Osoby starsze oraz chorujące muszą dostosować swój tryb życia w zależności od ograniczeń wynikających ze stanu zdrowia. W większości przypadków jedzenie fast food’ów, słodyczy czy tłustego jedzenia jest niewskazane. Do jakich wskazówek żywieniowych należy się wówczas stosować? Jest to uzależnione od indywidualnych uwarunkowań każdego z nas, w tym na przykład zestawu spożywanych leków. Mimo to można wskazać zestaw porad o uniwersalnym charakterze.
Jaka powinna być dieta w chorobie oraz dla seniorów? Jakie ograniczenia w diecie wywołują niektóre jednostki chorobowe? Co jeść podczas choroby i czym jest tzw. dieta lecznicza? Jeśli poszukujesz odpowiedzi na te pytania, to mamy dla Ciebie dobrą wiadomość – wyjaśnienia znajdziesz w przygotowanym przez nas poradniku.
Odpowiednia dieta to nie jedyne ważne zagadnienie – istotny jest także całokształt. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak należy prowadzić zdrowy tryb życia, zobacz także inny z naszych artykułów: Jak prowadzić zdrowy tryb życia?
Dieta lekkostrawna dla seniora – bezpieczne żywienie osób starszych
Jeśli interesuje Cię dieta lekkostrawna – przepisy i szczegółowe zalecenia w tym zakresie możesz uzyskać w ramach konsultacji z profesjonalnym dietetykiem. Zasadniczo, opiera się ona na takich produktach, które nie są wysokoprzetworzone i nie zawierają dużych ilości węglowodanów. Oprócz tego, potraw nie należy smażyć. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest duszenie na parze lub gotowanie.
Zbilansowana dieta osób starszych – jak powinna wyglądać i co zawierać?
Podczas przygotowywania diety zbilansowanej należy zadbać, by wybierać produkty z różnych grup żywieniowych, a posiłki były urozmaicone. Należy zadbać o to, by dzienna wartość kaloryczna wynosiła ok. 2000 kalorii. Zaleca się spożywanie min. 2 l wody.
Jak zadbać o odżywianie w chorobie osób starszych?
Dietetyczne jadłospisy dla seniora można przygotowywać w oparciu o konsultacje ze specjalistą – to on przygotuje przykładowy jadłospis dla osób starszych, np. dietę DASH (jest to ważne, gdy występują choroby żywieniowe, w tym zespół jelita drażliwego – przepisy kulinarne uwzględniające stan zdrowia chorego są konieczne). Generalnie, powinna być to dieta niskobłonnikowa oraz przepisy z makroskładnikami
Dieta dla osób leżących – dieta dla obłożnie chorych
Podstawą jest dieta lekkostrawna i warzywa (ziemniaki) gotowane na parze. Zaleca się spożywanie mięsa nie częściej niż raz na tydzień. Konieczne jest zadbanie, by dzienna wartość kaloryczna wynosiła ok. 1800-2000 kalorii
Czym jest dieta płynna i półpłynna?
Dieta płynna oraz dieta półpłynna (czasem określana także jako tzw. dieta miękka) jest stosowana w okresie kilku dni, a nawet tygodni po przeprowadzeniu poważnego zabiegu laryngologicznego, stomatologicznego lub związanego z układem pokarmowym (rektoskopia, kolonoskopia itd.). Nie ma w tym nic dziwnego – po wykonaniu tego typu zabiegów przełykanie i jedzenie tradycyjnych potraw może sprawiać trudności, a nawet powodować powikłania.
W takiej sytuacji świetnym rozwiązaniem jest tzw. dieta płynna. półpłynna. Jest to taki rodzaj diety, w przypadku którego tradycyjne potrawy (np. ziemniaki, pomidory czy inne warzywa) zostają zastąpione odpowiednikami w formie koktajlu oraz zagęszczonych płynów. Dodatkowo, u pacjentów leżących stosuje się wariant wzbogacony o dodatkowe składniki odżywcze – jest to tak zwana dieta płynna wzmocniona.
Jakie potrawy można spożywać w ramach rozwiązania, które jest określane zbiorczo jako dieta płynna? Przykłady, przepisy i jadłospis możesz ustalić w ramach konsultacji ze specjalistą.
Dieta obfita w warzywa i owoce przy przyjmowaniu leków
Należy pamiętać, że chociaż owoce i warzywa są obfite w cenne witaminy i składniki odżywcze, to niektóre z nich – w tym między innymi grejpfruty, pomarańcze i limonki – mogą mieć zły wpływ na metabolizm leków.
Dodatki do żywności na poprawne funkcjonowanie organizmu
Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie organizmu, warto – oprócz standardowej diety – pamiętać o unikaniu takich dodatków jak na przykład konserwanty chemiczne poprawiające smak produktów. Zamiast tego, lepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z miodu naturalnego czy słodkich owoców.
Odżywianie seniorów – dieta w wybranych schorzeniach
W Internecie można znaleźć liczne poradniki dotyczące odżywiania się seniorów. Warto jednak pamiętać, że powinny być one traktowane głównie jako wskazówki. Chcąc uzyskać bardziej merytoryczne zalecenia, należy skonsultować się z dietetykiem oraz lekarzem.
Dieta żołądkowa przy refluksie i wrzodach
W przypadku bólu i chorób żołądka należy stosować produkty, które hamują wydzielanie soku żołądkowego. Są to m.in.: masła, śmietany, mleko, przegotowana woda, chude mięso i wędliny oraz ryby.
Dieta przy schorzeniach wątroby
W przypadku chorób wątroby podstawą jest dieta lekkostrawna. Mięso drobiowe, wołowina, jajka i nabiał bezcukrowy – zestaw ten to podstawa. Aby nie podrażniać chorej wątroby i przyspieszyć jej regenerację, należy unikać produktów zawierających tłuszcze (np. majonez, śmietana). Bezwzględnie zakazuje się spożywania alkoholu oraz ostrych przypraw.
Dieta w chorobach trzustki
W celu dbania o prawidłowy stan zdrowia, ważne jest zapobieganie chorobom trzustki. Aby móc działać profilaktycznie, warto unikać zbyt dużych ilości alkoholu oraz wyrobów tytoniowych. Podobnie jak w przypadku innych schorzeń, należy w takim przypadku unikać produktów ciężkostrawnych (wędliny, potrawy smażone). Oczywiście, nie zniweluje to ryzyka pojawienia się choroby, ale zmniejsza ryzyko jej wystąpienia.
Dieta w osteoporozie
W przypadku osób z osteoporozą należy zadbać o to, by dieta była obfita w takie artykuły spożywcze:
- ryby morskie (łososie, pstrągi),
- warzywa, owoce,
- mleko, sery twarogowe,
- cielęcina, dziczyzna,
- pieczywo razowe,
- herbaty miętowe i ziołowe,
- galaretki, przekąski sojowe, budynie.
Nie zaleca się z kolei przede wszystkim produktów silnie solonych, słodyczy (czekolady, kakao) oraz tłustych serów.
Dieta przy chorobie nerek
Choroby nerek (np. niewydolność) to poważne schorzenia. Oznacza to, że szczególnie ważne jest zadbanie o prawidłową dietę. Jakie produkty powinien obejmować jadłospis w przypadku pacjentów borykających się z chorymi nerkami? Podstawą zdrowej diety są produkty lekkostrawne.
Śniadanie powinno składać się z kanapek z dżemem owocowym miodem itp. oraz herbaty owocowej lub kawy zbożowej. Idealny obiad dla osoby chorej na nerki to „tradycyjna” zupa (np. barszcz czy krupnik), kolacja zaś powinna być złożona z owoców, pasty warzywnej oraz herbaty.
Do niewskazanych artykułów spożywczych należą:
- mocne herbaty oraz kawy,
- produkty obfite w tłuszcze,
- smażone jaja,
- ocet, musztarda itd.
Dieta podopiecznych z chorobami krążenia
Aby zapobiec rozwojowi chorób układu krążenia, należy przede wszystkim usunąć z diety produkty obfite w tłuszcze zwierzęce (są to m.in. mięsa oraz wędliny). Jest to podstawowy wymóg, ponieważ to właśnie cholesterol osadzający się w żyłach zwiększa ryzyko zawału.
W przypadku tej grupy pacjentów warto zadbać o spożywanie: orzechów, ziaren słonecznika, oliwy z oliwek, ryb, oraz produktów bogatych w magnez, potas i wapń.
Czym jest żywienie medyczne i produkty specjalnego przeznaczenia żywieniowego?
Są to takie produkty, których skład różni się od produktów tradycyjnie spotykanych w sklepach (zazwyczaj są one bogatsze w cenne składniki odżywcze). Zaleca się ich stosowanie w przypadku osób z rozchwianym systemem metabolizmu oraz trawienia, a także dzieci do 3 r.ż.
Czy warto stosować odżywki medyczne i dla kogo?
Odżywki medyczne (suplementy odżywcze) warto stosować szczególnie w przypadku osób starszych cierpiących na:
- choroby onkologiczne (ochrona przed utratą masy ciała),
- cukrzycę (w celu regulacji indeksu glikemicznego),
- niewydolność wątroby (szybsza regeneracja wątroby).
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.