Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości

Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości - zdjęcie
Astaksantyna to naturalnie występujący w organizmach roślinnych i zwierzęcych barwnik, odpowiadający za kolor czerwony. Jest jednocześnie wyjątkowo silnym antyoksydantem. Skutecznie zwiększa odporność organizmu na promieniowanie słoneczne oraz zapobiega fotostarzeniu się skóry.

W artykule wyjaśnimy:

  • czym jest astaksantyna,
  • jak wpływa na organizm,
  • w jakich produktach spożywczych występuje naturalnie,
  • dlaczego powinna znaleźć się w diecie sportowców,
  • jak dawkować astaksantynę,
  • jakie są przeciwwskazania do stosowania związku.

Zobacz także artykuł: "Stres oksydacyjny – objawy, przyczyny, leczenie. Jak wygląda dieta bogata w antyoksydanty?".

Astaksantyna – co to za związek?

Astaksantyna jest naturalnym barwnikiem koloru czerwonego produkowanym przez organizmy żywe. W swojej budowie chemicznej zawiera dwie grupy hydroksylowe i karbonylowe. Należy do grupy karotenoidów, czyli żółtych, pomarańczowych i czerwonych barwników produkowanych przez organizmy fotosyntezujące. Astaksantyna naturalna jest ksantofilem, czyli karotenoidem zawierającym w swojej cząstce tlen. Związki znane są ze swojego działania antyoksydacyjnego, przez co chronią organizm przed licznymi chorobami.

Jak działa astaksantyna? Właściwości związku wykazują wielokierunkowe działanie biologiczne. Działanie przeciwutleniające zmniejsza m.in. ryzyko występowania chorób kardiologicznych. Astaksantyna uważana jest za najsilniejszy antyoksydant, który skutecznie wiąże i usuwa wolne rodniki z organizmu. Właśnie dlatego znajduje szerokie zastosowanie zarówno w kosmetologii, jak i w medycynie oraz profilaktyce zdrowia. Możesz spotkać ją w kremach oraz suplementach diety. Występuje również w niektórych produktach spożywczych.

Jak astaksantyna działa na organizm? Mechanizmy ochrony i regeneracji komórek

Dlaczego warto sięgnąć po astaksantynę? Działanie antyoksydacyjne wynika ze specyficznej budowy chemicznej związku. Charakterystyczną cechą jest podobieństwo w budowie astaksantyny i błony biologicznej, co umożliwia wbudowanie ksantofilu w poprzek błony na całej jej grubości. Karotenoid działa tym samym wielotorowo. Wchodzi w bezpośrednie reakcje z czynnikami utleniającymi oraz zwiększa aktywność enzymów antyoksydacyjnych.

Co w profilaktyce zdrowia daje astaksantyna? Na co pomaga? Dostępne informacje pozwalają założyć, że związek stanowi ważną ochronę przed rozwojem schorzeń kardiologicznych. Sprawdza się także jako uzupełnienie terapii licznych chorób krążeniowo-naczyniowych. Dobroczynne działanie przypisuje się właściwościom przeciwutleniającym oraz przeciwzakrzepowym. Coraz częściej naukowcy podkreślają również jej działanie przeciwzapalne oraz immunomodulujące.

Co więcej, silne właściwości przeciwutleniające znajdują zastosowanie w terapii schorzeń o etiologii wolnorodnikowej, wśród których możemy wymienić m.in. choroby oczu, nowotwory, miażdżycę oraz choroby neurodegeneracyjne. Cechą charakterystyczną astaksantyny jest zdolność do przekraczania bariery krew-mózg.

Źródła astaksantyny – w jakich produktach ją znajdziemy?

Obecnie większość dostępnej astaksantyny powstaje w wyniku syntezy chemicznej. Najczęściej występującą naturalną postacią związku w suplementach diety i kosmetykach jest astaksantyna z alg H. pluvialis. W algach znajdziemy również inne korzystne dla zdrowia karotenoidy, w tym β-karoten i luteinę. Stanowią ponadto źródło lipidów i białek.

Jakie są inne naturalne źródła astaksantyny? W codziennej diecie znajdziemy ją przede wszystkim w owocach morza oraz rybach, przykładowo w łososiu oraz pstrągu tęczowym. Znaczne ilości karotenoidu występują w langustach, krabach oraz krewetkach. Warto pamiętać o tym, że bywa dodawana do paszy dla drobiu i bydła jako żywność funkcjonalna.

Astaksantyna w sporcie - jak wpływa na wydolność i regenerację mięśni?

