Dezodorant to jeden z najczęściej stosowanych kosmetyków – zarówno przez kobiety jak i przez mężczyzn. Choć nie wyobrażamy sobie bez niego porannej toalety, raczej nie zastanawiamy się, czy produkt, po który sięgamy codziennie jest w pełni bezpieczny. Nie zawsze też wiemy, jaka jest różnica między dezodorantem a antyperspirantem.
Dezodorant i antyperspirant – czym się różnią?
Dezodorant i antyperspirant mają wspólną nadrzędną funkcję – zminimalizować uczucie dyskomfortu związanego z poceniem się i zapewnić nam świeżość. Oba produkty aplikuje się najczęściej pod pachami, choć istnieją też warianty przeznaczone do stosowania na stopy i dłonie. Na tym jednak kończą się wspólne cechy obu kosmetyków, bowiem każdy z nich ma inne działanie.
Dezodorant
ma za zadanie jedynie nie dopuścić do powstania przykrego zapachu potu, który już został wydzielony na powierzchni skóry (pot sam w sobie jest bezwonny, natomiast nieprzyjemny zapach to efekt jego zetknięcia ze znajdującymi się na skórze bakteriami). Dokładny mechanizm działania preparatu zależy od zawartych składników – dezodorant może po prostu maskować przykrą woń, ale też spowalniać rozwój bakterii lub hamować procesy oksydacyjne. Dezodoranty polecane są osobom, które pocą się w sposób umiarkowany. Działają zwykle przez kilka godzin.
Antyperspirant
w pewnym stopniu ogranicza wydzielanie potu, zmniejszając jego ilość tylko w miejscu aplikacji (najczęściej pod pachą) poprzez czasowe zwężenie porów. Oczywiście blokada gruczołów jest tymczasowa i łatwa do usunięcia podczas kąpieli, w sytuacji silnego spocenia czy po prostu z naturalnie złuszczającym się naskórkiem. W antyperspirantach jako składniki aktywne wykorzystuje się związki glinu, czyli aluminium lub łagodniejsze związki glinowo-cyrkoniowe. Antyperspiranty najczęściej są bezzapachowe lub mają bardzo subtelny zapach. Preparaty te są dedykowane osobom, które zmagają się z problemem nadmiernego pocenia. Ich działanie utrzymuje się dłużej niż w przypadku dezodorantu – nawet 48 godzin. Z tego powodu zaleca się ich rzadsze stosowanie – dotyczy to głównie preparatów, które można dostać w aptece (mają wyższe stężenie substancji aktywnych) – np. Etiaxil, Medisprant czy Apers. Używając antyperspirantów, należy pamiętać o kilku zasadach:
- preparat zawsze stosujemy na czystą i suchą skórę
- antyperspirantów nie wolno stosować na skórę po depilacji ani podrażnioną
- tego typu środków nie używamy przed wyjściem na słońce (np. na plażę) czy solarium – grozi to powstaniem miejscowych przebarwień na skórze
- antyperspiranty najlepiej stosować po wieczornej kąpieli – po pierwsze dlatego, że działają z opóźnieniem, po drugie ponieważ za dnia gruczoły potowe są aktywne i aplikacja antyperspirantu może doprowadzić do podrażnienia
- składniki takie jak talk czy sole glinu zostawiają na ubraniach nieestetyczne plamy – aby ich uniknąć należy ubrać się dopiero, gdy miejsce, które zaaplikowaliśmy antyperspirant (np. pacha) będzie całkiem suche
- powinno się robić przerwy w stosowaniu antyperspirantów
Dezodorant antyperspiracyjny
Krótko mówiąc, dezodorant niweluje skutki wydzielania potu, maskując nieprzyjemny zapach, zaś antyperspirant działa u podłoża. Na rynku dostępny jest jednak także produkt łączący w sobie funkcje obu wyżej wymienionych. Dezodorant antyperspiracyjny zawiera nie tylko substancje zapachowe i antybakteryjne, ale dodatkowo także redukuje wydzielanie potu o ok. 20%.
Dezodorant – na co zwrócić uwagę w składzie?
Warto wiedzieć, że dezodoranty i antyperspiranty zawierają chemiczne środki, które mogą wywołać podrażnienia i alergie u wrażliwszych osób. Choć ich szkodliwość nie została naukowo potwierdzona, w kręgu podejrzeń znajdują się następujące substancje:
- aluminium (inaczej glin)
- parabeny i ftalany
- glikol propylenowy
- triklosan
Niepożądanym składnikiem dezodorantów jest też alkohol etylowy, którego wysuszające działanie może spowodować podrażnienie, pieczenie i zaczerwienienie. Osoby o wrażliwej i suchej skórze powinny wybierać produkty nie tylko bez alkoholu, ale i bezzapachowe, ponieważ związki zapachowe to również potencjalne alergeny. Bezpieczny dla delikatnej skóry będzie na pewno dezodorant mineralny. Warto sprawdzić również, czy dany kosmetyk zawiera dodatkowo środki pielęgnacyjne i łagodzące, np. d-pantenol, witaminy C i E, ceramidy, alantoinę czy wyciag z aloesu. Możemy również sięgnąć po w pełni naturalne produkty, zawierające składniki roślinne, takie jak szałwia, rozmaryn, tymianek czy kora dębu – znajdziemy je np. w kosmetykach marki B2B. Inne organiczne składniki to puder z bambusa oraz wody kwiatowe (np. z pomarańczy czy różana). Wadą naturalnych dezodorantów może być nieco mniejsza skuteczność oraz specyficzny zapach, który nie każdemu pasuje. Produktem, który warto wypróbować jest antyperspirant w krysztale. Związkiem aktywnym jest tutaj ałun – naturalny górski minerał, znany i ceniony od starożytności ze względu na właściwości dezynfekujące i tamujące krwawienie. Ałun jest bezwonny, pozbawiony sztucznych barwników i konserwantów, charakteryzuje się też dużą wydajnością. Pocenie się to naturalny proces fizjologiczny konieczny dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jeśli odbywa się w granicach normy, wystarczy, że sięgniemy po dezodorant. Antyperspiranty przeznaczone są dla osób pocących się obficie bądź intensywnie trenujących. Jeśli mimo stosowanych środków problem nadmiernego pocenia nie znika, warto wybrać się do lekarza. Nadpotliwość może być sygnałem choroby (np. cukrzycy lub nadczynności tarczycy) bądź wiązać się z niewłaściwym trybem życia.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.