Dziurawiec zwyczajny – jakie ma właściwości i kiedy go stosować?

Dziurawiec zwyczajny – jakie ma właściwości i kiedy go stosować? - zdjęcie

Dziurawiec jest cenioną od wieków rośliną leczniczą, słynącą z korzystnego wpływu na zdrowie. Dziurawiec występuje powszechnie praktycznie na całym świecie, a jego ziele jest łatwo dostępne w aptekach i sklepach zielarskich. Jakie właściwości ma dziurawiec i na co warto go stosować?

Jak wygląda dziurawiec zwyczajny?

Dziurawiec zwyczajny to roślina wieloletnia, która rośnie niemal wszędzie – w Polsce można ją spotkać na leśnych polanach, łąkach czy terenach podmiejskich. Liście dziurawca mają kształt elipsy, a na ich powierzchni widoczne są charakterystyczne kropki, którym roślina zawdzięcza swą nazwę. Wbrew pozorom nie są to jednak dziury, tylko niewielkie gruczoły wypełnione olejkami eterycznymi.

Niezwykłe właściwości dziurawca odkryto już setki lat temu. Na przestrzeni wieków był stosowany m.in. do leczenia ran i oparzeń, wrzodów, dolegliwości trawiennych oraz schorzeń układu oddechowego i moczowego. Dziurawiec zyskał popularność także ze względu na działanie uspokajające. Obecnie z młodych pędów i kwiatów dziurawca przygotowuje się ekstrakty wodno-etanolowe, suche ekstrakty oraz susz do zaparzania.

Dziurawiec – właściwości

Dziurawiec zawiera liczne substancje aktywne, z których wynikają jego właściwości lecznicze. Są to:

  • hyperycyna i flawonoidy, które są silnymi przeciwutleniaczami,
  • hyperozyd, który działa moczopędnie,
  • rutyna i kwercetyna, które uszczelniają naczynia włosowate,
  • garbniki, które mają właściwości bakteriostatyczne i przeciwbiegunkowe.

W nasionach dziurawca znajduje się ponadto hyperforyna, która działa antybiotyczne. Dodatkowo hyperycyna w połączeniu z promieniami UV przyczynia się do zwiększenia wydolności układu hormonalnego oraz wspiera leczenie stanów lęków i nerwicowo-depresyjnych. Dziurawiec zawiera również kwasy fenolowe, olejki eteryczne, karotenoidy, witaminę A i C, pektyny oraz cholinę.

Na co stosować dziurawiec?

Dziurawiec może być stosowany wspomagająco w terapii stanów depresyjnych oraz depresji o łagodnym i umiarkowanym nasileniu. Specjaliści wskazują, że korzystny wpływ dziurawca na układ nerwowy jest efektem działania hyperycyny, hamującej rozkład serotoniny, a ponadto hyperforyny i flawonoidów. Warto jednak zaznaczyć, że do tego typu kuracji polecany jest wyciąg z dziurawca, a nie napar z ziela tej rośliny. Właściwości uspokajające dziurawca mogą też wspierać leczenie nerwic i stanów lękowych. Roślina ta może być wykorzystywana także w celu łagodzenia dolegliwości w okresie menopauzy lub towarzyszących zespołowi napięcia przedmiesiączkowego.

Dziurawiec znajduje również zastosowanie jako środek łagodzący podrażnienia skóry. Roślina ta działa antybakteryjnie, antyseptycznie i ściągająco, dlatego może być używana do przemywania różnych zmian skórnych – ropnych, trądzikowych czy wrzodów. Dziurawiec wspomaga też leczenie ran i zakażeń skóry. Za sprawą zawartej w roślinie hyperycyny, wykazuje ona także właściwości fotouczulające, dlatego wyciąg z niej może być wykorzystywany do produkcji samoopalaczy oraz preparatów leczących bielactwo. Olejek eteryczny z dziurawca jest natomiast dodawany do kremów i balsamów o działaniu regenerującym oraz maści stosowanych w terapii hemoroidów.

Dziurawiec działa również rozkurczająco na mięśnie gładkie układu pokarmowego, dlatego sprawdza się w niwelowaniu bólów brzucha. Właściwości rozkurczowe dziurawca pozwalają też zwalczać ból żołądka, niekiedy pojawiający się podczas okresu. Z kolei działanie żółciopędne i łagodzące objawy niestrawności, sprawiają, że może być wykorzystywany do leczenia stanów zapalnych w obrębie układu pokarmowego – żołądka, jelit, wątroby, dwunastnicy czy dróg żółciowych – oraz zaburzeń gruczołów wydzielania wewnętrznego, w tym trzustki. Dziurawiec jest także naturalnym sposobem na poprawę trawienia, dlatego często jest składnikiem płynów doustnych i kropli żołądkowych.

Dziurawiec – przeciwskazania. Kiedy należy uważać?

Mimo wielu korzystnych właściwości i doskonałego wpływu na zdrowie, dziurawiec nie jest remedium na wszystkie dolegliwości – w niektórych przypadkach może on wywołać szkodliwe interakcje. Kiedy więc należy uważać, stosując dziurawiec? Ze względu obecność hyperycyny, dziurawiec może przyczynić się do powstania reakcji fototoksycznej.

Unikać go powinny zatem osoby z nadwrażliwością na światło słoneczne, mające bardzo jasną karnację lub zmagające się z chorobowymi zmianami skórnymi. Podczas przyjmowania dziurawca, niezależnie od jego formy, zaleca się również ograniczenie ekspozycji na światło słoneczne, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia przebarwień. Przeciwwskazaniem do stosowania dziurawca są ponadto znaczne uszkodzenia wątroby i bardzo wysoka gorączka.

Dziurawiec może też obniżać skuteczność niektórych leków – dotyczy to m.in. preparatów przeciwdepresyjnych. Dziurawiec może być więc wykorzystywany wyłącznie w kuracji depresji o łagodnym nasileniu – przy cięższych odmianach tej choroby może spowodować groźny dla zdrowia zespół serotoninowy. Dziurawiec może także zmniejszać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych oraz leków antyretrowirusowych. Preparaty zawierające tę roślinę mogą wchodzić w interakcję również z lekami przeciwzakrzepowymi – a pogorszenie ich działania grozi zwiększonym ryzykiem powstawania zakrzepów i zatorów.

Napar z dziurawca – jak zaparzyć?

Przygotowanie naparu z dziurawca jest bardzo proste. Najłatwiej sięgnąć po gotowe herbaty i napary w saszetkach lub sypki susz, choć można też samodzielnie zebrać ziele dziurawca i je ususzyć. Susz zalewa się gorącą, ale nie wrzącą, wodą i zaparza przez około 5-10 minut. Napar z dziurawca można pić trzy razy dziennie. W przypadku niestrawności najlepiej sięgać po niego po posiłku, chcąc natomiast skorzystać z jego właściwości uspokajających – wieczorem.

Dziurawiec to roślina lecznicza, której działanie doceniła już ludność starożytna. Ma korzystny wpływ na układ nerwowy, pomaga zwalczać podrażnienia skóry oraz niwelować bóle brzucha i dolegliwości trawienne. Jednak ze względu na potencjalne ryzyko wystąpienia szkodliwych interakcji, należy pamiętać, by stosować go z głową.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Zdrowy tryb życia Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...
Informacje dla pacjenta Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Sport i fitness Kreatyna – działanie, rodzaje, właściwości i efekty suplementu dla sportowców
Kreatyna to związek azotowy, który znajduje się przede wszystkim w mięśniach człowieka. Co ciekawe, nazwa pochodzi od greckiego słowa "keras", które oznacza mięso. To właśnie ono jest najważniejszym źródłem kreatyny w naszej diecie...
Układ pokarmowy Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...

Mięśnie i kości Ból stopy: możliwe przyczyny. Jak pozbyć się bólu stóp?
Ból stopy może mieć wiele przyczyn, zaczynając od urazu, na poważnych chorobach ogólnoustrojowych kończąc. Potrafi mocno utrudnić codzienne funkcjonowanie, dlatego warto nie zwl...
Informacje dla pacjenta Ostropest plamisty – jakie ma właściwości i kiedy stosować?
Cenne właściwości lecznicze ostropestu znane były już w średniowieczu. Później, podobnie jak inne zioła, popadł w niełaskę, ponieważ ludzie zachłysnęli się nowoczesną medycyną, oferują...
Układ oddechowy Zapalenie płuc: rodzaje, objawy, diagnoza. Jak leczyć powikłania po zapaleniu płuc?
Zapalenie płuc jest szczególnie groźne w przypadku osób w podeszłym wieku oraz dzieci – nieleczone może doprowadzić do niebezpiecznych powikłań (czasem nawet zagrażających życiu chorego)....
Układ pokarmowy Podagrycznik - właściwości, skutki uboczne. Na co pomaga?
Stosowanie ziół może przynosić wiele korzyści zdrowotnych. Jedną z niezwykle dobroczynnych roślin jest podagrycznik pospolity - ziele stosowane od setek lat w zwalczaniu dny moczanowej oraz wielu innych rozmaitych dolegliwości i schorzeń....
Choroby i dolegliwości Ból z lewej strony brzucha. Co jest po lewej stronie brzucha na dole?
Bóle brzucha stanowią częstą dolegliwość zarówno u dorosłych, jak i dzieci. W zależności od tego, w której jego części jest zlokalizowany, może świadczyć o innych pr...
Serce i układ krążenia MCHC w morfologii krwi: badanie, normy i interpretacja wyników
MCHC w morfologii krwi to wskaźnik oznaczający stężenie hemoglobiny w krwinkach czerwonych. Choć nie jest to samodzielny parametr stanowiący podstawę do diagnozy, zbyt wysokie lub zbyt n...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Choroby i dolegliwości Zakrzepica żył głębokich: objawy, przyczyny, leczenie
Zakrzepica żył głębokich jest bardzo poważną chorobą, która w krótkim czasie może doprowadzić do niebezpiecznych dla życia komplikacji. Ponieważ objawy mogą w początkowej fazie ...
Układ rozrodczy i moczowy Zapalenie pęcherza moczowego – przyczyny, objawy, leczenie
Zapalenie pęcherza moczowego to przykra, ale powszechna dolegliwość. Schorzenie może pojawić się zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn w każdym wieku. Niepokojącymi symptomami, mogącymi świadczyć o zapaleniu pęcher...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem