Kluczowe wnioski z artykułu:
- Wzdęcia są prowokowane przez spożycie pokarmów ciężkostrawnych i gazotwórczych, a także przez stres.
- Dieta na wzdęcia polega na ograniczeniu spożycia roślin strączkowych, unikaniu pośpiechu w jedzeniu i redukcji stresu.
- W łagodzeniu wzdęć pomocne mogą okazać się herbaty ziołowe.
Odżywianie a wzdęcia – jak żywienie wpływa na nasze jelita?
Nasze codzienne wybory żywieniowe mają ogromny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego. Niektóre pokarmy mogą powodować nadmierne gromadzenie się gazów w jelitach, co prowadzi do wzdęć. Produkty bogate w błonnik, takie jak warzywa strączkowe, kapusta czy cebula, mogą być trudne do strawienia i powodować gazy. Są one szczególnie uciążliwym problemem w miejscach publicznych. Z drugiej strony wybór lekkostrawnych produktów, takich jak ryż, banany, marchewki czy ziemniaki, może pomóc w zmniejszeniu wzdęć. Ważne jest również, aby jeść regularnie i unikać jedzenia w pośpiechu, co może prowadzić do połykania powietrza i dodatkowych wzdęć.
Dieta na wzdęcia – jak skomponować jadłospis dla zdrowych jelit?
Aby dieta likwidująca wzdęcia była prawidłowo skomponowana, warto przestrzegać kilku podstawowych i stosunkowo prostych do wdrożenia zasad. Zostały one zaprezentowane poniżej.
- Unikaj produktów powodujących wzdęcia. Wiedza o tym, jakie warzywa nie powodują wzdęć, jest kluczowa. Należy na pewno ograniczyć spożycie warzyw strączkowych, kapusty, brokułów, cebuli, czosnku, a także gazowanych napojów i produktów mlecznych (jeśli masz nietolerancję laktozy). Można też zakupić odpowiedni preparat, który pomoże w trawieniu laktozy.
- Wybieraj produkty łatwostrawne. Spożywaj ryż, ziemniaki, banany, marchewki, chude mięsa i ryby. Nie są to bowiem produkty powodujące wzdęcia.
- Spożywaj posiłki regularnie. Jedz małe posiłki co 3-4 godziny, aby nie przeciążać układu pokarmowego. Szczególnie ważne jest unikanie podjadania pomiędzy poszczególnymi daniami.
- Pij dużo wody. Nawodnienie jest kluczowe dla prawidłowego trawienia. Oprócz wody możliwe będzie picie naparów na bazie ziół.
- Unikaj jedzenia na szybko. Ważne jest nie tylko to, co jeść przy wzdęciach i zaparciach, ale również i to, by nie jeść za szybko. Dieta na wzdęty brzuch powinna uwzględniać też staranne przeżuwanie wszystkich pokarmów, aby ułatwić pracę jelitom. Warto też zrezygnować z oglądania filmów czy z korzystania z telefonów w porach posiłków. Może to bowiem rozpraszać i odwracać uwagę od uważnego jedzenia.
Co jeść na wzdęty brzuch? Produkty, które łagodzą dyskomfort
Jeśli masz problemy ze wzdęciami, warto włączyć do swojej diety produkty, które mogą pomóc w łagodzeniu tego dyskomfortu. Oto lista produktów, które skutecznie i stosunkowo szybko łagodzą uciążliwe wzdęcia:
- Imbir. Ma dosyć silne właściwości przeciwzapalne oraz wspomaga trawienie, a więc może okazać się skutecznym remedium dla osób, które zastanawiają się nad tym, co na wzdęty brzuch zastosować.
- Jogurt naturalny. Zawiera probiotyki, które wspomagają zdrową florę bakteryjną jelit i zapobiegają fermentacji żywności w nich.
- Mięta. Działa rozkurczowo na mięśnie jelit, co może pomóc w redukcji wzdęć i w łagodzeniu bolesnych skurczy żołądka.
- Banany. Są lekkostrawne i bogate w cenny potas, który pomaga w regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej.
- Marchewki. Łatwostrawne warzywo, które dostarcza potrzebnego błonnika bez nadmiernej produkcji gazów.
- Ryż. Lekkostrawny i neutralny, idealny dla osób z wrażliwym układem pokarmowym. Mowa tutaj przede wszystkim o ryżu białym.
Aby móc zwalczyć wyjątkowo uciążliwe dolegliwości, można zastosować też doraźnie leki na wzdęcia dostępne bez recepty. Skuteczne tabletki na wzdęcia mogą zawierać na przykład wyciąg z rumianku lekarskiego, wyciąg z karczocha czy szyszek chmielu. Równie dobrze można jednak postawić na preparat w kroplach, który będzie pomocny dla osób, które mają trudności z połykaniem tabletek bądź kapsułek. Stosowanie środków dostępnych na receptę musi już być poprzedzone konsultacją ze specjalistą, który przeprowadzi wywiad i w razie potrzeby zleci odpowiednie badania. Czasem niezbędne może być bowiem wykluczenie jakichś stanów chorobowych. Poza tym, w przypadku stosowaniu leków na receptę, zawsze należy wykluczyć ewentualne przeciwwskazania. W przeciwnym bowiem razie należy liczyć się z poważnymi niekiedy skutkami ubocznymi.
Wzdęcia a codzienna dieta, czyli które produkty należy wykreślić z jadłospisu?
Aby skutecznie pozbyć się wzdęć i mieć płaski brzuch, warto unikać niektórych grup produktów, które mogą powodować zwiększoną produkcję gazów. Oto lista produktów powodujących wzdęcia, które warto byłoby znacznie ograniczyć lub całkowicie wyeliminować z diety, jeśli poważnie szkodzą:
- Warzywa strączkowe: Fasola, groch, soczewica, ciecierzyca i soja.
- Kapusta: Biała, czerwona, brukselka, pekińska.
- Brokuły i kalafior: Warzywa krzyżowe, które mogą powodować gazy.
- Cebula i czosnek: Mogą być dosyć trudne do strawienia, a co za tym idzie powodować wzdęcia.
- Nabiał: Mleko, sery, jogurty (jeśli masz nietolerancję laktozy).
- Gazowane napoje: Woda gazowana, napoje słodzone gazowane.
- Produkty przetworzone: Fast food, produkty zawierające dużo soli i szkodliwych tłuszczów trans.
Jeśli pomimo unikania wzdymających produktów sytuacja nie poprawi się, warto rozważyć wykonanie testu na nietolerancje pokarmowe.
Co pić na wzdęty brzuch? Herbatki, które przyniosą ulgę
Oprócz odpowiedniego jedzenia warto również wiedzieć, co pić na wzdęty brzuch. Niektóre napoje mogą pomóc w łagodzeniu wzdęć i poprawie trawienia. Na pewno godna polecenia będzie herbata miętowa, którą większości z nas babcie serwowały na problemy żołądkowe. Działa rozkurczowo i przeciwzapalnie oraz w znaczącym stopniu przyspiesza proces trawienia pokarmów. Warto zwrócić też swoją uwagę na napar z imbiru. Ma on udowodnione działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz łagodzące nudności i mdłości. Herbatka z rumianku lekarskiego działa zaś uspokajająco na układ pokarmowy, co także może pomóc w redukcji wzdęć. Kolejny napój, który warto wprowadzić do swojego jadłospisu to prosta do przygotowania woda z cytryną i bazylią. Oczyszcza organizm z toksyn, pomaga w nawodnieniu i usuwa mdłości. Chętnie popijają ją więc osoby, które chcą wiedzieć, jak pozbyć się wzdęć i mieć płaski brzuch. Kefir oraz woda z ogórków kiszonych wykazują zaś działanie probiotyczne, co skutecznie zapobiega długotrwałemu zaleganiu pokarmu. Jeżeli napoje i herbatki ziołowe mają zadziałać efektywnie, muszą być popijane systematycznie. Jeśli tak się nie stanie, trudno będzie mówić o jakichś szczególnie satysfakcjonujących i przede wszystkim długotrwałych efektach. Jeżeli jakieś zioła wyjątkowo nie smakują, można posłodzić napar niewielką ilością erytrytolu bądź też miodu. Jeśli chodzi o erytrytol i ksylitol, muszą być stosowane ostrożnie, bo zbyt duża ilość może spowodować kłopoty z trawieniem.
Przykładowy jadłospis z diety na wzdęcia brzucha
Aby pomóc w skomponowaniu diety likwidującej wzdęcia, przedstawiamy poniżej przykładowy jadłospis. Jeśli chce się stosować dietę przez dłuższy okres czasu i nie ma się pomysłu na dalsze posiłki, warto rozważyć konsultację z doświadczonym dietetykiem bądź psychodietetykiem. Specjalista zadba o to, aby jadłospis był zróżnicowany. Dzięki temu istnieje naprawdę duża szansa na uniknięcie potencjalnych niedoborów witamin czy składników mineralnych.
Śniadanie:
- Owsianka z bananem i migdałami
- Herbata miętowa
Drugie śniadanie:
- Jogurt naturalny z dodatkiem jagód świeżych bądź mrożonych.
Obiad:
- Pieczona pierś z kurczaka z ryżem basmati i gotowaną na parze marchewką
- Sałatka ze świeżych ogórków i pomidorów z oliwą z oliwek z pierwszego tłoczenia.
Podwieczorek:
- Smoothie z bananem, szpinakiem, imbirem i kurkumą.
Kolacja:
- Grillowany łosoś z pieczonymi ziemniakami i brokułami (ugotowanymi najlepiej na parze)
- Herbata rumiankowa
Podsumowując, ustalenie tego, co jeść na wzdęty brzuch, to pierwszy krok do złagodzenia dyskomfortu związanego z nadmierną produkcją gazów w jelitach. Odpowiednie odżywianie, unikanie produktów powodujących wzdęcia oraz spożywanie napojów wspomagających trawienie może przynieść ulgę i poprawić samopoczucie. Pamiętaj, że każda dieta powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu, dlatego warto skonsultować się z dietetykiem przed wprowadzeniem większych zmian w jadłospisie. Dbając o zdrowe nawyki żywieniowe, możemy cieszyć się lepszym zdrowiem i komfortem na co dzień.
Źródła:
- 1. Skwierczyńska A., Wzdęcie brzucha. Przyczyny, objawy i postępowanie, dietetycy.org.pl, 2017
- 2. Nowicka-Zuchowska A., Zioła wspomagające pracę układu pokarmowego, Lek w Polsce, 2024
- 3. Słomka M., Panas E., Wzdęcia i odbijania, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2011
- 4. Kędzia B., Możliwości wykorzystania ziół w chorobach żołądka i jelit, Herbalism, 2018
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.