Dziurawiec zwyczajny – jakie ma właściwości i kiedy go stosować?

Dziurawiec zwyczajny – jakie ma właściwości i kiedy go stosować? - zdjęcie

Dziurawiec jest cenioną od wieków rośliną leczniczą, słynącą z korzystnego wpływu na zdrowie. Dziurawiec występuje powszechnie praktycznie na całym świecie, a jego ziele jest łatwo dostępne w aptekach i sklepach zielarskich. Jakie właściwości ma dziurawiec i na co warto go stosować?

Jak wygląda dziurawiec zwyczajny?

Dziurawiec zwyczajny to roślina wieloletnia, która rośnie niemal wszędzie – w Polsce można ją spotkać na leśnych polanach, łąkach czy terenach podmiejskich. Liście dziurawca mają kształt elipsy, a na ich powierzchni widoczne są charakterystyczne kropki, którym roślina zawdzięcza swą nazwę. Wbrew pozorom nie są to jednak dziury, tylko niewielkie gruczoły wypełnione olejkami eterycznymi.

Niezwykłe właściwości dziurawca odkryto już setki lat temu. Na przestrzeni wieków był stosowany m.in. do leczenia ran i oparzeń, wrzodów, dolegliwości trawiennych oraz schorzeń układu oddechowego i moczowego. Dziurawiec zyskał popularność także ze względu na działanie uspokajające. Obecnie z młodych pędów i kwiatów dziurawca przygotowuje się ekstrakty wodno-etanolowe, suche ekstrakty oraz susz do zaparzania.

Dziurawiec – właściwości

Dziurawiec zawiera liczne substancje aktywne, z których wynikają jego właściwości lecznicze. Są to:

  • hyperycyna i flawonoidy, które są silnymi przeciwutleniaczami,
  • hyperozyd, który działa moczopędnie,
  • rutyna i kwercetyna, które uszczelniają naczynia włosowate,
  • garbniki, które mają właściwości bakteriostatyczne i przeciwbiegunkowe.

W nasionach dziurawca znajduje się ponadto hyperforyna, która działa antybiotyczne. Dodatkowo hyperycyna w połączeniu z promieniami UV przyczynia się do zwiększenia wydolności układu hormonalnego oraz wspiera leczenie stanów lęków i nerwicowo-depresyjnych. Dziurawiec zawiera również kwasy fenolowe, olejki eteryczne, karotenoidy, witaminę A i C, pektyny oraz cholinę.

Na co stosować dziurawiec?

Dziurawiec może być stosowany wspomagająco w terapii stanów depresyjnych oraz depresji o łagodnym i umiarkowanym nasileniu. Specjaliści wskazują, że korzystny wpływ dziurawca na układ nerwowy jest efektem działania hyperycyny, hamującej rozkład serotoniny, a ponadto hyperforyny i flawonoidów. Warto jednak zaznaczyć, że do tego typu kuracji polecany jest wyciąg z dziurawca, a nie napar z ziela tej rośliny. Właściwości uspokajające dziurawca mogą też wspierać leczenie nerwic i stanów lękowych. Roślina ta może być wykorzystywana także w celu łagodzenia dolegliwości w okresie menopauzy lub towarzyszących zespołowi napięcia przedmiesiączkowego.

Dziurawiec znajduje również zastosowanie jako środek łagodzący podrażnienia skóry. Roślina ta działa antybakteryjnie, antyseptycznie i ściągająco, dlatego może być używana do przemywania różnych zmian skórnych – ropnych, trądzikowych czy wrzodów. Dziurawiec wspomaga też leczenie ran i zakażeń skóry. Za sprawą zawartej w roślinie hyperycyny, wykazuje ona także właściwości fotouczulające, dlatego wyciąg z niej może być wykorzystywany do produkcji samoopalaczy oraz preparatów leczących bielactwo. Olejek eteryczny z dziurawca jest natomiast dodawany do kremów i balsamów o działaniu regenerującym oraz maści stosowanych w terapii hemoroidów.

Dziurawiec działa również rozkurczająco na mięśnie gładkie układu pokarmowego, dlatego sprawdza się w niwelowaniu bólów brzucha. Właściwości rozkurczowe dziurawca pozwalają też zwalczać ból żołądka, niekiedy pojawiający się podczas okresu. Z kolei działanie żółciopędne i łagodzące objawy niestrawności, sprawiają, że może być wykorzystywany do leczenia stanów zapalnych w obrębie układu pokarmowego – żołądka, jelit, wątroby, dwunastnicy czy dróg żółciowych – oraz zaburzeń gruczołów wydzielania wewnętrznego, w tym trzustki. Dziurawiec jest także naturalnym sposobem na poprawę trawienia, dlatego często jest składnikiem płynów doustnych i kropli żołądkowych.

Dziurawiec – przeciwskazania. Kiedy należy uważać?

