Atetoza: co to jest? Jak wygląda rozpoznanie, leczenie, rehabilitacja?

Atetoza: co to jest? Jak wygląda rozpoznanie, leczenie, rehabilitacja? - zdjęcie

Atetoza to zaburzenie polegające na występowaniu charakterystycznych mimowolnych ruchów kończyn. Towarzyszy różnym chorobom neurologicznym, takim jak mózgowe porażenie dziecięce, pląsawica Huntingtona czy udar mózgu.

Czym jest atetoza?

Atetoza to zaburzenie określane również jako ruchy atetotyczne. Jest to objaw o charakterze neurologicznym, dla którego typowe są mimowolne ruchy kończyn – przede wszystkim górnych, w rzadkich przypadkach dolnych. Na skutek atetozy zaobserwować można nienaturalne położenie ciała.

Ruchy atetotyczne nie stanowią odrębnej jednostki chorobowej. Ich pojawienie się świadczy o występowaniu innej choroby. Charakterystyczne dla tego zaburzenia są ruchy powolne, nierytmiczne i skrętne. Pojawiają się one przy uszkodzeniu układu pozapiramidowego, odpowiedzialnego m.in. za motorykę, postawę ciała i utrzymanie prawidłowego napięcia mięśniowego. Niewłaściwe funkcjonowanie tego układu skutkuje brakiem właściwej stymulacji nerwów obwodowych, a w rezultacie mimowolnymi nieskoordynowanymi skurczami.

Jak rozpoznać atetozę?

Ponieważ atetoza może być związana z wieloma chorobami, pacjent z jej objawami musi zostać poddany bardzo szczegółowej diagnozie. Konieczne jest wykrycie schorzenia powodującego zaburzenie. Do najczęściej stosowanych badań należą m.in.:

  • tomografia głowy,
  • rezonans magnetyczny,
  • badania genetyczne,
  • badania laboratoryjne.

Rozpoznanie samej atetozy nie jest problematyczne, ze względu na występowanie wyjątkowo charakterystycznych ruchów, nazywanych czasem ruchami robaczkowymi lub wężowatymi. O wiele trudniejsze okazuje się odkrycie konkretnej przyczyny zaburzenia.

Jakie są przyczyny atetozy?

Przyczyny atetozy mogą być bardzo zróżnicowane. Zawsze związane są jednak z uszkodzeniem układu pozapiramidowego, kierującego ruchami zautomatyzowanymi. Może do tego dojść z powodu rozwinięcia się konkretnej choroby, powstania urazu lub niedotlenienia. Podłoże rozwinięcia się chaotycznych ruchów mimowolnych może być bardzo złożone, związane z zaburzeniami neurologicznymi, infekcyjnymi czy autoimmunologicznymi (np. sarkoidoza).

Mózgowe porażenie dziecięce

To najczęstsze zaburzenie ruchowe występujące w wieku dziecięcym związane jest z niepostępującym, ale ciężkim, uszkodzeniem mózgu. Mózgowe porażenie dziecięce może przyjąć m.in. postać atetotyczną lub mieszaną, w której występuje atetoza ze spastycznością.

Choroba Wilsona

To inaczej zwyrodnienie soczewkowo-wątrobowe, polegające na patologicznym gromadzeniu się miedzi w różnych narządach. Jest uwarunkowane genetycznie.

Niedotlenienie noworodka

Dochodzi do niego w okresie okołoporodowym, kiedy nawet krótki niedobór tlenu może mieć poważne i trwałe konsekwencje.

Żółtaczka noworodków

Ciężka żółtaczka związana jest zwykle z chorobą hemolityczną. W skrajnych przypadkach może ona doprowadzić do uszkodzenia delikatnych struktur odpowiadającego za atetozę układu pozapiramidowego.

Fenyloketonuria

Ta uwarunkowana genetycznie choroba prowadzi do patologicznego odkładania się w ciele fenyloalaniny. Nieleczona spowodować może szereg symptomów o charakterze neurologicznym.

Choroba Huntingtona

To uwarunkowane genetycznie schorzenie, którego typowym objawem są tzw. ruchy pląsawicze, często występujące łącznie z atetozą.

Udar mózgu

Atetoza może być następstwem udaru, jeśli dojdzie podczas niego do niedokrwienia struktur układu pozapiramidowego.

Choroba nowotworowa ośrodkowego układu nerwowego

Może skutkować uciskiem na struktury odpowiedzialne za motorykę bądź naciekaniem na nie zmian nowotworowych.

 

Czym objawia się atetoza?

Najbardziej charakterystyczne objawy atetozy stanowią wspomniane powolne i niezależne od woli ruchy robaczkowe – najczęściej dotyczą rąk i palców. Zdarzają się jednak ruchy atetotyczne kończyn dolnych, twarzy, gałek ocznych lub tułowia. Bezpośrednią przyczyną napadu atetozy jest zwykle próba wykonania jakiegoś ruchu lub napięcie o charakterze emocjonalnym.

Typowe jest nasilenie zaburzenia w chwili pojawienia się zamiaru podjęcia czynności ruchowej, a także jego zanikanie podczas snu. Takie ruchy mogą dotyczyć zarówno jednej, jak i obu stron ciała. Atetoza u dzieci w wielu przypadkach powoduje poważne trudności w przyjmowaniu pokarmu.

Warto dodać, że atetoza rzadko występuje jako pojedynczy objaw. Zazwyczaj jest zaledwie jednym z licznych problemów o charakterze motorycznym czy neurologicznym, przez co wielu chorych wymaga wsparcia w samoobsłudze i codziennym funkcjonowaniu.

Atetoza: leczenie i rehabilitacja

Leczenie atetozy uzależnione jest od przyczyny zaburzenia. Niestety wiele powodujących ją chorób należy do schorzeń nieuleczalnych, dlatego często kluczowe okazuje się farmakologiczne łagodzenie objawów i rehabilitacja. Celem jest poprawa komfortu chorego, nauka samodzielności i zapewnienie specjalistycznej opieki. Rehabilitacja w atetozie pozwala niwelować napięcie mięśniowe, niwelować przykurcze i podejmować stopniowe próby zwiększania zakresu sprawności.

Atetoza a mózgowe porażenie dziecięce

Mózgowe porażenie dziecięce jest częstą przyczyną atetozy. Choroba związana jest z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego na wczesnym etapie jego rozwoju. Chociaż nie postępuje, jest nieuleczalna i prowadzi do wielu zaburzeń o charakterze motorycznym (np. atetoza dystoniczna, czyli przerywanymi spazmami). Jakie są przyczyny uszkodzenia OUN w tak młodym wieku? Zaliczyć można do nich m.in. infekcje u matki w trakcie ciąży (np. różyczka), zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (wywołane np. przez pneumokoki) bądź niedotlenienie.

Atetoza jest objawem neurologicznym związanym z uszkodzeniem układu pozapiramidowego. Leczenie uzależnione jest od konkretnej przyczyny, jednak w wielu przypadkach kluczowa dla komfortu chorego okazuje się rehabilitacja.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Zdrowy tryb życia Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...
Informacje dla pacjenta Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Sport i fitness Kreatyna – działanie, rodzaje, właściwości i efekty suplementu dla sportowców
Kreatyna to związek azotowy, który znajduje się przede wszystkim w mięśniach człowieka. Co ciekawe, nazwa pochodzi od greckiego słowa "keras", które oznacza mięso. To właśnie ono jest najważniejszym źródłem kreatyny w naszej diecie...
Układ pokarmowy Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...

Mięśnie i kości Ból stopy: możliwe przyczyny. Jak pozbyć się bólu stóp?
Ból stopy może mieć wiele przyczyn, zaczynając od urazu, na poważnych chorobach ogólnoustrojowych kończąc. Potrafi mocno utrudnić codzienne funkcjonowanie, dlatego warto nie zwl...
Informacje dla pacjenta Ostropest plamisty – jakie ma właściwości i kiedy stosować?
Cenne właściwości lecznicze ostropestu znane były już w średniowieczu. Później, podobnie jak inne zioła, popadł w niełaskę, ponieważ ludzie zachłysnęli się nowoczesną medycyną, oferują...
Układ oddechowy Zapalenie płuc: rodzaje, objawy, diagnoza. Jak leczyć powikłania po zapaleniu płuc?
Zapalenie płuc jest szczególnie groźne w przypadku osób w podeszłym wieku oraz dzieci – nieleczone może doprowadzić do niebezpiecznych powikłań (czasem nawet zagrażających życiu chorego)....
Układ pokarmowy Podagrycznik - właściwości, skutki uboczne. Na co pomaga?
Stosowanie ziół może przynosić wiele korzyści zdrowotnych. Jedną z niezwykle dobroczynnych roślin jest podagrycznik pospolity - ziele stosowane od setek lat w zwalczaniu dny moczanowej oraz wielu innych rozmaitych dolegliwości i schorzeń....
Choroby i dolegliwości Ból z lewej strony brzucha. Co jest po lewej stronie brzucha na dole?
Bóle brzucha stanowią częstą dolegliwość zarówno u dorosłych, jak i dzieci. W zależności od tego, w której jego części jest zlokalizowany, może świadczyć o innych pr...
Serce i układ krążenia MCHC w morfologii krwi: badanie, normy i interpretacja wyników
MCHC w morfologii krwi to wskaźnik oznaczający stężenie hemoglobiny w krwinkach czerwonych. Choć nie jest to samodzielny parametr stanowiący podstawę do diagnozy, zbyt wysokie lub zbyt n...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Choroby i dolegliwości Zakrzepica żył głębokich: objawy, przyczyny, leczenie
Zakrzepica żył głębokich jest bardzo poważną chorobą, która w krótkim czasie może doprowadzić do niebezpiecznych dla życia komplikacji. Ponieważ objawy mogą w początkowej fazie ...
Układ rozrodczy i moczowy Zapalenie pęcherza moczowego – przyczyny, objawy, leczenie
Zapalenie pęcherza moczowego to przykra, ale powszechna dolegliwość. Schorzenie może pojawić się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn w każdym wieku. Niepokojącymi symptomami, mogącymi świadczyć o zapaleniu pęcher...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem