Dieta antyhistaminowa – zasady, wskazania, produkty zakazane przy alergii na histaminę i przykładowy jadłospis

Dieta antyhistaminowa – zasady, wskazania, produkty zakazane przy alergii na histaminę i przykładowy jadłospis - zdjęcie
Dieta antyhistaminowa stosowana jest u osób cierpiących na nietolerancję oraz alergię na histaminę. Polega na wykluczeniu produktów bogatych w ten związek oraz tych, które stymulują jego wydzielanie w organizmie. W ten sposób łagodzi uciążliwe objawy ze strony układu pokarmowego, przywracając komfort życia. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy, na czym polega ten sposób żywienia i jak ułożyć dobrze zbilansowany jadłospis.
 

Kluczowe wnioski z artykułu:

  • Histamina to amina biogenna, należąca do grupy hormonów tkankowych.
  • Histamina występująca w pożywieniu może wywoływać objawy alergii i nietolerancji pokarmowej, prowadząc do problemów trawiennych.
  • W przypadku wystąpienia alergii lub nietolerancji konieczne może okazać się wdrożenie diety antyhistaminowej, która polega na wykluczeniu produktów bogatych w ten związek.
  • Dieta antyhistaminowa polega dodatkowo na eliminacji produktów, które mogą stymulować nadmierne wydzielanie histaminy przez organizm.

Czym jest dieta antyhistaminowa i w jakim celu się ją stosuje?

Dieta antyhistaminowa stosowana jest u osób, u których stwierdzono alergię lub nietolerancję na histaminę zawartą w pożywieniu. Związek, będący hormonem tkankowym, należy do grupy amin biogennych. Magazynowany jest w formie nieaktywnej, po czym uwalnia się m.in. wskutek kontaktu z alergenami, pośrednicząc w występowaniu reakcji uczuleniowych.

Histamina w żywności powstaje wskutek działania bakterii. Dieta polega przede wszystkim na wykluczeniu produktów bogatych w histaminę oraz tych, które mogą powodować jej nadmierne wydzielanie przez organizm. Głównym celem zmiany nawyków żywieniowych jest złagodzenie dolegliwości.

Dieta antyhistaminowa – podstawowe zasady, których należy przestrzegać

Dieta antyhistaminowa powinna być stosowana wyłącznie u osób cierpiących na alergię lub nietolerancję pokarmową. Sam jadłospis musi kompleksowo odpowiadać na potrzeby żywieniowe człowieka oraz wykluczać produkty wysoko histaminowe. Właśnie dlatego na wszystkich etapach wdrażania diety warto skorzystać z pomocy doświadczonego dietetyka.

I faza eliminacji

W pierwszej kolejności należy zrezygnować ze składników bogatych w histaminę.

Dieta antyhistaminowa - produkty zakazane obejmują m.in.:

  • pomidory,
  • szpinak,
  • kiszonki,
  • cytrusy,
  • sery dojrzewające twarde i półtwarde,
  • wędliny dojrzewające i surowe,
  • konserwy,
  • tłuste ryby,
  • napoje alkoholowe,
  • czekoladę,
  • orzechy.

Warto pamiętać jednak o tym, że nie ma jednej określonej listy produktów. Niektóre źródła wskazują wyłącznie na produkty zawierające wysoką zawartość histaminy, inne natomiast dodają także składniki, które mogą wywoływać jej nadmierne wydzielanie w organizmie. Na jej ilość w pożywieniu wpływa również sposób obróbki, przetwarzania oraz przechowywania. Ostateczny wybór produktów przedyskutuj z lekarzem.

Głównym celem fazy eliminacji jest zmniejszenie objawów związanych z nietolerancją histaminy. W tym czasie należy sięgać przede wszystkim po świeże warzywa i owoce. Etap może trwać od 2 do 8 tygodni.

II faza testu

Następny etap polega na stopniowym wprowadzaniu wcześniej wykluczonych produktów. Faza trwa ok. 6 tygodni, podczas których ustalana jest indywidualna wrażliwość pacjenta. Należy uwzględnić przy tym stres oraz przyjmowane leki antyalergiczne. Dzięki temu możliwe jest stworzenie spersonalizowanej listy szkodliwych produktów, które wywołują dokuczliwe objawy.

III dieta długoterminowa

Głównym celem tej fazy jest przygotowanie dobrze zbilansowanego jadłospisu, opartego na zdrowej żywności i uwzględniającego indywidualną wrażliwość na histaminę. Niekiedy pacjenci obawiają się zbyt restrykcyjnych, trudnych do utrzymania zasad odżywiania. Dobrze przygotowany jadłospis powinien tym samym urozmaicony, smaczny oraz odpowiadać na potrzeby organizmu, chroniąc przed niedoborami.

Wysoki poziom histaminy we krwi – przyczyny i skutki

Wysoki poziom histaminy we krwi może być związany z niedoborem diaminooksydazy (DAO), czyli enzymu odpowiadające za kontrolę homeostazy związku. Wzrost stężenia aminy we krwi może wynikać jednocześnie ze spożycia zbyt dużej ilości histaminy w jedzeniu. Nadmiar hormonu tkankowego powoduje często reakcję organizmu podobną do uczulenia. Aktualnie nie ustalono jednej konkretnej dawki histaminy uznanej za bezpieczną.

Uczulenie na histaminę – objawy i diagnostyka

Jak rozpoznać uczulenie na histaminę? Objawy obejmują przede wszystkim symptomy zbliżone do alergii. Należą do nich m.in.:

  • biegunki, wzdęcia oraz zaparcia,
  • bóle żołądka i brzucha,
  • bóle i zawroty głowy,
  • przekrwienie nosa,
  • łzawienie i przekrwienie oczu,
  • niedociśnienie,
  • bąble uczuleniowe,
  • arytmia,
  • świąd,
  • zaczerwienienia skóry ciała i twarzy.

Brak charakterystycznych objawów znacznie utrudnia diagnostykę. Rozpoznanie choroby najczęściej odbywa się w oparciu o wywiad oraz wykluczenie innych alergii związanych z nadmiernym wydzielaniem histaminy. Często przeprowadza się przy tym badanie aktywności i stężenia enzymu DAO.

Produkty wysoko histaminowe i ich wpływ na organizm

W przypadku osób uczulonych na histaminę spożycie związku może prowadzić do wystąpienia wielu kłopotliwych objawów zarówno żołądkowo-jelitowych, jak i pozajelitowych. Ich nasilenie zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta. Warto pamiętać jednak o tym, że najczęściej obserwuje się jednoczesne wystąpienie od kilku do nawet kilkunastu symptomów. Spożycie bardzo dużej ilości aminy prowadzi do zatrucia histaminą, która może wywoływać objawy także u zdrowych osób. O alergii i nietolerancji mówimy wtedy, gdy podobne symptomy dają bezpieczne dawki związku. W łagodzeniu objawów może pomóc suplementacja DAO oraz mocne leki na alergię.

Produkty spożywcze dozwolone w diecie antyhistaminowej

Na czym powinna opierać się dieta antyhistaminowa? Produkty zbożowe należą do najbezpieczniejszych składników diety. Bez obaw można sięgać po większość warzyw i owoców. Pacjenci mogą jeść również inne produkty bez histaminy, do których należą: przetwory mleczne oraz mięso wołowe, wieprzowe, drobiowe, jagnięce oraz cielęce. Dietę uzupełnij rybami, takimi jak: sandacz, dorsz, pstrąg oraz halibut. Pamiętaj o tym, aby mięso i ryby spożywać na świeżo lub od razu mrozić.

Przykładowy jadłospis na diecie antyhistaminowej

Dieta przy nietolerancji histaminy powinna być zdrowa, smaczna i urozmaicona. Zadbaj o prawidłowe zbilansowanie wszystkich składników odżywczych. Jeśli nie wiesz, jak przygotować jadłospis, skorzystaj z naszej inspiracji:

  1. Śniadanie: jaglanka z musem malinowym, borówkami i migdałami.
  2. Drugie śniadanie: kanapki z pastą jajeczną rzodkiewką, ogórkiem i papryką.
  3. Obiad: pieczony indyk z warzywami i sosem jogurtowym podawany z ziemniakami lub kaszą.
  4. Podwieczorek: sałatka owocowa z wiśniami, morelami, jabłkiem i bananem.
  5. Kolacja: omlet z serem mozzarella i sałatką z buraka.

Źródła:

  • Krzysztof Buczyłko, et.al., Wytyczne diagnostyki i postępowania w nietolerancji histaminy, Alergologia Polska, vol. 10, nr 3/2023.
  • Marcelina Bartuzi, Natalia Ukleja-Sokołowska, Nietolerancja histaminy, a dieta współczesnego człowieka, Alergia Astma Immunologia, vol. 26, nr 4/2021.
  • Gabriela Gutowska, Czy histamina zawarta w żywności może Ci zaszkodzić?, http://www.nutrilife.pl/index.php?art=365 (dostęp 12.08.2024).
  • Justyna Kowalska-Bąbik, Dieta antyhistaminowa – czy histamina może szkodzić?, https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/alergie-i-nietolerancje-pokarmowe/dieta-antyhistaminowa-czy-histamina-moze-szkodzic/ (dostęp 12.08.2024).
  • Ewelina Ogrzewała, Dieta antyhistaminowa – produkty, przykładowa dieta, https://www.medme.pl/artykuly/dieta-antyhistaminowa-produkty-przykladowa-dieta,73696.html (dostęp 12.08.2024).
  • Krzysztof Łukasz Piwowarek, Jerzy Kruszewski, Zespoły nietolerancji amin biogennych. Część I. Histamina i nietolerancja histaminy, Lek. Wojsk., vol. 95, nr 3/2017.
  • Katarzyna Rygalska, Dieta antyhistaminowa, https://dietetycy.org.pl/dieta-antyhistaminowa/ (dostęp 12.08.2024).

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Sport i fitness

Przepuklina kręgosłupa – objawy, diagnostyka i metody leczenia przepukliny
Przepuklina kręgosłupa to schorzenie dotykające osoby w różnym wieku, powodujące szereg objawów, których nasilenie może być znaczne. W tym artykule wskazano najpowszechniejsze symptomy przepukliny oraz przyczyny jej występowania....

Ciąża i dziecko

Witaminy prenatalne – ranking TOP 10 najlepszych preparatów dla kobiet w ciąży w 2025 roku
Poznaj ranking najlepszych witamin prenatalnych 2025 roku. Dowiedz się, jakie składniki są kluczowe dla zdrowia mamy i dziecka, oraz jak wybrać odpowiednie suplementy na każdy trymestr ciąży. Szczegółowy przewodnik po suplementacji w ciąży....

Dieta i odchudzanie

Dieta okienkowa (Intermittent Fasting) – jak obliczyć deficyt kaloryczny i wybrać odpowiedni rodzaj IF?
Intermittent Fasting: naukowe podejście do okresowego postu. Dowiedz się, jak bezpiecznie wdrożyć dietę okienkową i obliczyć indywidualny deficyt kaloryczny....

Przeziębienie i grypa

Jak zbić gorączkę u dorosłego? Najlepsze domowe i farmakologiczne sposoby
Jak skutecznie i bezpiecznie zbić gorączkę? Kompletny przewodnik z domowymi i farmakologicznymi metodami leczenia podwyższonej temperatury u dorosłych....

Kosmetyki i uroda

Maść z witaminą A na twarz – efekty, które Cię zaskoczą!
Jednym z najbardziej popularnych produktów kosmetycznych oferowanych w aptekach, jak i drogeriach jest maść z witaminą A. Popularność tę zyskała ze względu na swoje wszechstronne zastosowanie i korzystne działanie. Maść ta sprawdzi ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Odrobaczanie dziecka – jak to zrobić? Po czym poznać, że dziecko ma pasożyty?
Pasożyty jelitowe to problem, który może dotyczyć każdego dziecka, niezależnie od wieku. Zastanawiasz się, jak rozpoznać objawy zakażenia i skutecznie odrobaczyć dziecko?...

Choroby skóry

Czerwone pieprzyki na ciele – czy jest się czym niepokoić?
Czerwone pieprzyki na ciele, choć zazwyczaj niegroźne, budzą niepokój u wielu osób. Czy ich obecność na skórze wymaga konsultacji z lekarzem? W tym artykule omówim...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem