Dreszcze – jak sobie z nimi radzić? I jakie choroby mogą zapowiadać?

Dreszcze  - zdjęcie
Dreszcze to mimowolne, drobnofaliste drżenie mięśni. Pojawiają się cyklicznie i najczęściej są efektem zmiany temperatury ciał. Objaw ten kojarzony jest przede wszystkim z infekcją, której towarzyszy gorączka. Dreszcze mogą jednak występować także w innych sytuacjach i nie zawsze są objawem choroby.
 

Kluczowe wnioski z artykułu:

  • Dreszcze mogą pojawić się wskutek zmiany temperatury ciała, a więc zarówno jej podwyższenia (co następuje przy gorączce), jak i obniżenia (co ma miejsce przy wychłodzeniu).
  • Dreszcze są objawem zmian zachodzących w organizmie, jednak same w sobie nie wymagają leczenia.
  • Drgawki nie zawsze są objawem przeziębienia lub grypy. Czasami ich przyczyną jest nadmierna ekspozycja na stres, jednak mogą też zwiastować poważniejsze choroby, na przykład cukrzycę lub ostre zapalenie osierdzia.

Dreszcze – czym są i dlaczego występują?

Dreszcze to cykliczne, drobnofaliste, pojawiające się w regularnych, krótkich odstępach czasu skurcze mięśni wywołujące drżenie ciała. Występują u wszystkich organizmów stałocieplnych, nie tylko u człowieka. Wywołuje je nagła zmiana temperatury ciała spowodowana zarówno czynnikami zewnętrznymi (chłód), jak i wewnętrznymi (na przykład rozwijająca się infekcja). Bodziec progowy do zmiany temperatury wynosi:

  • spadek temperatury skóry o 0,004 stopnia Celsjusza na sekundę w przedziale temperatury pomiędzy 10-41 stopni,
  • wzrost temperatury skóry o 0,001 stopnia Celsjusza na sekundę w przedziale temperatury pomiędzy 20-45 stopni.

Zimne poty i dreszcze są charakterystyczne zarówno dla infekcji, jak i nagłego wychłodzenia organizmu. Uznaje się je za jedne z pierwszych objawów przeziębienia lub grypy. Na tym etapie rozwoju choroby trudno jeszcze ocenić, z czym dokładnie mamy do czynienia, dopóki nie dołączą inne symptomy. Wtedy też warto sprawdzić, jak odróżnić przeziębienie od grypy. Jeśli temperatura ciała pozostaje na stabilnym poziomie, a pacjentowi nie towarzyszą inne objawy chorobowe, przyczyną dreszczy mogą być choroby przewlekłe. Czasami w ten sposób organizm odpowiada na bodźce stresowe. Wiele zależy tutaj od predyspozycji własnych – u jednych pojawiają się dreszcze, u innych występują na przykład duszności i poty.

Zimne poty i dreszcze – co oznaczają i jak sobie z nimi radzić?

Nagły atak zimna, dreszcze oraz drętwienie palców u rąk i nóg to charakterystyczne objawy wychłodzenia organizmu. Dochodzi do zwężenia naczyń krwionośnych, które ma na celu ograniczenie utraty ciepła przez skórę. Ciarki na ciele oraz dreszcze bez gorączki pomagają utrzymać odpowiednią temperaturę ciała tak, aby wszystkie narządy mogły pracować prawidłowo. Jeśli u pacjenta występują wymienione wyżej objawy, można mieć niemalże pewność, że doszło do wychłodzenia organizmu. Może ono wystąpić nie tylko zimą, przy ujemnej temperaturze na zewnątrz. Hipotermię obserwuje się także u pacjentów w porze letniej, na przykład gdy zbyt długo przebywają w zimnej wodzie. Zdecydowanie łatwiej wychłodzić dziecko niż osobę dorosłą.

Dreszcze bez gorączki – czy to powód do niepokoju?

Gdy pojawiają się dreszcze, gorączka, katar i kaszel, sięgamy po leki na przeziębienie i grypę. Co jednak sytuacji, gdy występują dreszcze bez temperatury? Czy jest to powód do niepokoju? W pierwszej kolejności należy uświadomić sobie, że dreszcze bez gorączki w dalszym ciągu mogą wskazywać na przeziębienie, zwłaszcza u osób dorosłych. Tego typu infekcje sezonowe często bowiem przebiegają przy normalnej temperaturze ciała, ewentualnie występuje stan podgorączkowy. Jeśli więc pacjentowi towarzyszą inne objawy charakterystyczne dla przeziębienia, to nawet w przypadku braku gorączki mogą one zwiastować infekcje. Ponadto dreszcze i ciarki na ciele są charakterystyczne dla kobiet ciężarnych, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Mogą one wskazywać także na choroby przewlekłe, dlatego zawsze należy zwrócić uwagę na dodatkowe objawy. Dreszcze i uczucie zimna bez gorączki jest charakterystyczne dla wychłodzenia organizmu, ale też może pojawić się w odpowiedzi na stres. Kluczowe jest więc znalezienie przyczyny dreszczy, jednak same w sobie są one dosyć skąpym objawem.

W jakich chorobach występują dreszcze?

Jak wspomniano, dreszcze właściwie nigdy nie występują jako jedyny objaw choroby, dlatego należy zwrócić uwagę także na inne, znacznie bardziej charakterystyczne. Ciarki na ciele mogą bowiem zwiastować infekcję sezonową, którą można wyleczyć w krótkim czasie, jednak czasami są oznaką znacznie poważniejszej, wymagającej długookresowego leczenia choroby. Dreszcze, którym towarzyszy ciągłe uczucie zmęczenia, mogą być oznaką anemii bądź cukrzycy. Jeśli chodzi do tego ciągłe uczucie zimna, możemy mieć do czynienia z chorobami tarczycy lub chorobą nowotworową. Dreszcze występują też w zatruciu pokarmowym lub alkoholowym, jednak dodatkowym objawem zwykle są wymioty, ból brzucha, czasami zgaga. Jest to objaw występujący przy udarze słonecznym, któremu towarzyszą nudności i zawroty głowy. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że drgawki pojawiają się też w chorobach psychicznych. Lista schorzeń, których objawem są dreszcze, jest więc bardzo długa. Należy do niej dołączyć:

  • ostre zapalenie osierdzia,
  • zapalenie gruczołu krokowego,
  • zakażenie układu moczowego,
  • gruźlicę,
  • różyczkę,
  • ropień płuc,
  • ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek.

Kluczowa jest więc diagnostyka, którą rozpoczynamy od wizyty u lekarza rodzinnego. Ten, po zebraniu wywiadu i wykonaniu podstawowych badań, może skierować pacjenta do specjalisty. Dreszcze nie miną samoistnie, a dopiero wtedy, gdy zostanie wyleczona ich przyczyna.

Nagły atak zimna i dreszcze – co może wywoływać takie objawy?

Dreszcze i zimno to charakterystyczne objawy wychłodzenia organizmu. Jak wiadomo, pojawia się ono nie tylko zimą, ale również latem, dlatego warto zachować czujność. W przypadku wychłodzenia mamy do czynienia z bardzo silnymi drgawkami, które ustąpią dopiero wtedy, gdy temperatura ciała osiągnie odpowiednią wartość. Jeśli jednak nie doszło do wychłodzenia ciała, nagły atak zimna i wewnętrzne drżenie organizmu wskazują na początek infekcji. Taki przebieg najczęściej obserwuje się u osób z obniżoną odpornością, które ciężej przechodzą nawet tak zwane „sezonówki”. Warto sięgnąć wtedy po leki na odporność, które wzmocnią organizm. Atak zimna połączony z dreszczami to także objaw stresu. Jeśli organizm jest na niego nadmiernie eksponowany, mogą pojawić się drgawki i uczucie chłodu, które obejmuje zwłaszcza dłonie i stopy. Tego typu objawy towarzyszą też osobom przemęczonym, których organizm manifestuje brak snu. Co ciekawe, w tym przypadku nie zawsze mamy do czynienia z uczuciem zmęczenia. Po przekroczeniu pewnej granicy nie jest ono mocno odczuwalne, natomiast do głosu dochodzą inne symptomy. Każdy pacjent ma inny próg przemęczenia, dlatego u niektórych dreszcze pojawią się już po jednej nieprzespanej nocy, u innych natomiast dopiero po dłuższym czasie. Nie należy jednak dopuszczać do takiego stanu, pamiętając, że przeciążenie organizmu brakiem snu niesie za sobą również inne konsekwencje.

Ciarki na ciele – czy zawsze oznaczają problem zdrowotny?

Dreszcze i zimne poty kojarzą się przede wszystkim z chorobą, jednak dobra wiadomość jest taka, że mogą być efektem nieco bardziej prozaicznych stanów. Na przykład, gdy zaczynamy się stresować, pojawiają się dreszcze. Przyczyny są w tej sytuacji złożone, jednak wiadomo, że drgawki są odpowiedzią organizmu na silną reakcję stresową. Wtedy też pomaga relaksacja i wyciszenie. Dreszcze pojawiają się u osób przemęczonych, których organizm domaga się snu. Remedium jest więc odpoczynek, jednak nie powinna być to krótka chwila relaksu. Organizm potrzebuje bowiem czasu na regenerację. Wewnętrzne drżenie może wystąpić po wymagającym treningu. Oznacza przeciążenie organizmu, może też wiązać się z utratą elektrolitów. Należy więc w pierwszej kolejności uzupełnić płyny i mikroelementy, a następnie odpocząć. Dreszcze mogą być oznaką wygłodzenia organizmu, dlatego powinny ustąpić krótko po posiłku. Nie zawsze są jednocześnie objawem cukrzycy lub stanów cukrzycowych. Często występują też u pacjentów na odwyku alkoholowym, lekowym lub narkotykowym. Dreszcze są w tym przypadku objawem tak zwanego głodu, który związany jest z detoksykacją organizmu i odstawieniem środków uzależniających. Jeśli dreszcze występują w powyższych przypadkach, nie są objawem choroby, dlatego nie wymagają wizyty u lekarza. Należy jednak samodzielnie zniwelować ich przyczynę (podstawą jest regeneracja organizmu), dzięki czemu przestaną nawracać.

Źródła:

  • Dreszcze - czym są, jakie są ich przyczyny, czy zwiastują chorobę?, lek. M. Dąbrowski (https://bioaronsystem.pl/dreszcze-co-to-przyczyny-czy-zwiastuja-chorobe/) [dostęp na 8.10.2024].
  • A. Wawrzyniak, Racjonalna terapia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, Forum Medycyny Rodzinnej, 2011, t. 5, nr 5, s. 402.
  • Dreszcze bez gorączki? Co zwiastują?, dr n. med. T. Grzegorzek, (https://tomaszgrzegorzek.pl/nowosci/dreszcze-bez-goraczki-co-zwiastuja/) dostęp na [8.10.2024].

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Zdrowy tryb życia Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Informacje dla pacjenta Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Sport i fitness Kreatyna – działanie, rodzaje, właściwości i efekty suplementu dla sportowców
Kreatyna to związek azotowy, który znajduje się przede wszystkim w mięśniach człowieka. Co ciekawe, nazwa pochodzi od greckiego słowa "keras", które oznacza mięso. To właśnie ono jest najważniejszym źródłem kreatyny w naszej diecie...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...
Układ pokarmowy Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie u osó...
Choroby i dolegliwości Choroba Hashimoto – jakie są objawy, przyczyny i leczenie? Co warto wiedzieć o zespole Hashimoto?
Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, będąca przewlekłym schorzeniem układu immunologicznego. Oto najważniejsze informacje na temat jej objawów, diag...
Układ nerwowy Drętwienie kończyn – przyczyny, diagnostyka i co robić, gdy następuje u nas ból i drętwienie stóp i rąk?
Drętwienie kończyn, zimne stopy i dłonie czy uczucie ciężkich nóg to zazwyczaj objawy, które nie powinny napawać lękiem. Zdarzają się jednak sytuacje, w których ...
Serce i układ krążenia Przyczyny bólu w klatce piersiowej - objawy kłucia w okolicach serca
Ból w klatce piersiowej może pojawić się z wielu przyczyn. Nasz organizm daje w ten sposób znak, że dzieje się coś nieprawidłowego. Większość przypadków nie jest gro...
Dieta i odchudzanie Wrotycz pospolity zastosowanie w lecznictwie - działanie w medycynie
Działanie wrotyczu pospolitego jest wykorzystywane od setek lat w ziołolecznictwie, czyli dziedzinie medycyny alternatywnej stosującej naturalne sposoby leczenia opierające się na roślinach i...
Układ rozrodczy i moczowy Co oznacza plamienie przed okresem? Zaburzenia i choroby związane z upławami
Plamienie przed okresem może zwiastować pojawienie się miesiączki, lecz jeśli występuje niezależnie od niej, wymaga szerszej diagnostyki. Nie zawsze stanowi ono powód do niepo...
Informacje dla pacjenta Poziomu cukru we krwi - jakie są normy cukru?
O swoje zdrowie powinien dbać każdy. Wczesne wykrycie nieprawidłowości i skuteczna diagnoza bardzo często pozwalają uniknąć poważnych problemów zdrowotnych. Nie wolno lekceważyć n...
Układ pokarmowy Zespół SIBO - objawy i leczenie. Co jeść, a co wyeliminować z diety?
Bakterie — to one zamieszkują nasze jelita. Ich odpowiednie szczepy warunkują odporność organizmu, jego zdolność do przyswajania cennych witamin i minerałów, a także nie...
Choroby i dolegliwości Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obec...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem