Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?

Dna moczanowa – określana także mianem artretyzmu, skazy moczanowej czy podagry – to przewlekła choroba zapalna, na którą cierpi ok.1% populacji. Objawia się stanem zapalnym stawów oraz nerek, wynikającym z nadmiernego gromadzenia się kwasu moczowego w organizmie. W leczeniu tej przypadłości niezmierne ważne jest przestrzeganie odpowiedniej diety oraz unikanie pewnych artykułów spożywczych.

Kluczowe wnioski z artykułu:

• Dna moczanowa jest przewlekłą chorobą zapalną, wynikającą z gromadzenia się kwasu moczowego we krwi.
• Do rozwoju schorzenia doprowadza nadmierne wytwarzanie kwasu moczowego przez organizm albo zmniejszone wydalanie kwasu przez nerki.
• Wystąpieniu skazy moczanowej sprzyjają takie czynniki jak: otyłość, dieta bogata w puryny czy predyspozycje genetyczne.
• Prawidłowa dieta pomaga w kontrolowaniu poziomu kwasu moczowego i przeciwdziałaniu ataków dny moczanowej.
• W diecie niskopurynowej zalecane są przede wszystkim warzywa, owoce, produkty zbożowe oraz mleczne.
• W menu należy ograniczyć spożywanie mięsa, owoców morza, alkoholu i napojów słodzonych.
• Codzienny ruch, odpowiednie nawodnienie i suplementacja pomagają w kontrolowaniu kwasu moczowego.

Czym jest dna moczanowa i jakie są jej przyczyny?

Dna moczanowa to przewlekła choroba zapalna stawów, z którą zmaga się coraz więcej osób. Schorzenie jest wynikiem nadmiernie kumulującego się kwasu moczowego we krwi. Jego wysoki poziom skutkuje odkładaniem się kryształów moczanu sodu w stawach oraz tkankach okołostawowych.

Za czynnik ryzyka rozwoju skazy moczanowej uznaje się podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. Odpowiadać za niego może nadmierne wytwarzanie kwasu moczowego przez organizm albo zmniejszone wydalanie kwasu przez nerki. Najczęściej z podagrą zmagają się mężczyźni po 40. roku życia i kobiety po menopauzie. Wśród czynników ryzyka rozwoju tego schorzenia można też wymienić:

• spożywanie dużej ilości produktów spożywczych bogatych w puryny,
• nadmierną masę ciała,
• predyspozycje genetyczne.

Zazwyczaj przyczyną artretyzmu jest kombinacja powyższych czynników.

Diagnoza podagry polega na analizie objawów klinicznych, badaniu płynu stawowego oraz pomiarze kwasu moczowego. Chcąc ocenić stopień uszkodzenia stawów, specjalista zleca też takie badania jak tomografia komputerowa czy rentgen. Proces leczenia podagry obejmuje łagodzenie objawów podczas ataków oraz długoterminowe przeciwdziałanie nawrotom uciążliwych symptomów. Lekarze zalecają pacjentom przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy glikortykosteroidów w celu łagodzeniu zapalenia oraz dolegliwości bólowych. W ograniczeniu nawrotów pomagają też preparaty obniżające poziom kwasu moczowego.

Niezmiernie ważna jest też odpowiednia dieta, nawodnienie, zachowanie prawidłowej masy ciała i rezygnacja z alkoholu. Dieta przy dnie moczanowej powinna skupiać się na spożywaniu pokarmów zawierających jak najmniejsze ilości puryn, co pomoże w kontrolowaniu objawów oraz zmniejszeniu poziomu kwasu moczowego.

Objawy dny moczanowej – kiedy dieta ma kluczowe znaczenie?

Przed atakiem podagry osoby chore mogą zaobserwować pewne nietypowe objawy dny moczanowej, takie jak podwyższona temperatura, dreszcze czy spadek samopoczucia. Często są one mylone z grypą lub inną infekcją. Określa się je mianem objawów zwiastujących. Podczas ataku najczęściej pojawiają się takie symptomy jak:

• obrzęk, zaczerwienienie i uczucie gorąca w obszarze dotkniętego stawu,
• silny ból obejmujący staw skokowy, staw palucha czy staw kolanowy,
• gorączka i złe samopoczucie,
• ograniczenie ruchomości stawu.

Ataki artretyzmu powtarzają się, trwając od kilku dni do nawet kilku tygodni. Brak wdrożonego leczenia prowadzi do tworzenia się guzków w stawach, tkance podskórnej, nerkach, jak i pozostałych narządach. Te natomiast mogą skutkować uszkodzeniem stawów oraz przewlekłą niewydolnością nerek.

Warto przy tym pamiętać, że poziom kwasu moczowego w organizmie można kontrolować właśnie poprzez odpowiednią dietę. Odpowiednie nawyki żywieniowe wpływają na złagodzenie objawów schorzenia. Niezwykle ważne jest ograniczenie spożycia artykułów bogatych w puryny.

Dlaczego dieta jest tak ważna przy dnie moczanowej?

Zachowanie prawidłowej diety jest ważnym elementem procesu leczenia dny moczanowej. Dzięki właściwemu jadłospisowi można skutecznie obniżyć poziom kwasu moczowego we krwi. Trzeba więc wiedzieć, co jeść przy dnie moczanowej, a jakich produktów unikać. Nie bez znaczenia jest też sam sposób przygotowywania posiłków. Najlepiej przyrządzać potrawy gotowane. W przypadku tego schorzenia zalecana jest dieta niskopurynowa, ponieważ to właśnie z puryn tworzy się kwas moczowy, który doprowadza do podagry. Co ważne, dieta przy dnie moczanowej nie powinna być niskokaloryczna, zwłaszcza podczas ataków skazy moczanowej, gdyż dodatkowo wzmaga ona wytwarzanie kwasu moczowego.

Produkty zakazane przy dnie moczanowej – czego unikać?

Podagra dieta – jakich produktów unikać? Przede wszystkim pokarmów obfitujących w puryny. W codziennym menu nie powinny pojawiać się takie artykuły spożywcze jak:

• mięso (w szczególności czerwone),
• podroby,
• buliony i galaretki,
• owoce morza i niektóre ryby (dorsze, łosoś wędzony, śledź, makrela wędzona, karp, sardynki, pstrąg),
• chude mięso,
• piwo,
• soki, napoje słodzone i miód,
• tłuszcze pochodzenia zwierzęcego (sery topione i żółte, masło, smalec),
• słodycze i fast foody,
• szpinak,
• nasiona roślin strączkowych.

Jakich owoców nie można jeść przy dnie moczanowej? Nie powinno się spożywać owoców zawierających dużą ilość fruktozy. Odradzany jest m.in. rabarbar. Dna moczanowa co jeść, czego unikać – tabela pomoże w wyborze odpowiednich składników do przygotowywania ubogich w puryny potraw.

Produkty zalecane w diecie przy dnie moczanowej – co warto włączyć do menu?

Podwyższony kwas moczowy – co jeść? W codziennym jadłospisie mogą pojawiać się takie produkty jak:

• owoce i warzywa (kiwi, papryka, dzika róża, czarna porzeczka, pomarańcza, papryka, jarmuż, brukselka),
• produkty zbożowe i mleczne (pieczywo razowe lub pszenne, ryże, kasza, makarony, jaja, mleko odtłuszczone),
• chude ryby (sandacz, dorsz),
• tłuszcze pochodzenia roślinnego (oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy).

A jakie zupy przy dnie moczanowej okażą się najlepsze? Dobrą propozycją są zupy na wywarach warzywnych. Warto też sięgać po napary i wywary z roślin, które wspierają zachowanie optymalnego poziomu kwasu moczowego, takie jak np. podagrycznik.

Znaczenie nawodnienia i wybór napojów przy dnie moczanowej

Kwas moczowy wydalany jest z moczem, stąd tak istotne jest spożywanie dużej ilości płynów, które pomoże w obniżeniu jego poziomu. Osoby cierpiące na artretyzm powinny wypijać ok. 3 litrów płynów na dobę. Jeśli chodzi o ich rodzaj, zalecane jest wypijanie ok. 2 litrów niegazowanej wody, a resztę płynów mogą stanowić: herbaty owocowe, kompoty (np. z wiśni) czy herbaty z pokrzywą. Co zbija kwas moczowy? Aby obniżyć poziom kwasu moczowego, warto pić wodę z cytryną czy napoje na bazie octu jabłkowego. Nie należy natomiast sięgać po napoje alkoholowe, słodzone i gazowane.

Rola puryn w dnie moczanowej – jak kontrolować ich spożycie?

Aby kontrolować dnę moczanową, należy zmniejszyć spożycie pokarmów bogatych w puryny. Ponadto leczenie tego schorzenia często wiąże się z koniecznością rozpoczęcia leczenia farmakologicznego. Wykorzystuje się w nim środki zwiększające wydalanie kwasu moczowego z moczem albo ograniczające jego produkcję. Lekarze przepisują niesteroidowe leki przeciwzapalne bez recepty lub na receptę, których zadaniem jest zredukowanie dolegliwości bólowych. Pacjenci zmagający się z podagrą przyjmują między innymi Milurit. Milurit a chudnięcie – czy lek wpływa na masę ciała? W rzadkich przypadkach preparat ten może powodować zaburzenia metabolizmu pod postacią cukrzycy czy hiperlipidemii, co oddziałuje na masę ciała.

W procesie leczenia dny moczanowej zalecana jest też suplementacja, która wspiera kontrolowanie kwasu moczowego we krwi. Jak obniżyć kwas moczowy? Warto przyjmować kwasy omega-3, witaminę B12 czy witaminę C. Można też stosować wyciągi z wiśni i różnych ziół. Na rynku dostępnych jest też wiele preparatów wspierających zdrowie układu moczowego.

Dieta niskopurynowa – przykładowy jadłospis na cały dzień

Dieta niskopurynowa musi bazować na urozmaiconych i świeżych produktach o jak najwyższej jakości. Chorym zaleca się spożywanie 4–5 posiłków na dobę. Dla osób chcących obniżyć poziom kwasu moczowego dieta powinna być pozbawiona wysokopurynowych artykułów.

Przykładowy jadłospis:

• Śniadanie: jajecznica z pomidorem, szczypiorkiem i cebulą, pieczywo razowe, kawa zbożowa z chudym mlekiem.
• II śniadanie: musli z jogurtem.
• Obiad: zupa jarzynowa, spaghetti z sosem pomidorowo-warzywnym, chude mięso z indyka, kompot z wiśni.
• Kolacja: kanapki z twarożkiem, rzodkiewką i ogórkiem, herbata z cytryną.

Styl życia a dna moczanowa – jak dieta wspiera leczenie i profilaktykę?

Prawidłowa dieta skutecznie wspiera pacjentów w kontrolowaniu kwasu moczowego. Ponadto pomaga w zapobieganiu atakom podagry. Nie bez znaczenia jest także styl życia, rezygnacja z używek i zadbanie o odpowiednią dawkę ruchu. Ćwiczenia o umiarkowanej aktywności sprzyjają obniżeniu kwasu moczowego. Odradzany jest jednak zbyt intensywny wysiłek fizyczny. Co ważne, nadwaga sprzyja wzrostowi poziomu kwasu moczowego we krwi, stąd należy zadbać o prawidłową masę ciała.

Podsumowując, przy dnie moczanowej należy ograniczyć spożycie mięsa, zrezygnować z alkoholu czy słodzonych napojów. Trzeba też zadbać o codzienną dawkę ruchu i nawodnienie organizmu, a w razie potrzeby wdrożyć farmakoterapię.