Badania naukowe potwierdziły pozytywny wpływ astaksantyny na kondycję sportowców. Pozwala na podejmowanie dłuższego wysiłku fizycznego, przekładając się tym samym na skuteczność codziennych treningów. Wykazuje działanie przeciwzapalne oraz zmniejsza stres oksydacyjny w mięśniach, poprawiając regenerację tkanek. Doskonale sprawdza się w czasie terapii kontuzji i urazów. Może zmniejszać dolegliwości bólowe oraz łagodzić ogniska zapalne w stawach. Karotenoid bywa wykorzystywany także w leczeniu zaniku mięśni. Oddziałuje bowiem na pracę mięśni szkieletowych.

Astaksantyna – dawkowanie zalecane przez specjalistów

Związek został zaakceptowany przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Żywności. Jak przyjmować astaksantynę? Dawkowanie można określić na podstawie masy ciała. Za bezpieczną ilość przyjmuje się do 0,2 mg/kg. Amerykańska FDA sugeruje przyjmowanie suplementów na bazie alg w dawkach do 12 mg dziennie oraz do 24 mg dziennie przez maksymalny okres jednego miesiąca.

Astaksantyna często stanowi jeden ze składników suplementów diety. Ciekawym rozwiązaniem mogą okazać się preparaty łączące karotenoidy z kwasami omega-3, luteiną oraz innymi składnikami odżywczymi. Warto pamiętać o tym, że związek rozpuszczalny jest w tłuszczach. Badania potwierdzają lepszą wchłanialność astaksantyny, gdy jest podawana m.in. w towarzystwie olejów rybnych oraz innych tłuszczów. Najlepiej sięgać po tabletki w czasie posiłku lub bezpośrednio po nim.

Astaksantyna – przeciwwskazania do stosowania

Do czego może prowadzić przyjmowanie astaksantyny? Skutki uboczne na chwilę obecną nie są znane. Badania naukowe potwierdziły jednak bezpieczeństwo stosowania związków, także w większych dawkach. Nie odnotowano negatywnego wpływu suplementów diety na zdrowie badanych.

Jednocześnie astaksantyna jest szybko usuwana z organizmu, co sugeruje, że jej nadmiar nie jest magazynowany w tkankach, nawet w przypadku dłuższego stosowania. Kto nie powinien przyjmować astaksantyny? Przeciwwskazania nie zostały obecnie określone. W przypadku sięgania po suplementy diety zapoznaj się z zaleceniami producenta.

Źródła:

  • Joanna Igielska-Kalwat, Joanna Gościńska, Izabela Nowak, Zastosowanie astaksantyny – w preparatach kosmetycznych, Kosmetologia Estetyczna, vol. 2, nr 2/2013, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2013.2-1.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Ewelina Pogorzelska, Jadwiga Hamułka, Agata Wawrzyniak, Astaksantyna – budowa, właściwości i możliwości zastosowania w żywności funkcjonalnej, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, vol. 104, nr 1/2016.
  • Małgorzata Sieradzka, Joanna Kołodziejczyk-Czepas, Astaksantyna – karotenoidowy przeciwutleniacz o właściwościach kardioprotekcyjnych, Probl Hig Epidemiol, vol. 97, nr 3/2016, http://www.phie.pl/pdf/phe-2016/phe-2016-3-197.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Astaksantyna – karotenoid z morza w suplementacji diety, Lek w Polsce, vol. 31, nr 12/2021, https://lekwpolsce.pl/download.php?dokid=61e80058b6f51&preview=1 (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Luteina i astaksantyna jako dietetyczne wsparcie terapii, Post Fitoter, vol. 23, nr 1/2022.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Kosmetyki i uroda

Olej rycynowy – jakie ma właściwości lecznicze i na co go stosować?
W ostatnich czasach obserwujemy tendencję powrotu do leków naturalnych, stosowanych od wieków przez naszych przodków. Obecnie swój renesans przechodzi olej rycynowy. Rycyna należy do jednych z najstarszych środków używanych w medycynie ludow...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Przeziębienie i grypa

Katar i zatkany nos częste objawy przeziębienia: 5 skutecznych sposobów jak szybko odblokować zatkany nos?
Zatkany nos to jedna z najbardziej uciążliwych dolegliwości towarzyszących przeziębieniom i infekcjom górnych dróg oddechowych. Utrudnia swobodne oddychanie, zaburza sen i obniża komfort życia. Na szczęście...

Układ pokarmowy

Zaburzenia pracy jelit – przyczyny, objawy, leczenie
Zaburzenia pracy jelit to częsty problem, który może objawiać się bólem brzucha, wzdęciami, biegunkami lub zaparciami. Ich przyczyny są różnorodne – od nieprawidłowej diety ...

Układ oddechowy

Wirus hMPV - cichy sprawca infekcji dróg oddechowych: co musisz wiedzieć od objawów po diagnostykę i leczenie
Ludzki metapneumowirus (hMPV) to stosunkowo mało znany, lecz powszechnie występujący patogen, który wywołuje infekcje dróg oddechowych. Choć objawy zakażenia przypominają grypę lub przeziębienie, wirus ten ...

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem