Kichasz lub kaszlesz w pomieszczeniach, rano budzisz się z zatkanym nosem i opuchniętymi powiekami? To może być alergia na kurz i roztocza. Z tego artykułu dowiesz się, jak skutecznie poradzić sobie z alergenami w domu.
Najczęstsze przyczyny alergii
Z roku na rok wzrasta liczba alergików, zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci. Do najczęstszych czynników wywołujących alergię w naszej strefie klimatycznej należą:
- kurz domowy i znajdujące się w nim alergeny (przede wszystkim roztoczy i grzybów pleśniowych),
- pyłki,
- alergeny zwierząt domowych, gdzie największe znaczenie uczulające ma kot.
Alergia na kurz ma charakter całoroczny, a nasilenie objawów obserwujemy w sezonie grzewczym, czyli późną jesienią, zimą i wczesną wiosną, co spowodowane jest gwałtownym wzrostem stężenia alergenów w domowym powietrzu. Wówczas, po uruchomieniu ogrzewania, drobiny kurzu wraz z alergenami unoszą się i w łatwy sposób dostają do dróg oddechowych wraz z wdychanym powietrzem. Dodatkowo, rzadkie wietrzenie w okresie zimowym, sprzyja skumulowaniu się alergenów kurzu w warunkach domowych.
Roztocza kurzu, co warto o nich wiedzieć?
Roztocza kurzu domowego to mikroskopijnych rozmiarów pajęczaki, których alergeny mogą powodować uciążliwe objawy, takie jak kaszel, przewlekły nieżyt nosa, zapalenie spojówek czy świąd skóry. Stanowią też jedną z przyczyn rozwoju alergicznej astmy oskrzelowej. Największe znaczenie medyczne w kontekście alergii mają gatunki roztoczy Dermatophagoides pteronyssinus i Dermatophagoides farinae oraz ich alergeny Der p1 i Der f1 [1]. Głównym antygenem alergizującym są odchody tych pajęczaków (enzym trawienny proteaza cysteinowa). Uczulenie zwykle pojawia się, jeżeli ilość alergenu przekracza 2 μg/1 gram kurzu mieszkaniowego. Ryzyko wystąpienia alergii wyraźnie zwiększa się przy stężeniu 9 μg/1 gram kurzu, natomiast u osób, u których nie stwierdzono wcześniej cech alergii, nadwrażliwość pojawia się przy stężeniu alergenu powyżej 80 μg/g.
Największe skupiska roztoczy występują w miejscach, gdzie śpimy. W materacu lub tapczanie roztocza odnajdują optymalne warunki do życia – wilgoć, ciepło i dostęp do pożywienia, którym jest złuszczony naskórek. W standardowym, rzadko czyszczonym materacu, po kilku latach użytkowania może znajdować się do 10 milionów roztoczy oraz ogromna ilość ich silnie alergizujących odchodów.
Jak skutecznie pozbyć się roztoczy i alergenów?
Od razu należy pogodzić się z faktem, że całkowite usunięcie kurzu i alergenów z domu nie jest możliwe. Wiadomo natomiast, że podstawową zasadą leczenia chorób alergicznych, jest ograniczenie ekspozycji na alergeny [2, 3, 4].
Istnieje szereg zaleceń dla osób uczulonych na kurz, których przestrzeganie pomaga w codziennym funkcjonowaniu i może przyczynić się do zmniejszenia objawów alergii, do najbardziej istotnych należą:
- częste wietrzenie pomieszczeń;
- częste pranie i wymiana pościeli, co najmniej 1 raz w tygodniu. Tu warto wspomnieć, że pościel powinna być prana w temperaturze co najmniej 60° Pomocne okazać się mogą środki do usuwania alergenów, skuteczne w niskiej temperaturze (np. Allergoff Wash koncentrat do tkanin);
- regularne sprzątanie i usuwanie kurzu z powierzchni, takich jak meble czy podłogi;
- odkurzanie przy użyciu odkurzacza ze specjalistycznym filtrem HEPA, który zatrzyma drobinki kurzu;
- zainwestowanie w zakup oczyszczacz powietrza, przynajmniej do sypialni i pokoju dziecka;
- stosowanie na powierzchnie typu materace, tapczany, meble, legowiska zwierząt, środków, które neutralizują alergeny kurzu domowego i sklejają drobiny kurzu z podłożem (np. Allergoff Spray neutralizator alergenów kurzu domowego);
- ograniczenie ilości przedmiotów gromadzących kurz, takich jak dywany, zasłony, a także drobiazgów i książek eksponowanych na meblach i w regałach;
- w przypadku dzieci, przechowywanie zabawek w zamykanych pojemnikach i częste pranie pluszowych zabawek;
- ograniczenie wilgotności powietrza do ok. 50%, czemu sprzyja np. rezygnacja z suszenia prania w mieszkaniu.
Jak rozpoznać alergię na roztocza?
Objawy uczulenia na roztocze są bardzo podobne do przeziębienia, przez co wiele osób początkowo je bagatelizuje i nie wiąże z ewentualną alergią. Jeśli jednak przyjmowanie leków przeciwwirusowych nie przynosi żadnej poprawy, a objawy takie jak katar i kaszel, utrzymują się przez długi czas, a do tego nasilają się nocą i są wyraźnie powiązane z miejscem (np. sypialnią), to prawdopodobieństwo, że powodują je kurz i roztocza jest wysokie. Szczególną czujność należy zachować w przypadku dzieci. W wieku przedszkolnym, gdy dziecko narażone jest na częste infekcje, zdiagnozowanie alergii wziewnej może być utrudnione. Tu kluczowa jest współpraca rodzica z pediatrą, który po analizie objawów może skierować dziecko do alergologa w celu przeprowadzenia badań diagnostycznych w kierunku potwierdzenia lub wykluczenia alergii.
* artykuł sponsorowany
Źródła:
- 1. Kruszewski J et al., Standardy w alergologii, część I, wydanie II, Kraków 2010, ISBN978-83-7430-280-7
- 2. International Consensus Report on the Diagnosis and Management of Rhinitis. International Rhinitis Management Working Group. Allergy 1994; 49 (19 suppl): 1-34
- Cauwenberge P, Bachert C, Passalacqua G et al, Consensus statement on the treatment of allergic rhinitis. EAACI Position paper. Allergy 2000; 55: 116-34
- 4. Bousquet J, Khalataev N, Alvaro A, Denburg J, Fokkens W, Togias A, et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008. Alergia Astma Immunologia Kliniczna. 2008;13(1):3-39
- 5. Bousquet J, Schünemann HJ, Samolinski B, et al Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA): achievements in 10 years and future needs. J Allergy Clin Immunol. 2012.130(5):1049-62
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.