Kluczowe wnioski z artykułu:
- Atopowe zapalenie skóry, zwane również egzemą, to alergiczna choroba skóry o charakterze przewlekłym i nawrotowym.
- Łuszczyca zaliczana jest do grupy chorób autoimmunologicznych, której często towarzyszą inne choroby tego samego rodzaju.
- Wśród typowych różnic między egzemą i łuszczycą można wymienić obraz i lokalizację zmian skórnych.
- Jednym z charakterystycznych objawów AZS pozostaje silny świąd, który może prowadzić do obrzęków, zaczerwienień oraz zranień.
Egzema a łuszczyca – jak je od siebie odróżnić?
Zastanawiasz się, czym się różni egzema od łuszczycy? Atopowe zapalenie skóry to dermatoza, która rozwija się wskutek nadmiernej reakcji organizmu na działanie alergenu. Sama etiologia AZS nie została do końca rozpoznana. Przyjmuje się, że na rozwój choroby mogą wpływać:
- predyspozycje genetyczne,
- środowisko osobnicze,
- nadmierna reakcja układu immunologicznego,
- zaburzenia funkcjonowania naturalnych barier ochronnych skóry.
Egzema należy do najczęstszych chorób alergicznych. Przyjmuje się, że może na nią cierpieć nawet do 25% dzieci oraz do 8% osób dorosłych.
Łuszczyca należy z kolei do grupy chorób autoimmunologicznych. Najczęściej towarzyszy innym dolegliwościom, do których należy: łuszczycowe i reumatoidalne zapalenie stawów, choroby tkanki łącznej, choroby tarczycy, stwardnienie rozsiane, celiakia oraz nieswoiste zapalenie jelit.
Początki egzemy – jak rozpoznać pierwsze symptomy?
Początki egzemy obejmują przeważnie niewielki obszar skóry, który miał bezpośredni kontakt z alergenem. W przypadku odmiany endogennej objawy mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele. W pierwszej kolejności obserwujemy zaczerwienienia i obrzęki, które z czasem rozwijają się w plamy rumieniowe. Zmiany mają przy tym tendencję do łuszczenia oraz powstawania pęcherzy wypełnionych płynem.
Na kolejnych etapach choroby egzema rozprzestrzenia się na kolejnych częściach ciała. Najczęściej atakuje dłonie oraz stopy. Wśród typowych symptomów klinicznych wymienia się dodatkowo świąd oraz stany zapalne skóry. Warto pamiętać o tym, że dolegliwości mają charakter przewlekły i nawrotowy.
Początki łuszczycy – na co zwrócić uwagę?
Początki łuszczycy związane są z zaburzeniami procesu regeneracji naskórka. Choroba objawia się wyraźnie odgraniczonymi grudkami o czerwonobrunatnej powierzchni. Drobnopłatowe zgrubienia wyróżniają się złuszczającymi się powierzchniami. Dermatozy mają wielkość od 1 do kilku centymetrów. Na powierzchni skóry pojawiają się także charakterystyczne blaszki łuszczycowe o mocno przylegających srebrzystych łuskach.
Wśród typowych symptomów wymienia się zjawisko świecy stearynowej. Pod łuską skóra pokryta jest powierzchnią woskowatą. W chwili zaostrzenia objawów może pojawić się uciążliwy świąd, jednak mniej nasilony niż przy egzemie. Czym różni się łuszczyca a AZS? Pierwsza z nich występuje w towarzystwie innych chorób autoimmunologicznych. Stan zapalny sprzyja występowaniu zaburzeń metabolicznych, w tym cukrzycy oraz otyłości, chorobie niedokrwiennej serca oraz udarom mózgu.
Egzema czy atopowe zapalenie skóry – jak uzyskać właściwą diagnozę?
Łuszczyca należy do najczęściej diagnozowanych chorób dermatologicznych. Jej przebieg, dokładna postać oraz miejsce występowania zależą od rodzaju. Wyróżnia się m.in. łuszczycę krostkową, zwyczajną (plackowatą), stawową, paznokciową oraz skóry głowy. Diagnostyka egzemy oraz łuszczycy obejmuje badanie kliniczne u dermatologa. Podczas wizyty lekarz przeprowadzi wywiad oraz obejrzy wykwity. Weźmie pod uwagę ich wygląd oraz lokalizację.
Nie wiesz, czy cierpisz na egzemę czy atopowe zapalenie skóry? W przypadku nieswoistego przebiegu choroby można skorzystać dodatkowo z badania dermatoskopowego, które polega na oglądaniu zmian w powiększeniu. Lekarz może zdecydować się także na przeprowadzenie biopsji lub pobranie wycinka.
Atopowe zapalenie skóry a łuszczyca – jak je rozpoznać? W przypadku egzemy lekarz musi potwierdzić występowanie przynajmniej 3 z 4 głównych kryteriów diagnostycznych, które obejmują:
- świąd skóry,
- charakterystyczną lokalizację zmian zależną od wieku,
- nawroty choroby,
- występowanie AZS w rodzinie.
Należy uwzględnić jednocześnie występowanie dodatkowych symptomów, do których należy m.in. suchość skóry, rybia łuska, podwyższony poziom IgE oraz pozytywne wyniki testów alergologicznych. Jedną z największych różnić występujących między egzemą i łuszczycą pozostaje świąd, który w przypadku AZS jest o wiele bardziej nasilony i może prowadzić do występowania obrzęków i ran. Łuszczyca wyróżnia się przy tym pojawianiem się wyraźnie odgraniczonych zmian skórnych.
Czynniki sprzyjające powstawaniu dermatoz
W przypadku łuszczycy ogromne znacznie mają uwarunkowania genetyczne. Przyjmuje się, że za występowanie objawów odpowiedzialna jest niekontrolowana aktywacja limfocytów T pomocniczych oraz obecność autoreaktywnych limfocytów B. Egzema endogenna może mieć charakter dziedziczony. Najczęściej związana jest z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego. Przebieg chorób może pogarszać niewłaściwa pielęgnacja oraz warunki środowiskowe.
Już dziś dowiedz się więcej! Egzema a łuszczyca – różnice w codziennej pielęgnacji oraz prawidłowy dobór kosmetyków do skóry wrażliwej!
Egzema a łuszczyca – różnice w leczeniu i pielęgnacji skóry na co dzień
W codziennym życiu kluczowe znaczenie ma odpowiednia pielęgnacja cery, dopasowana do rodzaju choroby. Skutecznym sposobem leczenia mogą okazać się maści na łuszczycę. Przydatne będą także preparaty z kwasem salicylowym, który wykazuje działanie keratolityczne oraz przeciwzapalne. W przypadku egzemy można sięgać po maści o działaniu antyalergicznym. Warto wybierać jednocześnie po kosmetyki z olejem kokosowym, witaminą E oraz gliceryną, które pomogą złagodzić suchość skóry.
Źródła:
- Łuszczyca – przyczyny, objawy, leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74363,luszczyca (dostęp 08.08.2024).
- Agnieszka Owczarczyk-Saczonek, Waldemar Placek, Łuszczyca jako choroba autoimmunologiczna, Przegl Dermatol, vol. 101/2014.
- Monika Świerczyńska-Krępa, Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dorosłych: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/59313,atopowe-zapalenie-skory (dostęp 08.08.2024).
- Olga Tomaszewska, Egzema – objawy, leczenie i przyczyny. Gdzie występuje?, https://www.medme.pl/choroby/egzema-objawy-leczenie-i-przyczyny-gdzie-wystepuje,73377.html (dostęp 08.08.2024).
- Agata Woldan-Tambor, Jolanta B. Zawilska, Atopowe zapalenie skóry (AZS) – problem XXI wieku, Farm Pol, vol. 65, nr 11/2009.
- Ewa Zwierzyńska, Emilia Hytroś, Bogusława Pietrzak, Łuszczyca cz. 2 – leczenie miejscowe, fototerapia oraz pielęgnacja skóry, Farm Pol, vol. 79, nr 8/2023.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
