Baby blues jest powszechnie występującym zaburzeniem nastroju, dotykającym nawet 80% kobiet po porodzie. Wiąże się z odczuwaniem smutku i może niekiedy prowadzić do rozwinięcia się depresji poporodowej. Najczęściej objawia się zniechęceniem, lękiem oraz płaczliwością.
Z artykułu dowiesz się:
- jakie są przyczyny baby blues,
- czym różni się od depresji i hipomanii poporodowej,
- gdzie szukać wsparcia,
- jak poradzić sobie po porodzie,
- w jaki sposób pomóc kobietom doświadczającym zaburzeń nastroju po porodzie.
Zobacz także artykuł: Oksytocyna – czym jest i za co tak właściwie odpowiada? Czy oksytocyna jest hormonem miłości?
Czym jest baby blues i jakie są jego przyczyny?
Co to jest baby blues? Jest to przygnębienie poporodowe oraz chwiejność emocjonalna, która może kojarzyć się ze stanami depresyjnymi. Najczęściej ma związek ze stresem ciążowym i okołoporodowym oraz ze zmianami hormonalnymi, gdy następuje gwałtowny spadek hormonów płciowych i kortyzolu. Jednocześnie ma miejsce wzrost poziomu oksytocyny. Dodatkowo młode mamy wystawione są na działanie silnego stresu związanego z ciążą, porodem oraz wejściem w nową rolę społeczną. Smutek poporodowy jest bezpośrednio związany zatem zarówno z fizycznym, jak i emocjonalnym wyczerpaniem. Według badań może dotyczyć nawet 80% kobiet po porodzie.
Kiedy mija poczucie chwiejności emocjonalnej? Najczęściej stan ustępuje samoistnie po około 10 dniach od porodu, kiedy następuje wyrównanie poziomu hormonów oraz stopniowego oswajania się z nowymi obowiązkami i rytmem dnia. Aby proces przebiegał bez zakłóceń, konieczne jest jednak otrzymanie wsparcia od najbliższych osób.
Objawy baby bluesa - jak rozpoznać smutek poporodowy i skutecznie reagować?
Jakie są najczęstsze objawy smutku poporodowego? Podstawowym symptomem są nieoczekiwane i niekontrolowane wybuchy płaczu. Dodatkowo młoda mama odczuwa lęk, przygnębienie oraz frustrację. Niekiedy kobiety nie mają także energii oraz chęci do opieki nad nowonarodzonym dzieckiem. Często mają problemy z zasypianiem.
Wiele mam jest przy tym zdenerwowana i zagubiona, odczuwając brak umiejętności opieki na noworodkiem. Przeważnie baby blues i objawy nasilają się stopniowo. Najsilniej odczuwane są około 6. doby po porodzie. Trwają około 10 dni, mogę jednak utrzymywać się nawet do 4 tygodni. Warto przy tym podkreślić, iż poziom nasilenia niemocy może różnić się u poszczególnych kobiet. U niektórych wahanie nastroju odczuwane jest przez kilka minut dziennie, inne mamy natomiast borykają się z symptomami przez większość dnia.
Baby blues, depresja poporodowa a hipomania poporodowa – jak je odróżnić?
Jednym z poważnych zagrożeń dla zdrowia psychicznego jest depresja poporodowa. O ile baby blues jest naturalnym stanem fizjologicznym związanym z trudną sytuacją życiową, o tyle depresja wymaga pomocy lekarskiej i wdrożenia odpowiedniej terapii. Jednocześnie niekiedy rozróżnienie obu stanów bywa problematyczne. Głównym wskaźnikiem rozwijania się depresji jest długość utrzymywania się objawów. Nawet 10-20% kobiet może bowiem spotkać się ze stopniowym nasilaniem symptomów baby bluesa. Wśród oznak depresji poporodowej wymienia się m.in. zaburzenia snu, niechęć do dziecka oraz dominujące uczucie smutku. Podobnie jak każda inna depresja, także ta poporodowa może mieć podłoże: biologiczne, psychologiczne i społeczne. Jak nie dopuścić do depresji poporodowej? Do zalecanych środków profilaktycznych należy otrzymywanie wsparcia w opiece nad dzieckiem, odpowiednia ilość wypoczynku oraz zdrowe odżywianie i suplementacja.
Innym problemem młodych rodziców jest także hipomania poporodowa, która jest klasyfikowana jako choroba afektywna dwubiegunowa. Objawia się przeważnie wielomównością oraz wzmożoną aktywnością fizyczną, mimo odczuwanego zmęczenia. Dodatkowo w trakcie epizodu manii chorzy borykają się z zaburzeniami snu oraz gonitwą myśli. Charakterystyczną cechą, która odróżnia hipomanię od radości związanej z narodzinami dziecka, jest drażliwość. Warto pamiętać przy tym, iż zaburzenie to zwiększa ryzyko rozwinięcia się depresji.
Baby blues - pamiętaj, że nie jesteś sama, czyli jak przetrwać ten trudny czas?
Jeśli jesteś młodą mamą, pamiętaj, że baby blues jest jedynie przejściowym etapem i stanowi fizjologiczną reakcję organizmu na trud i wysiłek związany z ciążą, porodem oraz pierwszymi dniami opieki nad dzieckiem. Warto korzystać w tym czasie z pomocy najbliższych osób i nie podchodzić do siebie zbyt krytycznie. Nauka zajmowania się noworodkiem wymaga czasu i nie należy stawiać sobie zbyt wygórowanych oczekiwań.
Jeśli poród dopiero przed Tobą, zadbaj o odpowiednie przygotowanie. Przykładowo wybór odpowiedniego szpitala oraz stworzenie planu porodu może ułatwić Ci odnalezienie się w nowej sytuacji i zwiększyć poczucie kontroli. Zmniejszy tym samym odczuwanie stresu i frustracji. Warto pamiętać także o odpowiedniej suplementacji, która pozwoli na szybszą regenerację organizmu.
Skuteczne sposoby radzenia sobie z baby bluesem w pierwszych tygodniach po porodzie
Odczuwasz baby blues? Jak sobie radzić w tej trudnej sytuacji? Przede wszystkim nie bój się mówić o swoich emocjach i odczuciach. Możesz rozmawiać na ten temat z partnerem, rodziną, przyjaciółmi oraz innymi młodymi mami. Ciekawym rozwiązaniem może być uczestniczenie w grupach wsparcia dla rodziców dostępnych w Internecie. Wymiana doświadczeń i poczucie wspólnoty pomogą radzić sobie z negatywnymi uczuciami.
Warto także korzystać z pomocy najbliższych i zadbać o własny wypoczynek. Zaufaj swojej rodzinie i partnerowi, powierzając im opiekę nad dzieckiem. W ten sposób zyskasz czas potrzebny na sen oraz chwilę dla siebie. W tym czasie warto także wychodzić z domu. Spacery, spotkania ze znajomymi lub zakupy w samotności umożliwią uspokojenie myśli i odpoczynek od przytłaczających obowiązków. Ważnym elementem dbania o siebie po porodzie jest także uzupełnienie braków witamin i minerałów.
Jak wspierać kobietę w pierwszych tygodniach po porodzie? Pomoc w trudnych chwilach przygnębienia poporodowego
Każda młoda mama potrzebuje przede wszystkim wsparcia i pomocy swoich najbliższych. Możesz nie tylko przejąć opiekę nad dzieckiem na kilka godzin dziennie, ale także zająć się pracami domowymi. Pomóż w posprzątaniu mieszkania, ugotowaniu obiadu oraz zrób zakupy. Dzięki temu rodzice zyskają dodatkowy czas na odpoczynek oraz sen, tak potrzebny w pierwszych tygodniach opieki nad maluszkiem. Wsparcie rodziny pomoże także rodzicom w zorganizowaniu wspólnego czasu, co pozytywnie wpłynie na jakość związku i ich relację.
W tym czasie wiele kobiet czuje się samotna. Jeśli przyjaźnisz się z młodą mamą, zaoferuj jej swoje towarzystwo lub wsparcie. Daj szansę na wyrażenie wszelkich odczuć i myśli związanych z wychowaniem dziecka. Wiele mam boi się otwarcie mówić o swoich negatywnych emocjach. W ten sposób zapewnisz tak ważne wtedy wsparcie psychiczne, które pomoże szybciej uporać się z uciążliwymi objawami baby bluesa.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.