Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości

Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości - zdjęcie
Astaksantyna to naturalnie występujący w organizmach roślinnych i zwierzęcych barwnik, odpowiadający za kolor czerwony. Jest jednocześnie wyjątkowo silnym antyoksydantem. Skutecznie zwiększa odporność organizmu na promieniowanie słoneczne oraz zapobiega fotostarzeniu się skóry.

W artykule wyjaśnimy:

  • czym jest astaksantyna,
  • jak wpływa na organizm,
  • w jakich produktach spożywczych występuje naturalnie,
  • dlaczego powinna znaleźć się w diecie sportowców,
  • jak dawkować astaksantynę,
  • jakie są przeciwwskazania do stosowania związku.

Zobacz także artykuł: "Stres oksydacyjny – objawy, przyczyny, leczenie. Jak wygląda dieta bogata w antyoksydanty?".

Astaksantyna – co to za związek?

Astaksantyna jest naturalnym barwnikiem koloru czerwonego produkowanym przez organizmy żywe. W swojej budowie chemicznej zawiera dwie grupy hydroksylowe i karbonylowe. Należy do grupy karotenoidów, czyli żółtych, pomarańczowych i czerwonych barwników produkowanych przez organizmy fotosyntezujące. Astaksantyna naturalna jest ksantofilem, czyli karotenoidem zawierającym w swojej cząstce tlen. Związki znane są ze swojego działania antyoksydacyjnego, przez co chronią organizm przed licznymi chorobami.

Jak działa astaksantyna? Właściwości związku wykazują wielokierunkowe działanie biologiczne. Działanie przeciwutleniające zmniejsza m.in. ryzyko występowania chorób kardiologicznych. Astaksantyna uważana jest za najsilniejszy antyoksydant, który skutecznie wiąże i usuwa wolne rodniki z organizmu. Właśnie dlatego znajduje szerokie zastosowanie zarówno w kosmetologii, jak i w medycynie oraz profilaktyce zdrowia. Możesz spotkać ją w kremach oraz suplementach diety. Występuje również w niektórych produktach spożywczych.

Jak astaksantyna działa na organizm? Mechanizmy ochrony i regeneracji komórek

Dlaczego warto sięgnąć po astaksantynę? Działanie antyoksydacyjne wynika ze specyficznej budowy chemicznej związku. Charakterystyczną cechą jest podobieństwo w budowie astaksantyny i błony biologicznej, co umożliwia wbudowanie ksantofilu w poprzek błony na całej jej grubości. Karotenoid działa tym samym wielotorowo. Wchodzi w bezpośrednie reakcje z czynnikami utleniającymi oraz zwiększa aktywność enzymów antyoksydacyjnych.

Co w profilaktyce zdrowia daje astaksantyna? Na co pomaga? Dostępne informacje pozwalają założyć, że związek stanowi ważną ochronę przed rozwojem schorzeń kardiologicznych. Sprawdza się także jako uzupełnienie terapii licznych chorób krążeniowo-naczyniowych. Dobroczynne działanie przypisuje się właściwościom przeciwutleniającym oraz przeciwzakrzepowym. Coraz częściej naukowcy podkreślają również jej działanie przeciwzapalne oraz immunomodulujące.

Co więcej, silne właściwości przeciwutleniające znajdują zastosowanie w terapii schorzeń o etiologii wolnorodnikowej, wśród których możemy wymienić m.in. choroby oczu, nowotwory, miażdżycę oraz choroby neurodegeneracyjne. Cechą charakterystyczną astaksantyny jest zdolność do przekraczania bariery krew-mózg.

Źródła astaksantyny – w jakich produktach ją znajdziemy?

Obecnie większość dostępnej astaksantyny powstaje w wyniku syntezy chemicznej. Najczęściej występującą naturalną postacią związku w suplementach diety i kosmetykach jest astaksantyna z alg H. pluvialis. W algach znajdziemy również inne korzystne dla zdrowia karotenoidy, w tym β-karoten i luteinę. Stanowią ponadto źródło lipidów i białek.

Jakie są inne naturalne źródła astaksantyny? W codziennej diecie znajdziemy ją przede wszystkim w owocach morza oraz rybach, przykładowo w łososiu oraz pstrągu tęczowym. Znaczne ilości karotenoidu występują w langustach, krabach oraz krewetkach. Warto pamiętać o tym, że bywa dodawana do paszy dla drobiu i bydła jako żywność funkcjonalna.

Astaksantyna w sporcie - jak wpływa na wydolność i regenerację mięśni?

Badania naukowe potwierdziły pozytywny wpływ astaksantyny na kondycję sportowców. Pozwala na podejmowanie dłuższego wysiłku fizycznego, przekładając się tym samym na skuteczność codziennych treningów. Wykazuje działanie przeciwzapalne oraz zmniejsza stres oksydacyjny w mięśniach, poprawiając regenerację tkanek. Doskonale sprawdza się w czasie terapii kontuzji i urazów. Może zmniejszać dolegliwości bólowe oraz łagodzić ogniska zapalne w stawach. Karotenoid bywa wykorzystywany także w leczeniu zaniku mięśni. Oddziałuje bowiem na pracę mięśni szkieletowych.

Astaksantyna – dawkowanie zalecane przez specjalistów

Związek został zaakceptowany przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Żywności. Jak przyjmować astaksantynę? Dawkowanie można określić na podstawie masy ciała. Za bezpieczną ilość przyjmuje się do 0,2 mg/kg. Amerykańska FDA sugeruje przyjmowanie suplementów na bazie alg w dawkach do 12 mg dziennie oraz do 24 mg dziennie przez maksymalny okres jednego miesiąca.

Astaksantyna często stanowi jeden ze składników suplementów diety. Ciekawym rozwiązaniem mogą okazać się preparaty łączące karotenoidy z kwasami omega-3, luteiną oraz innymi składnikami odżywczymi. Warto pamiętać o tym, że związek rozpuszczalny jest w tłuszczach. Badania potwierdzają lepszą wchłanialność astaksantyny, gdy jest podawana m.in. w towarzystwie olejów rybnych oraz innych tłuszczów. Najlepiej sięgać po tabletki w czasie posiłku lub bezpośrednio po nim.

Astaksantyna – przeciwwskazania do stosowania

Do czego może prowadzić przyjmowanie astaksantyny? Skutki uboczne na chwilę obecną nie są znane. Badania naukowe potwierdziły jednak bezpieczeństwo stosowania związków, także w większych dawkach. Nie odnotowano negatywnego wpływu suplementów diety na zdrowie badanych.

Jednocześnie astaksantyna jest szybko usuwana z organizmu, co sugeruje, że jej nadmiar nie jest magazynowany w tkankach, nawet w przypadku dłuższego stosowania. Kto nie powinien przyjmować astaksantyny? Przeciwwskazania nie zostały obecnie określone. W przypadku sięgania po suplementy diety zapoznaj się z zaleceniami producenta.

Źródła:

  • Joanna Igielska-Kalwat, Joanna Gościńska, Izabela Nowak, Zastosowanie astaksantyny – w preparatach kosmetycznych, Kosmetologia Estetyczna, vol. 2, nr 2/2013, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2013.2-1.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Ewelina Pogorzelska, Jadwiga Hamułka, Agata Wawrzyniak, Astaksantyna – budowa, właściwości i możliwości zastosowania w żywności funkcjonalnej, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, vol. 104, nr 1/2016.
  • Małgorzata Sieradzka, Joanna Kołodziejczyk-Czepas, Astaksantyna – karotenoidowy przeciwutleniacz o właściwościach kardioprotekcyjnych, Probl Hig Epidemiol, vol. 97, nr 3/2016, http://www.phie.pl/pdf/phe-2016/phe-2016-3-197.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Astaksantyna – karotenoid z morza w suplementacji diety, Lek w Polsce, vol. 31, nr 12/2021, https://lekwpolsce.pl/download.php?dokid=61e80058b6f51&preview=1 (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Luteina i astaksantyna jako dietetyczne wsparcie terapii, Post Fitoter, vol. 23, nr 1/2022.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Serce i układ krążenia

Jak obniżyć kortyzolu? Diagnostyka i naturalne metody leczenia hiperkortyzolemii
Czym jest kortyzol i jaką rolę pełni w organizmie, jakie są przyczyny i konsekwencje podwyższonego poziomu kortyzolu? Jak rozpoznać pierwsze sygnały zaburzeń poziomu kortyzolu? Sprawdź jak skutecznie zwalczyć objawy wysokiego kortyzolu......

Kosmetyki i uroda

Jak zlikwidować zmarszczki pod oczami? Metody odmładzania okolic oczu
Skóra wokół oczu jest niezwykle delikatna i podatna na pojawianie się zmarszczek. Choć ich występowanie jest naturalnym procesem starzenia się, wiele osób szuka skuteczny...

Sport i fitness

Odżywki białkowe – czy warto? Ranking najlepszych produktów na rynku. Ile gramów białka dziennie jeść na przyrost masy i redukcję?
Odżywki białkowe cieszą się ogromną popularnością, ale czy są niezbędne dla budowy mięśni i redukcji tkanki tłuszczowej? Dowiedz się, jak wybrać najlepsze produkty, obliczyć zapotrzebowanie na białko i wprowadzić je do codziennej diety ...

Kosmetyki i uroda

Najlepszy kolagen na skórę, stawy i włosy – ranking najlepiej przyswajalnych form kolagenów
Kolagen nazywany jest eliksirem młodości i zdrowia. Niestety z wiekiem jego naturalna produkcja w organizmie człowieka spada, przez co skóra traci jędrność i elastyczność oraz pojawia się ból stawów....

Choroby autoimmunologiczne

Reumatyzm – leczenie i profilaktyka w bólach reumatycznych. Fizjoterapia chorób zwyrodnieniowych stawów
Choroby reumatyczne to nie tylko problem osób starszych – coraz częściej dotykają również młodszych pacjentów, wpływając na jakość ich życia i sprawność fizyczną. B&o...

Dieta i odchudzanie

Zdrowe odżywianie dla dzieci: Jak urozmaicić dietę dziecka, aby dostarczyć mu wszystkich niezbędnych składników?
W zdrowym ciele zdrowy duch, a dieta to klucz do prawidłowego rozwoju dziecka. Dowiedz się, jak urozmaicać dietę i jak układać jadłospis dla dziecka, aby wspierać jego zdrowie i kształtować zdrowe nawyki na całe życie....

Leksykon leków

Leki przeciwbólowe – paracetamol, ibuprofen, naproksen – działanie, dawkowanie, przeciwwskazania
Jak działają leki przeciwbólowe? Czy wybór między paracetamolem, ibuprofenem a naproksenem ma znaczenie dla Twojego zdrowia? Które leki przeciwbólowe nie rozrzedzają krwi? Poznaj najważniejsze informacje, które....

Układ nerwowy

Zaburzenia lękowe: diagnoza, leki i terapia CBT w atakach paniki
Zaburzenia lękowe to powszechny problem dotykający milionów ludzi na całym świecie, często utrudniający codzienne funkcjonowanie. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, jakie leki przeciwlękowe mogą pomóc oraz dlaczego terapia poznawczo...

Układ rozrodczy i moczowy

Inkontynencja: przyczyny, rodzaje i skuteczne leczenie nietrzymania moczu (NTM)
Inkontynencja, czyli nietrzymanie moczu i kału, dotyczy coraz większej liczby ludzi. To problem, o którym trzeba mówić głośno, ponieważ znacznie obniża on jakość życia milionów osób oraz negatywnie wpływa na ich zdrowi...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem