Czy egzema jest zaraźliwa? Czynniki sprzyjające i dziedziczenie

Czy egzema jest zaraźliwa? Czynniki sprzyjające i dziedziczenie - zdjęcie
Mianem egzemy określa się swędzące suche plamy występujące najczęściej na skórze twarzy i dłoni, jednak mogą się one pojawiać na całym ciele. Inna nazwa tej choroby to atopowe zapalenie skóry lub wyprysk atopowy. Czy egzema jest zaraźliwa? Kto znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka?
 

Kluczowe wnioski z artykułu:

  • Egzema występuje najczęściej wskutek kontaktu z alergenem (składnikiem pożywienia czy kosmetyku), jednak może mieć także podłoże hormonalne bądź genetyczne.
  • AZS często bywa diagnozowane wśród członków rodziny, jednak nie wynika to z zakaźności choroby, a uwarunkowań genetycznych.
  • Leczenie egzemy polega na stosowaniu kosmetyków nawilżających przeznaczonych dla alergików; lekarz może również zdecydować o miejscowym stosowaniu leków, takich jak glikokortykosteroidy czy inhibitory kalcyneuryny.

Czy egzema jest zaraźliwa?

Egzema nie należy do kategorii chorób zakaźnych, zatem nie można zarazić się nią poprzez stosowanie tych samych kosmetyków, użytkowanie tych samych ręczników czy pościeli. Nie jest też przenoszona drogą kropelkową ani poprzez kontakt ze skórą chorego. Wyprysk pojawia się wskutek kontaktu z alergenem, jednak może mieć również zupełnie inne podłoże – hormonalne bądź genetyczne. Nie jest natomiast wywołany przez bakterie, wirusy czy grzyby. Bliscy pacjentów, którzy zastanawiają się, czy egzemą można się zarazić, powinni mieć świadomość, że unikanie kontaktu z chorym nie jest konieczne. Dobrze jednak, aby korzystał on z osobnych przyborów higienicznych i toaletowych. Na wspólnych mogą się bowiem znajdować patogeny, które dla osłabionej bariery ochronnej skóry stanowią niebezpieczeństwo. Egzema na dłoniach – czy jest zaraźliwa? Nie, podobnie jak wyprysk w jakiejkolwiek innej partii ciała. Pomimo złego stanu skóry pacjent nie zaraża, dlatego nie musi unikać kontaktów społecznych czy rodzinnych.

Charakterystyka egzemy – jak wyglądają typowe zmiany skórne?

Zmiany skórne charakterystyczne dla egzemy mają postać:

  • grudek,
  • zaczerwienień,
  • pęcherzyków,
  • sączących ranek.

Skóra staje się bardzo sucha, ulega zgrubieniu. Wiedząc, jak wygląda egzema, łatwiej postawić wstępną diagnozę. Wyprysk najczęściej pojawia się na skórze twarzy (także głowy) i na dłoniach, jednak może występować także w innych partiach ciała. U niektórych pacjentów zmiany pojawiają się nawet na skórze powiek, utrudniając widzenie.

Czy egzema swędzi?

To, czy egzema swędzi, zależy w dużej mierze od stopnia zaawansowania choroby. W początkowym stadium najczęściej pojawia się silny świąd, który skłania pacjentów do drapania. Następnie na skórze mogą pojawić się strupy, krostki czy zmiany pęcherzykowe, które powodują ból. Niektórzy pacjenci uskarżają się także na pieczenie skóry, co spowodowane jest silnym jej przesuszeniem. Nieleczona egzema może też prowadzić do rozwoju stanów zapalnych skóry, wywołanych bateriami, wirusami czy grzybami.

Co wywołuje egzemę? Czynniki sprzyjające pojawieniu się choroby

W grupie podwyższonego ryzyka zachorowania są pacjenci, u których zdiagnozowano alergię. Kontakt z alergenem, który zawarty jest w pożywieniu, kosmetykach, odzieży czy nawet biżuterii sprzyja występowaniu wyprysku. Kluczową rolę odgrywają czynniki genetyczne. Jeśli jeden z rodziców choruje na AZS, prawdopodobieństwo zachorowania dziecka wynosi 40%. Gdy chorują oboje rodziców, wzrasta do 80%. Dziedziczenie choroby jest wielogenowe i powiązane bezpośrednio z występowaniem astmy i alergii. U niektórych pacjentów chorujących na AZS występują dodatkowo zaburzenia funkcjonowania bariery skórnej. W dużym uproszczeniu nie stanowi ona bariery ochronnej, sprzyjając wnikaniu czynników chorobotwórczych, w tym przede wszystkim alergenów. Egzema może mieć też podłoże hormonalne i wynikać z różnego typu zaburzeń występujących na tym tle.

Czy egzema jest wyleczalna?

Egzema to choroba przewlekła, dlatego jej pełne wyleczenie nie jest możliwe. Głównym celem terapii jest poprawa jakości życia pacjenta, dążąc do remisji zmian skórnych. Pacjenci często zadają lekarzom pytanie, czy egzema jest wyleczalna, jednak odpowiedź nie jest dla nich satysfakcjonująca. Obecnie alergolodzy i dermatolodzy mogą natomiast zaproponować różnego typu preparaty, których efekty stosowania widoczne są już po 3 tygodniach. Podstawą terapii jest pielęgnacja – w tym celu należy sięgnąć po kremy do skóry atopowej. Lekarz może też zdecydować o miejscowym stosowaniu leków opartych na glikokortykosteroidach bądź inhibitorach kalcyneuryny. Jeśli egzemie towarzyszy alergia, pacjentom podaje się leki przeciwhistaminowe. Mają one działanie ogólnoustrojowe, dlatego niwelują także inne objawy uczulenia, takie jak świąd oczu, katar sienny czy uporczywy kaszel. Pacjenci mogą sięgnąć po kosmetyki do skóry wrażliwej i pielęgnacyjne, jednak leczenie farmakologiczne prowadzi wyłącznie dermatolog lub alergolog. Z wizytą u specjalisty nie warto czekać – terapia trwa nawet kilka tygodni, a nieleczona egzema (lub leczona w sposób nieprawidłowy) staje się niezwykle uciążliwa.

Czy egzema jest dziedziczna? Możliwość dziedziczenia chorób dermatologicznych

Choroby dermatologiczne, w tym egzema, mogą mieć podłoże genetyczne. Oznacza to, że u pacjentów, u których w rodzinie zdiagnozowano chorobę, występuje większe ryzyko zachorowania. AZS może pojawić się już w wieku niemowlęcym, jednak pierwsze objawy obserwują u siebie także dorośli. Mechanizm dziedziczenia AZS nie został do końca opracowany, wiadomo jest, że ma on charakter wielogenowy. Największe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby dotyczy pierwszej linii, a więc dzieci, których rodzice chorują na AZS. Warto jednak pamiętać o innych czynnikach, które mogą mieć wpływ na rozwój choroby. Wiele zależy od środowiska, w którym żyjemy, odpowiedzi immunologicznej, prawidłowości funkcjonowania bariery ochronnej skóry i kontaktu z alergenami.

Czy można zapobiec wystąpieniu egzemy?

Pacjenci, poprzez stosowanie się do zaleceń lekarza, mogą podjąć działania profilaktyczne, zapobiegając nawrotom egzemy. Na jej występowanie nie mają większego wpływu, zwłaszcza że choroba często daje o sobie znać już we wczesnym dzieciństwie. Niemniej jednak właściwe postępowanie do pierwszy krok do poprawy stanu skóry. Warto stosować kosmetyki naturalne, które nie podrażniają naskórka. Pacjenci powinni jednak sprawdzić, czy w składzie konkretnego produktu nie znajdują się substancje, na które mają uczulenie. Bardzo istotne jest bowiem unikanie kontaktu z alergenami każdego rodzaju. Mogą one znajdować się w kosmetykach, ubraniach, pożywieniu, biżuterii, środkach chemicznych. Zmiany skórne występują również w okresie pylenia, dlatego pacjenci uczuleni na pyłki roślin, drzew i traw powinni unikać przebywania na świeżym powietrzu wiosną i latem. Na nasilenie objawów może też wpływać stan emocjonalny pacjenta, zatem warto niwelować stres, stosując na przykład różnego typu techniki relaksacyjne. Unikamy czynników drażniących, takich jak dym tytoniowy, smog bądź sierść zwierząt. Pacjenci, którzy pozostają pod opieką alergologa lub dermatologa, powinni otrzymać od lekarza prowadzącego wskazówki w zakresie dalszej profilaktyki.

Źródła:

  • Dr n. med. Monika Świerczyńska-Krępa, Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dorosłych: przyczyny, objawy i leczenie https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/59313,atopowe-zapalenie-skory, [dostęp 22.08.2024].
  • Arleta Czarnik, Atopowe zapalenie skóry - gdy objawy nasilają się jesienią i zimą, https://www.termedia.pl/dermatologia/Atopowe-zapalenie-skory-gdy-objawy-nasilaja-sie-jesienia-i-zima,43224.html [dostęp 22.08.2024].

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Sport i fitness

Przepuklina kręgosłupa – objawy, diagnostyka i metody leczenia przepukliny
Przepuklina kręgosłupa to schorzenie dotykające osoby w różnym wieku, powodujące szereg objawów, których nasilenie może być znaczne. W tym artykule wskazano najpowszechniejsze symptomy przepukliny oraz przyczyny jej występowania....

Ciąża i dziecko

Witaminy prenatalne – ranking TOP 10 najlepszych preparatów dla kobiet w ciąży w 2025 roku
Poznaj ranking najlepszych witamin prenatalnych 2025 roku. Dowiedz się, jakie składniki są kluczowe dla zdrowia mamy i dziecka, oraz jak wybrać odpowiednie suplementy na każdy trymestr ciąży. Szczegółowy przewodnik po suplementacji w ciąży....

Dieta i odchudzanie

Dieta okienkowa (Intermittent Fasting) – jak obliczyć deficyt kaloryczny i wybrać odpowiedni rodzaj IF?
Intermittent Fasting: naukowe podejście do okresowego postu. Dowiedz się, jak bezpiecznie wdrożyć dietę okienkową i obliczyć indywidualny deficyt kaloryczny....

Przeziębienie i grypa

Jak zbić gorączkę u dorosłego? Najlepsze domowe i farmakologiczne sposoby
Jak skutecznie i bezpiecznie zbić gorączkę? Kompletny przewodnik z domowymi i farmakologicznymi metodami leczenia podwyższonej temperatury u dorosłych....

Kosmetyki i uroda

Maść z witaminą A na twarz – efekty, które Cię zaskoczą!
Jednym z najbardziej popularnych produktów kosmetycznych oferowanych w aptekach, jak i drogeriach jest maść z witaminą A. Popularność tę zyskała ze względu na swoje wszechstronne zastosowanie i korzystne działanie. Maść ta sprawdzi ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Odrobaczanie dziecka – jak to zrobić? Po czym poznać, że dziecko ma pasożyty?
Pasożyty jelitowe to problem, który może dotyczyć każdego dziecka, niezależnie od wieku. Zastanawiasz się, jak rozpoznać objawy zakażenia i skutecznie odrobaczyć dziecko?...

Choroby skóry

Czerwone pieprzyki na ciele – czy jest się czym niepokoić?
Czerwone pieprzyki na ciele, choć zazwyczaj niegroźne, budzą niepokój u wielu osób. Czy ich obecność na skórze wymaga konsultacji z lekarzem? W tym artykule omówim...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem