Dieta lekkostrawna to dieta lecznicza, zalecana w przebiegu wielu chorób, po operacjach oraz dla osób starszych. Jej podstawą jest spożywanie produktów, które nie obciążają żołądka. Podpowiadamy, co można jeść na diecie lekkostrawnej i jak skomponować jadłospis.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie są najważniejsze zasady diety lekkostrawnej,
- kiedy i kto powinien stosować dietę lekkostrawną,
- co można jeść na diecie lekkostrawnej, a czego trzeba unikać,
- jak może wyglądać przykładowy jadłospis przy diecie lekkostrawnej.
Przeczytaj też: Dieta wątrobowa – co można jeść, a czego nie wolno? Podstawowe zasady i przykładowy jadłospis
Zasady diety lekkostrawnej. Jak wygląda dieta lekkostrawna?
Dieta lekkostrawna, jak powszechnie określa się dietę łatwostrawną, to sposób żywienia, będący modyfikacją diety tradycyjnej. Główne cele diety lekkostrawnej to:
- odciążenie przewodu pokarmowego lub konkretnego, chorego narządu,
- łagodzenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego,
- poprawa stanu zdrowia.
Najważniejszą zasadą diety lekkostrawnej jest eliminacja produktów oraz potraw ciężkostrawnych, które długo zalegają w żołądku i wywołują wzdęcia. Lekka dieta zakłada ograniczenie przede wszystkim produktów wędzonych, ostro przyprawionych i marynowanych. Na diecie lekkostrawnej powinno się także unikać produktów zawierających duże ilości błonnika pokarmowego.
Mając jednak na uwadze, że jest on nieodłącznym elementem zdrowej, prawidłowo zbilansowanej diety, zaleca się, by zmienić jego źródło. Zamiast surowych warzyw czy produktów zbożowych z pełnego ziarna, które mogą podrażniać przewód pokarmowych, można go dostarczać, włączając do jadłospisu młode warzywa, dojrzałe owoce, drobne kasze oraz pieczywo graham.
Istotną zasadą diety lekkostrawnej jest również spożywanie 4-5 niewielkich objętościowo posiłków dziennie, w podobnych odstępach czasowych oraz wypijanie minimum 1,5 litra wody. Ponadto należy dokładnie gryźć i żuć każdy kęs jedzenia. Ważną modyfikacją w diecie łatwostrawnej jest też zmiana sposobu przygotowywania potraw. Polecane techniki kulinarne to przede wszystkim gotowanie w wodzie i na parze oraz pieczenie w folii, rękawie lub zamkniętym naczyniu żaroodpornym. Zakazane jest natomiast smażenie, grillowanie czy duszenie z obsmażaniem.
Kiedy należy stosować dietę lekkostrawną i komu jest polecana?
Dieta lekkostrawna jest polecana między innymi w okresie okołooperacyjnym oraz w czasie rekonwalescencji po zabiegach obejmujących przewód pokarmowy. Ten sposób odżywiania sprawdzi się także w przypadku chorób i dolegliwości ze strony żołądka czy jelit – to dobra dieta przy biegunce, wzdęciach, gazach oraz zespole jelita drażliwego. Dieta lekkostrawna z ograniczoną ilością produktów nasilających wydzielanie soku żołądkowego będzie również odpowiednia dla osób cierpiących na refluks żołądkowo-jelitowy.
Dietę lekkostrawną z powodzeniem mogą też stosować osoby starsze. W podeszłym wieku bowiem przewód pokarmowy może gorzej tolerować dania surowe, smażone, pieczone lub o dużej zawartości błonnika pokarmowego. Niektóre elementy diety lekkostrawnej mogą okazać się przydatne także w żywieniu pacjentów onkologicznych. Dobrze skomponowane dania lekkostrawne mogą pomóc utrzymać właściwą masę ciała i prawidłowy stan odżywienia, niezbędne do wdrożenia lub kontynuowania leczenia.
Dieta lekkostrawna – produkty zalecane i przeciwwskazane
Jakie artykuły żywnościowe będą odpowiednie przy diecie lekkostrawnej? Wśród dozwolonych produktów wymienia się:
- produkty zbożowe – jasne pieczywo, drobna kasza manna i kuskus, biały ryż, drobne makarony;
- mleko i produkty mleczne – zsiadłe mleko, kefir, jogurt naturalny, mleko słodkie;
- jaja – na miękko, jajecznica lub omlet na parze;
- mięso i ryby – chuda wołowina, cielęcina, królik, kurczak, indyk oraz dorsz, pstrąg, flądra i sandacz;
- tłuszcze – masło, słodka śmietanka, oleje roślinne podawane na zimno;
- warzywa – gotowane, przetarte lub zmiksowane ziemniaki, marchew, buraki, szpinak, dynia, młoda fasolka szparagowa. Surowa zielona sałata, pomidor bez skórki, tarta marchewka;
- owoce – jabłka, morele, brzoskwinie, pomarańcze, melony. Owoce powinny być dojrzałe, bez pestek i skórki;
- napoje – woda niegazowana, kompoty z dozwolonych owoców, rozcieńczone soki z dozwolonych owoców.
Czego natomiast nie należy jeść na diecie łatwostrawnej? Na liście produktów przeciwwskazanych znajdują się:
- produkty zbożowe – pieczywo pełnoziarniste, razowe, żytnie na zakwasie, grube kasze, grube płatki zbożowe;
- jaja – smażone, na twardo;
- mięso i ryby – tłusta dziczyzna, wieprzowina, wołowina oraz łosoś;
- tłuszcze – używane do smażenia;
- warzywa – wszystkie, które nie są dozwolone, w tym nasiona roślin strączkowych, cebula, czosnek, kapusta;
- owoce – wszystkie, które nie są zalecane;
- napoje – woda gazowana, słodkie napoje gazowane, alkohol.
Dieta lekkostrawna – przykładowy jadłospis
Dania lekkostrawne nie muszą kojarzyć się ze szpitalnym jedzeniem, mdłymi kleikami czy zupami bez smaku. Dieta łatwostrawna może być niezwykle urozmaicona, a spożywane w jej ramach dania – naprawdę pyszne!
Dzień |
Śniadanie |
Drugie
śniadanie |
Obiad |
Podwieczorek |
Kolacja |
Dzień 1 |
bułka pszenna z masłem, dobrej
jakości wędliną, sałatą i pomidorem bez skórki |
pieczone jabłko |
pstrąg gotowany na parze z
gotowanymi ziemniakami i marchewką |
jogurt naturalny |
zupa krem z cukinii |
Dzień 2 |
bułka paryska z twarożkiem i
pomidorem bez skórki |
mus jabłkowy z cynamonem |
indyk pieczony z warzywami i purée |
pancakes na jogurcie z serkiem
naturalnym lub owocami |
jajko na miękko, bułka z serkiem
naturalnym |
Dzień 3 |
2-3 jajka na miękko, 2 pomidory bez
skórki |
twaróg z jogurtem naturalnym i
miodem |
gulasz podany z kaszą jaglaną |
nektarynki bez skórki |
gotowana pierś kurczaka z duszonym
szpinakiem i kaszą jaglaną |
Dieta lekkostrawna jest dietą leczniczą, którą poleca się przede wszystkim osobom cierpiącym na choroby układu pokarmowego, w okresie okołooperacyjnym, seniorom, a także pacjentom onkologicznym. Dania lekkostrawne odciążają przewód pokarmowy, łagodzą towarzyszące różnym schorzeniom dolegliwości i korzystnie wpływają na ogólny stan zdrowia.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.