Mimo wielu korzystnych właściwości i doskonałego wpływu na zdrowie, dziurawiec nie jest remedium na wszystkie dolegliwości – w niektórych przypadkach może on wywołać szkodliwe interakcje. Kiedy więc należy uważać, stosując dziurawiec? Ze względu obecność hyperycyny, dziurawiec może przyczynić się do powstania reakcji fototoksycznej.

Unikać go powinny zatem osoby z nadwrażliwością na światło słoneczne, mające bardzo jasną karnację lub zmagające się z chorobowymi zmianami skórnymi. Podczas przyjmowania dziurawca, niezależnie od jego formy, zaleca się również ograniczenie ekspozycji na światło słoneczne, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia przebarwień. Przeciwwskazaniem do stosowania dziurawca są ponadto znaczne uszkodzenia wątroby i bardzo wysoka gorączka.

Dziurawiec może też obniżać skuteczność niektórych leków – dotyczy to m.in. preparatów przeciwdepresyjnych. Dziurawiec może być więc wykorzystywany wyłącznie w kuracji depresji o łagodnym nasileniu – przy cięższych odmianach tej choroby może spowodować groźny dla zdrowia zespół serotoninowy. Dziurawiec może także zmniejszać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych oraz leków antyretrowirusowych. Preparaty zawierające tę roślinę mogą wchodzić w interakcję również z lekami przeciwzakrzepowymi – a pogorszenie ich działania grozi zwiększonym ryzykiem powstawania zakrzepów i zatorów.

Napar z dziurawca – jak zaparzyć?

Przygotowanie naparu z dziurawca jest bardzo proste. Najłatwiej sięgnąć po gotowe herbaty i napary w saszetkach lub sypki susz, choć można też samodzielnie zebrać ziele dziurawca i je ususzyć. Susz zalewa się gorącą, ale nie wrzącą, wodą i zaparza przez około 5-10 minut. Napar z dziurawca można pić trzy razy dziennie. W przypadku niestrawności najlepiej sięgać po niego po posiłku, chcąc natomiast skorzystać z jego właściwości uspokajających – wieczorem.

Dziurawiec to roślina lecznicza, której działanie doceniła już ludność starożytna. Ma korzystny wpływ na układ nerwowy, pomaga zwalczać podrażnienia skóry oraz niwelować bóle brzucha i dolegliwości trawienne. Jednak ze względu na potencjalne ryzyko wystąpienia szkodliwych interakcji, należy pamiętać, by stosować go z głową.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Odporność, wzmocnienie organizmu Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...
Przeziębienie i grypa Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Ciąża i dziecko Zespół Edwardsa – co to jest, jaki ma wpływ na dziecko i jakie są objawy trisomii chromosomu 18?
Ciąża to wspaniały okres w życiu każdej kobiety. Jednak czasem mogą pojawić się niespodziewane komplikacje w postaci chorób genetycznych dziecka. Przykładem takiej choroby jest Zespół Edwardsa. Niestety w zdecydowanej większości przypad...
Układ pokarmowy Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta PDW (morfologia krwi) – wskaźniki, normy, obniżony. Wskaźnik anizocytozy płytek krwi
PDW to badanie, jedno ze składowych podstawowej morfologii, które pozwala ocenić zróżnicowanie płytek krwi pod kątem ich objętości. Innymi słowy, jest wskaźnikiem anizocytozy w wynikach morfologii krwi, który mierzy si...
Serce i układ krążenia Holter EKG: na czym polega, ile trwa i jak się przygotować? Wskazania i przebieg badania
Holter EKG pozwala dokonać pomiaru pracy najbardziej obciążonego organu naszego ciała - serca. Z poniższego artykułu dowiesz się: dlaczego coraz młodsi ludzie umierają na serce i jakie najczęstsze zaniedbania kardiologiczne stwierdzane s...
Układ rozrodczy i moczowy Ból jajnika: objawy, przyczyny, łagodzenie dolegliwości. Co wywołuje kłucie w jajniku?
Ból jajnika może być wyjątkowo niepokojący dla każdej kobiety. Ta nieprzyjemna dolegliwość objawia się kłuciem, uczuciem rozpierania po prawej lub lewej stronie podbrzusza....
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić....
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Słuch i szumy uszne Świecowanie uszu – na czym polega i czy jest to bezpieczne? Czy warto kupić świece do uszu?
Regularne i prawidłowe dbanie o higienę uszu ma bardzo ważne znaczenie dla zdrowia oraz jakości słuchu. Zaniedbywanie bądź też błędy w czyszczeniu uszu mogą prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji, skutkujących nawet utratą słuchu, ...
Układ pokarmowy Metformina - panaceum XXI wieku? Wszechstronny lek, skuteczny nie tylko w leczeniu cukrzycy
Metformina to substancja, która od lat stosowana jest w leczeniu cukrzycy typu 2. Chociaż na rynku farmaceutycznym obecna jest już niemal pół wieku, wciąż odkrywane są nowe i wielokierunkowe efekty jej sto...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem