Dieta wrzodowa powinna być stosowana przez osoby cierpiące na chorobę wrzodową żołądka jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego. Wyjaśniamy, jakie są główne zasady diety wrzodowej, które produkty są w jej przypadku polecane, a których należy unikać.
Z tego artykułu dowiesz się:
- dlaczego dieta odgrywa tak istotną rolę przy chorobie wrzodowej,
- jakie są najważniejsze zasady diety wrzodowej,
- co można jeść na diecie wrzodowej,
- jak wygląda przykładowy jadłospis przy diecie wrzodowej.
Przeczytaj też: Wrzody żołądka – przyczyny, objawy i leczenie
Choroba wrzodowa – dieta jako element leczenia
Choroba wrzodowa, najczęściej wywołana przez zakażenie bakterią Helicobacter pylori, jest uznawana za jedną z najpowszechniejszych chorób przewodu pokarmowego – szacuje się, że cierpi na nią nawet 10% populacji. Choć w leczeniu wrzodów żołądka niezwykle istotną rolę odgrywa terapia farmakologiczna, to nie wystarczy, by skutecznie wyeliminować towarzyszące chorobie dolegliwości. Niezbędnym elementem kuracji powinna być także odpowiednia, lekkostrawna dieta.
W dużym uproszczeniu dieta na wrzody żołądka i dwunastnicy, w skrócie zwana dietą wrzodową, polega na ograniczeniu produktów, które pobudzają wydzielanie soku żołądkowego. Prawidłowo skomponowana pozwala na dostarczenie do organizmu niezbędnych składników odżywczych, a jednocześnie sprzyja łagodzeniu objawów choroby – bólów żołądka i brzucha, zgagi, nudności czy odbijania.
Dzięki znacznemu ograniczeniu spożycia produktów i potraw nasilających wydzielanie kwasu solnego dieta wrzodowa pomaga neutralizować sok żołądkowy, a w efekcie – nie drażni błony śluzowej żołądka. Dietę na wrzody należy stosować przede wszystkim w okresach zaostrzenia choroby, w trakcie terapii farmakologicznej oraz po chirurgicznym lub endoskopowym leczeniu powikłań tego schorzenia.
Dieta wrzodowa – zasady
Jak już wspominaliśmy, podstawą diety wrzodowej jest ograniczenie produktów i potraw, które pobudzają wydzielanie soku żołądkowego. Wśród nich wymienia się przede wszystkim:
- kawa, również bezkofeinowa,
- mocna herbata,
- napoje gazowane,
- napoje alkoholowe,
- rosoły, wywary z kości i grzybów,
- kwaśne owoce,
- nierozcieńczone soki owocowe i warzywne
- produkty marynowane, wędzone, smażone, pikantne, kwaśne oraz zbyt słone.
Dieta na wrzody powinna też uwzględniać produkty zawierające tłuszcze łatwostrawne, które hamują wydzielanie soku żołądkowego. Do tej grupy zalicza się między innymi:
- masło,
- śmietanka,
- oleje roślinne, oliwa z oliwek,
- margaryny miękkie,
- słabe roztwory cukru – na przykład kompoty.
Przy komponowaniu diety wrzodowej należy także pamiętać o włączeniu artykułów żywnościowych, które neutralizują działanie kwasu solnego. Należą do nich: mleko, niekwaśny twarożek, jajka, chude mięso oraz ryby. W chorobie wrzodowej trzeba również ograniczyć produkty, które mogą drażnić błonę śluzową żołądka:
- termicznie – potrawy za zimne lub zbyt gorące,
- mechanicznie – produkty o dużej zawartości błonnika pokarmowego,
- chemicznie – kwaśne owoce, nierozcieńczone soki, potrawy wędzone, marynowane i pikantne, keczup, ocet, musztarda, sól.
W diecie wrzodowej energia powinna pochodzić w około 50% z węglowodanów, 30% z tłuszczu oraz 20% z białka. Zaleca się spożywanie 5-6 posiłków dziennie co 2-3 godziny. Ostatni posiłek w ciągu dnia należy zjeść nie później niż godzinę przed snem. Najlepszą metodą przygotowywania potraw przy diecie wrzodowej jest gotowanie na parze lub w wodzie oraz duszenie bez wcześniejszego smażenia, a rzadziej pieczenie. Przy zaostrzonych objawach choroby posiłki powinny mieć konsystencję papkowatą. Z kolei w okresie remisji można wrócić do normalnego odżywiania, jednak z wyłączeniem produktów wywołujących nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Dieta wrzodowa – co można jeść, a czego nie wolno?
Produkty
spożywcze lub potrawy |
Zalecane
w diecie wrzodowej |
Przeciwwskazane
w diecie wrzodowej |
Produkty zbożowe |
·
mąka
pszenna jasna ·
kasza manna,
kukurydziana, jęczmienna drobna ·
płatki
owsiane ·
ryż ·
drobne
makarony |
·
pieczywo
świeże, razowe i żytnie ·
grube
kasze – gryczana, pęczak ·
makarony
razowe |
Mleko i przetwory mleczne |
·
mleko
słodkie ·
ser biały
chudy ·
świeży
kefir |
·
sery
żółte, topione, pleśniowe |
Jajka |
·
gotowane
na miękko ·
jajecznica
na parze |
·
gotowane
na twardo ·
jajecznica
smażona ·
sadzone |
Mięso i ryby |
·
chude
mięso – cielęcina, wołowina, królik ·
chudy drób
– kurczak, indyk bez skóry ·
chude ryby
– dorsz, leszcz, sola, szczupak |
·
tłuste
mięso i drób – wieprzowina, gęś, kaczka, dziczyzna, parówki, mięsa wędzone i
peklowane ·
tłuste
ryby – łosoś, śledź, halibut, sardynki |
Warzywa |
·
gotowane –
marchew, pietruszka, seler, buraki, szpinak, kalafior, dynia, ziemniaki ·
surowe –
zielona sałata, pomidor bez skórki |
·
wszystkie
odmiany kapusty ·
ogórki ·
rzodkiewka ·
rzepa ·
papryka ·
warzywa
smażone |
Owoce |
·
dojrzałe
bez skórki i pestek ·
gotowane
lub przecierane – jabłka, truskawki, morele ·
banany ·
rozcieńczone
soki owocowe |
·
owoce
surowe i suszone ·
gruszki ·
śliwki ·
agrest ·
czereśnie |
Tłuszcze |
·
świeże
masło ·
oleje
roślinne ·
oliwa z
oliwek ·
wysokogatunkowe
margaryny |
·
kwaśna
śmietana ·
smalec ·
słonina ·
boczek ·
margaryny
twarde |
Dieta przy chorobie wrzodowej – przykładowy jadłospis
Jak można komponować posiłki przy diecie wrzodowej? Oto przykładowy jadłospis, który mogą wykorzystać osoby cierpiące na wrzody żołądka:
- śniadanie – dwa jajka na miękko, bułka pszenna czerstwa z cienką warstwą masła,
- drugie śniadanie – kasza manna gotowana na mleku z dżemem truskawkowym,
- obiad – cukinia nadziewana drobiowym mięsem mielonym i pomidorami pieczona w piekarniku, drobna kasza jęczmienna,
- podwieczorek – mleczny koktajl z bananem,
- kolacja – drobny makaronem pszenny z twarogiem i miodem.
Dieta wrzodowa powinna być elementem leczenia choroby wrzodowej żołądka, wspomagającym terapię farmakologiczną. Dieta na wrzody polega przede wszystkim na spożywaniu produktów lekkostrawnych oraz ograniczeniu tych, które pobudzają wydzielanie soku żołądkowego.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.