Insulina w leczeniu cukrzycy: normy, działanie i sposób podawania

Insulina w leczeniu cukrzycy: normy, działanie i sposób podawania - zdjęcie

Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę, który ma ogromne znaczenie w procesie regulacji poziomu glukozy we krwi. Jej podskórne podanie może pomagać kontrolować glikemię i uzyskać znaczną poprawę stanu zdrowia. Insulina w leczeniu cukrzycy odgrywa bardzo ważną rolę, ale może też powodować skutki uboczne.

Czytając ten artykuł, dowiesz się m.in.:

  • Czym jest insulina i dlaczego jest tak ważna dla każdego człowieka?
  • W jaki sposób produkowana jest insulina?
  • Kiedy powinniśmy przeprowadzić badanie poziomu insuliny i jak ono wygląda?
  • Jakie są normy poziomu insuliny u dzieci i dorosłych?
  • W jaki sposób podaje się insulinę?
  • Czy podawanie insuliny zawsze jest bezpieczne?

Warto przeczytać: Jakie są najczęstsze objawy cukrzycy typu 1 u dzieci i dorosłych?

Rola insuliny w organizmie człowieka

Insulina to hormon niezwykle ważny dla naszego organizmu, który odkryto przeszło 100 lat temu. Można powiedzieć, że był to swego rodzaju przełom w leczeniu cukrzycy. Do podstawowych funkcji tego hormonu zaliczyć można regulowanie poziomu glukozy we krwi, ale to nie jedyna funkcja insuliny. Bierze ona też udział w przetwarzaniu węglowodanów w tłuszcze oraz przyspiesza dostarczanie aminokwasów, poprawiając tym samym syntezę białek.

Skąd bierze się tak duża zależność występująca między glukozą a insuliną? Wszelkie niedobory insuliny sprawiają, że glukoza, zamiast wnikać do komórek, pozostaje we krwi. Efektem tego zjawiska jest hiperglikemia, którą zaobserwować można  w wynikach badań laboratoryjnych. Oczywiście stosowanie insuliny w procesie leczenia cukrzycy nie sprawia, że cukier całkowicie znika, jest on przecież potrzebny organizmowi w niewielkiej ilości do innych procesów, dlatego insulina powoduje jedynie jego obniżenie.

Fazy wydzielania insuliny: co pobudza produkcję insuliny?

Insulina wytwarzana jest przez trzustkę po spożyciu posiłku. Na jej poziom ma wpływ glukoza, kwasy tłuszczowe, aminokwasy oraz hormony jelitowe. Najwięcej tego hormonu produkujemy w godzinach porannych, mniej w porze nocnej. Jaką funkcję pełni insulina w leczeniu cukrzycy? Jej głównym zadaniem jest obniżenie stężenia glukozy we krwi.

Wydzielanie przebiega w 2 fazach:

  • faza 1 - powoduje szybki wzrost insuliny i występuje mniej więcej 2 minuty po wzroście poziomu glukozy,
  • faza 2 - tutaj insulina wydzielana jest znacznie wolniej, a jej poziom jest stały i trwa przez cały okres podwyższonego stężenia glukozy.

Jednym z głównych bodźców powodujących zwiększone wydzielanie insuliny jest podwyższone stężenie glukozy, a ta z kolei wytwarzana jest zaraz po spożyciu posiłku. Im większą porcję jedzenia zjemy, tym większa ilość glukozy oraz insuliny zostanie wytworzona. Jaki hormon powoduje uwolnienie glukozy z wątroby do krwi? Jest to glukagon, który wydzielany jest podobnie jak insulina przez trzustkę. Ma on zwiększyć stężenie cukru i może wywierać wpływ na tkankę mięśniową i tłuszczową, gdzie pobudza rozkład trójglicerydów.

Wskazania do badania insuliny: kiedy i kto powinien wykonywać pomiar?

Badanie insuliny zalecane jest w trakcie diagnostyki hipoglikemii, ale istnieje wiele innych wskazań i objawów, których występowanie może powodować skierowanie na tego typu badania. Bardzo często zleca się je pacjentom, u których występują zawroty głowy, problemy z widzeniem lub nadmierna potliwość. Stężenie insuliny powinny też sprawdzić osoby zmagające się z chorobami wątroby. Określenie poziomu tego hormonu może być pomocne w przypadku podejrzenia guzów i monitorowania ewentualnej wznowy wyspiaka.

Najpopularniejszym badaniem pozwalającym sprawdzić poziom insuliny jest tzw. krzywa insulinowa trzypunktowa. Polega ona na sprawdzenie poziomu insuliny przed podaniem glukozy oraz wykonaniem kolejnego badania godzinę, a następnie dwie godziny po jej podaniu. Badanie można wykonać w każdym laboratorium i nie jest ono specjalnie drogie. Ważne, by przeprowadzić je na czczo.

Insulina w leczeniu cukrzycy: wskazania do badania i normy

Stężenie insuliny w dużej mierze zależy od przyjętych danego dnia posiłków. Bazową wartością będzie więc zawsze jej poziom na czczo. Ważne jest jednak również sprawdzenie jej poziomu po 1 i 2 godzinach od posiłku, które przeprowadza się z wykorzystaniem glukozy.

Insulina normy:

  • insulina na czczo norma - do 10 mU/ml,
  • 1 godzinę od posiłku - do 50 mU/ml,
  • 2 godziny po posiłku - do 30 mU/ml.

Wynik powyżej normy bardzo często oznacza cukrzycę typu 2. W przypadku obniżonego poziomu insuliny przeważnie możemy mówić o cukrzycy typu 1.

Nikomu nie trzeba udowadniać, że insulina w leczeniu cukrzycy odgrywa bardzo ważną rolę, warto więc zbadać jej poziom, by przekonać się, czy trzustka produkuje jej wystarczającą ilość.

Jak wygląda sposób podawania insuliny?

Insulinę podaje się podskórnie, w okolice pęka, ale można to zrobić również w boczną część uda oraz tylną powierzchnię ramienia. Do iniekcji wykorzystuje się krótkie igły o długości od 4 do 8 mm. Odpowiednia technika podania sprawia, że zabieg jest bezbolesny i bardzo prosty do wykonania w warunkach domowych. Model podawania insuliny może różnić się w zależności od wieku pacjenta, jego trybu życia czy aktywności fizycznej. Nie bez znaczenia jest w tym przypadku ogólna kondycja i choroby towarzyszące. 

U większości pacjentów insulinę podaje się 2-4 razy na dobę, ale popularne są również inne schematy, które stosuje się np. u osób młodych. Dążenie do uzyskania idealnego stężenia glukozy wiąże się ze stosowaniem insulinoterapii intensywnej. Ma ona za zadanie naśladować wydzielanie tego hormonu przez trzustkę i polega na podawaniu insuliny o długim i pośrednim czasie działania. Wydzielanie poposiłkowe jest w tym przypadku równoważone wstrzyknięciami krótko działającymi.

U osób starszych przeważnie nie dąży się do idealnego wyrównania cukrzycy, dlatego bardzo często stosuje się schemat polegający na podaniu insuliny 2 razy na dobę. Podawanie może być wykonane za zgodą lekarza, który jest w stanie oprócz samej insuliny wprowadzić również inne leki na cukrzycę i zalecić suplementację np. kwasem alfa liponowym (ALA).

Insulina – przeciwskazania. Czy mogą wystąpić skutki uboczne?

Insulina ma ogromny wpływ na skuteczność leczenia cukrzycy wielu typów, ale w niektórych przypadkach może powodować skutki uboczne. Są one swego rodzaju kosztem, z którym musimy się liczyć w zamian za większy komfort życia. Jednym z podstawowych skutków ubocznych w insulinoterapii jest niedocukrzenie. Częstą przyczyną takiego stanu jest podanie zbyt dużej dawki insuliny lub nadmierna szybkość jej wchłaniania, która może powstać w sytuacji podania w miejsce o większym ukrwieniu lub wyższej ciepłocie ciała.

Do mniej poważnych skutków ubocznych zaliczyć można pojawienie się bąbla w miejscu wstrzyknięcia, świądu skóry, nacieku czy mocnego zaczerwienienia. U niektórych pacjentów podanie insuliny prowadzi do wystąpienia rumienia. Warto pamiętać, że zbyt duża jej ilość w organizmie może skutkować otyłością. Bardzo często zyski z jej podawania są zdecydowanie większe od strat, dlatego insulina w leczeniu cukrzycy jest podstawową formą leczenia tej dolegliwości. Jej połączenie ze zdrowym odżywianiem może przynieść naprawdę dobre efekty w bardzo krótkim czasie.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Ciąża i dziecko

Witaminy prenatalne – ranking TOP 10 najlepszych preparatów dla kobiet w ciąży w 2025 roku
Poznaj ranking najlepszych witamin prenatalnych 2025 roku. Dowiedz się, jakie składniki są kluczowe dla zdrowia mamy i dziecka, oraz jak wybrać odpowiednie suplementy na każdy trymestr ciąży. Szczegółowy przewodnik po suplementacji w ciąży....

Dieta i odchudzanie

Dieta okienkowa (Intermittent Fasting) – jak obliczyć deficyt kaloryczny i wybrać odpowiedni rodzaj IF?
Intermittent Fasting: naukowe podejście do okresowego postu. Dowiedz się, jak bezpiecznie wdrożyć dietę okienkową i obliczyć indywidualny deficyt kaloryczny....

Przeziębienie i grypa

Jak zbić gorączkę u dorosłego? Najlepsze domowe i farmakologiczne sposoby
Jak skutecznie i bezpiecznie zbić gorączkę? Kompletny przewodnik z domowymi i farmakologicznymi metodami leczenia podwyższonej temperatury u dorosłych....

Kosmetyki i uroda

Maść z witaminą A na twarz – efekty, które Cię zaskoczą!
Jednym z najbardziej popularnych produktów kosmetycznych oferowanych w aptekach, jak i drogeriach jest maść z witaminą A. Popularność tę zyskała ze względu na swoje wszechstronne zastosowanie i korzystne działanie. Maść ta sprawdzi ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Odrobaczanie dziecka – jak to zrobić? Po czym poznać, że dziecko ma pasożyty?
Pasożyty jelitowe to problem, który może dotyczyć każdego dziecka, niezależnie od wieku. Zastanawiasz się, jak rozpoznać objawy zakażenia i skutecznie odrobaczyć dziecko?...

Choroby skóry

Czerwone pieprzyki na ciele – czy jest się czym niepokoić?
Czerwone pieprzyki na ciele, choć zazwyczaj niegroźne, budzą niepokój u wielu osób. Czy ich obecność na skórze wymaga konsultacji z lekarzem? W tym artykule omówim...

Kosmetyki i uroda

Wąkrotka azjatycka w kosmetykach – dobroczynne właściwości i działanie
Wąkrotka azjatycka, znana również jako Centella Asiatica, od wieków cieszy się uznaniem w medycynie naturalnej. Obecnie zdobywa coraz większą popularność jako składnik ...

Serce i układ krążenia

Jakie są najlepsze suplementy na obniżenie cholesterolu? Ranking 10 sprawdzonych preparatów
Cholesterol. Może być dobry i zły. Ten dobry to HDL, a zły określany jest terminem LDL. Dobrego cholesterolu powinno się mieć jak najwięcej, ponieważ działa on ochronnie i zmniejsza możliwość wystąpienia miażdżycy i innych chorób sercowo-naczyni...

Serce i układ krążenia

Jak obniżyć kortyzolu? Diagnostyka i naturalne metody leczenia hiperkortyzolemii
Czym jest kortyzol i jaką rolę pełni w organizmie, jakie są przyczyny i konsekwencje podwyższonego poziomu kortyzolu? Jak rozpoznać pierwsze sygnały zaburzeń poziomu kortyzolu? Sprawdź jak skutecznie zwalczyć objawy wysokiego kortyzolu......

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem