Dreszcze – jak sobie z nimi radzić? I jakie choroby mogą zapowiadać?

Dreszcze  - zdjęcie
Dreszcze to mimowolne, drobnofaliste drżenie mięśni. Pojawiają się cyklicznie i najczęściej są efektem zmiany temperatury ciał. Objaw ten kojarzony jest przede wszystkim z infekcją, której towarzyszy gorączka. Dreszcze mogą jednak występować także w innych sytuacjach i nie zawsze są objawem choroby.
 

Kluczowe wnioski z artykułu:

  • Dreszcze mogą pojawić się wskutek zmiany temperatury ciała, a więc zarówno jej podwyższenia (co następuje przy gorączce), jak i obniżenia (co ma miejsce przy wychłodzeniu).
  • Dreszcze są objawem zmian zachodzących w organizmie, jednak same w sobie nie wymagają leczenia.
  • Drgawki nie zawsze są objawem przeziębienia lub grypy. Czasami ich przyczyną jest nadmierna ekspozycja na stres, jednak mogą też zwiastować poważniejsze choroby, na przykład cukrzycę lub ostre zapalenie osierdzia.

Dreszcze – czym są i dlaczego występują?

Dreszcze to cykliczne, drobnofaliste, pojawiające się w regularnych, krótkich odstępach czasu skurcze mięśni wywołujące drżenie ciała. Występują u wszystkich organizmów stałocieplnych, nie tylko u człowieka. Wywołuje je nagła zmiana temperatury ciała spowodowana zarówno czynnikami zewnętrznymi (chłód), jak i wewnętrznymi (na przykład rozwijająca się infekcja). Bodziec progowy do zmiany temperatury wynosi:

  • spadek temperatury skóry o 0,004 stopnia Celsjusza na sekundę w przedziale temperatury pomiędzy 10-41 stopni,
  • wzrost temperatury skóry o 0,001 stopnia Celsjusza na sekundę w przedziale temperatury pomiędzy 20-45 stopni.

Zimne poty i dreszcze są charakterystyczne zarówno dla infekcji, jak i nagłego wychłodzenia organizmu. Uznaje się je za jedne z pierwszych objawów przeziębienia lub grypy. Na tym etapie rozwoju choroby trudno jeszcze ocenić, z czym dokładnie mamy do czynienia, dopóki nie dołączą inne symptomy. Wtedy też warto sprawdzić, jak odróżnić przeziębienie od grypy. Jeśli temperatura ciała pozostaje na stabilnym poziomie, a pacjentowi nie towarzyszą inne objawy chorobowe, przyczyną dreszczy mogą być choroby przewlekłe. Czasami w ten sposób organizm odpowiada na bodźce stresowe. Wiele zależy tutaj od predyspozycji własnych – u jednych pojawiają się dreszcze, u innych występują na przykład duszności i poty.

Zimne poty i dreszcze – co oznaczają i jak sobie z nimi radzić?

Nagły atak zimna, dreszcze oraz drętwienie palców u rąk i nóg to charakterystyczne objawy wychłodzenia organizmu. Dochodzi do zwężenia naczyń krwionośnych, które ma na celu ograniczenie utraty ciepła przez skórę. Ciarki na ciele oraz dreszcze bez gorączki pomagają utrzymać odpowiednią temperaturę ciała tak, aby wszystkie narządy mogły pracować prawidłowo. Jeśli u pacjenta występują wymienione wyżej objawy, można mieć niemalże pewność, że doszło do wychłodzenia organizmu. Może ono wystąpić nie tylko zimą, przy ujemnej temperaturze na zewnątrz. Hipotermię obserwuje się także u pacjentów w porze letniej, na przykład gdy zbyt długo przebywają w zimnej wodzie. Zdecydowanie łatwiej wychłodzić dziecko niż osobę dorosłą.

Dreszcze bez gorączki – czy to powód do niepokoju?

Gdy pojawiają się dreszcze, gorączka, katar i kaszel, sięgamy po leki na przeziębienie i grypę. Co jednak sytuacji, gdy występują dreszcze bez temperatury? Czy jest to powód do niepokoju? W pierwszej kolejności należy uświadomić sobie, że dreszcze bez gorączki w dalszym ciągu mogą wskazywać na przeziębienie, zwłaszcza u osób dorosłych. Tego typu infekcje sezonowe często bowiem przebiegają przy normalnej temperaturze ciała, ewentualnie występuje stan podgorączkowy. Jeśli więc pacjentowi towarzyszą inne objawy charakterystyczne dla przeziębienia, to nawet w przypadku braku gorączki mogą one zwiastować infekcje. Ponadto dreszcze i ciarki na ciele są charakterystyczne dla kobiet ciężarnych, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Mogą one wskazywać także na choroby przewlekłe, dlatego zawsze należy zwrócić uwagę na dodatkowe objawy. Dreszcze i uczucie zimna bez gorączki jest charakterystyczne dla wychłodzenia organizmu, ale też może pojawić się w odpowiedzi na stres. Kluczowe jest więc znalezienie przyczyny dreszczy, jednak same w sobie są one dosyć skąpym objawem.

W jakich chorobach występują dreszcze?

Jak wspomniano, dreszcze właściwie nigdy nie występują jako jedyny objaw choroby, dlatego należy zwrócić uwagę także na inne, znacznie bardziej charakterystyczne. Ciarki na ciele mogą bowiem zwiastować infekcję sezonową, którą można wyleczyć w krótkim czasie, jednak czasami są oznaką znacznie poważniejszej, wymagającej długookresowego leczenia choroby. Dreszcze, którym towarzyszy ciągłe uczucie zmęczenia, mogą być oznaką anemii bądź cukrzycy. Jeśli chodzi do tego ciągłe uczucie zimna, możemy mieć do czynienia z chorobami tarczycy lub chorobą nowotworową. Dreszcze występują też w zatruciu pokarmowym lub alkoholowym, jednak dodatkowym objawem zwykle są wymioty, ból brzucha, czasami zgaga. Jest to objaw występujący przy udarze słonecznym, któremu towarzyszą nudności i zawroty głowy. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że drgawki pojawiają się też w chorobach psychicznych. Lista schorzeń, których objawem są dreszcze, jest więc bardzo długa. Należy do niej dołączyć:

  • ostre zapalenie osierdzia,
  • zapalenie gruczołu krokowego,
  • zakażenie układu moczowego,
  • gruźlicę,
  • różyczkę,
  • ropień płuc,
  • ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek.

Kluczowa jest więc diagnostyka, którą rozpoczynamy od wizyty u lekarza rodzinnego. Ten, po zebraniu wywiadu i wykonaniu podstawowych badań, może skierować pacjenta do specjalisty. Dreszcze nie miną samoistnie, a dopiero wtedy, gdy zostanie wyleczona ich przyczyna.

Nagły atak zimna i dreszcze – co może wywoływać takie objawy?

Dreszcze i zimno to charakterystyczne objawy wychłodzenia organizmu. Jak wiadomo, pojawia się ono nie tylko zimą, ale również latem, dlatego warto zachować czujność. W przypadku wychłodzenia mamy do czynienia z bardzo silnymi drgawkami, które ustąpią dopiero wtedy, gdy temperatura ciała osiągnie odpowiednią wartość. Jeśli jednak nie doszło do wychłodzenia ciała, nagły atak zimna i wewnętrzne drżenie organizmu wskazują na początek infekcji. Taki przebieg najczęściej obserwuje się u osób z obniżoną odpornością, które ciężej przechodzą nawet tak zwane „sezonówki”. Warto sięgnąć wtedy po leki na odporność, które wzmocnią organizm. Atak zimna połączony z dreszczami to także objaw stresu. Jeśli organizm jest na niego nadmiernie eksponowany, mogą pojawić się drgawki i uczucie chłodu, które obejmuje zwłaszcza dłonie i stopy. Tego typu objawy towarzyszą też osobom przemęczonym, których organizm manifestuje brak snu. Co ciekawe, w tym przypadku nie zawsze mamy do czynienia z uczuciem zmęczenia. Po przekroczeniu pewnej granicy nie jest ono mocno odczuwalne, natomiast do głosu dochodzą inne symptomy. Każdy pacjent ma inny próg przemęczenia, dlatego u niektórych dreszcze pojawią się już po jednej nieprzespanej nocy, u innych natomiast dopiero po dłuższym czasie. Nie należy jednak dopuszczać do takiego stanu, pamiętając, że przeciążenie organizmu brakiem snu niesie za sobą również inne konsekwencje.

Ciarki na ciele – czy zawsze oznaczają problem zdrowotny?

Dreszcze i zimne poty kojarzą się przede wszystkim z chorobą, jednak dobra wiadomość jest taka, że mogą być efektem nieco bardziej prozaicznych stanów. Na przykład, gdy zaczynamy się stresować, pojawiają się dreszcze. Przyczyny są w tej sytuacji złożone, jednak wiadomo, że drgawki są odpowiedzią organizmu na silną reakcję stresową. Wtedy też pomaga relaksacja i wyciszenie. Dreszcze pojawiają się u osób przemęczonych, których organizm domaga się snu. Remedium jest więc odpoczynek, jednak nie powinna być to krótka chwila relaksu. Organizm potrzebuje bowiem czasu na regenerację. Wewnętrzne drżenie może wystąpić po wymagającym treningu. Oznacza przeciążenie organizmu, może też wiązać się z utratą elektrolitów. Należy więc w pierwszej kolejności uzupełnić płyny i mikroelementy, a następnie odpocząć. Dreszcze mogą być oznaką wygłodzenia organizmu, dlatego powinny ustąpić krótko po posiłku. Nie zawsze są jednocześnie objawem cukrzycy lub stanów cukrzycowych. Często występują też u pacjentów na odwyku alkoholowym, lekowym lub narkotykowym. Dreszcze są w tym przypadku objawem tak zwanego głodu, który związany jest z detoksykacją organizmu i odstawieniem środków uzależniających. Jeśli dreszcze występują w powyższych przypadkach, nie są objawem choroby, dlatego nie wymagają wizyty u lekarza. Należy jednak samodzielnie zniwelować ich przyczynę (podstawą jest regeneracja organizmu), dzięki czemu przestaną nawracać.

Źródła:

  • Dreszcze - czym są, jakie są ich przyczyny, czy zwiastują chorobę?, lek. M. Dąbrowski (https://bioaronsystem.pl/dreszcze-co-to-przyczyny-czy-zwiastuja-chorobe/) [dostęp na 8.10.2024].
  • A. Wawrzyniak, Racjonalna terapia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2011, t. 5, nr 5, s. 402.
  • Dreszcze bez gorączki? Co zwiastują?, dr n. med. T. Grzegorzek, (https://tomaszgrzegorzek.pl/nowosci/dreszcze-bez-goraczki-co-zwiastuja/) dostęp na [8.10.2024].

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Układ rozrodczy i moczowy

7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający 7-13 minut. Panom najczęściej udaje s...

Układ rozrodczy i moczowy

Zespół nerczycowy — czym jest? Jak go rozpoznać i leczyć?
Zespół nerczycowy to poważna choroba nerek, która może znacząco obniżyć jakość życia i prowadzić do licznych powikłań zdrowotnych. Charakteryzuje się dużą utratą białka przez nerki oraz objawami takimi jak ...

Serce i układ krążenia

Zapalenie wsierdzia — objawy, przyczyny, leczenie i możliwe powikłania
Zapalenie wsierdzia to poważna choroba serca, która dotyka wewnętrznej warstwy serca i zastawek, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Choroba ta, choć stosunkowo rzadka, wymaga szybkiej...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Co brać w okresie przeziębień i grypy, aby wzmocnić odporność?
Okres jesienno-zimowy to czas, kiedy infekcje wirusowe i bakteryjne stają się szczególnie uciążliwe. Dlatego warto zadbać o wzmocnienie odporności poprzez prawidłowo zbilansowaną dietę...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Zakażenie Clostridium difficile – przebieg, leczenie, dieta
Zakażenie bakterią Clostridium difficile to jedno z najczęstszych powikłań po antybiotykoterapii, które może prowadzić do poważnych proble...

Serce i układ krążenia

Jak dbać o organizm przy cukrzycy typu 2? Suplementy i preparaty w walce z insulinoopornością. Berberyna vs metformina – co wybrać?
Cukrzyca i insulinooporność stanowią jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Szacuje się, że zaburzenia metaboliczne diagnozowane są u co 5. osoby powyżej 65. roku życia....

Informacje dla pacjenta

MCH – podwyższone, obniżone, zakres norm. Co oznacza i czy musisz się obawiać?
Badanie krwi to jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych w medycynie. W ramach morfologii krwi analizowane są różne parametry, które pomagają w ocenie stanu zdrowia pacjenta. Jednym z tych parametrów jest MCH, czyli śred...

Układ nerwowy

Jak utrzymać zdrową psychikę w pracy i życiu prywatnym? Rola psychosomatyki w medycznym podejściu do work-life balance
W dzisiejszych czasach pytanie „jak utrzymać zdrową psychikę” zadaje sobie coraz więcej osób. Niezależnie od tego, czy jesteśmy na początku swojej kariery, czy mamy już za sobą wiele lat doświadczeń zawodowych, dbałość o zdrowi...

Dieta i odchudzanie

Dieta norweska – zasady, efekty i przykładowy jadłospis
W poszukiwaniu skutecznych metod odchudzania, wiele osób natrafia na różne diety, które obiecują szybkie i efektywne rezultaty. Jedną z takich diet jest dieta norweska, która zdobywa coraz większą popularność......

Dieta i odchudzanie

Dieta alkaliczna – sposób odżywania, który pomoże Ci odkwasić organizm
Współcześnie, coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod na poprawę swojego zdrowia i samopoczucia. Jednym z bardziej popularnych podejść, jest oczywiście dieta alkaliczna, która ma na celu przywrócenie równo...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem