Insulina w leczeniu cukrzycy: normy, działanie i sposób podawania

Insulina w leczeniu cukrzycy: normy, działanie i sposób podawania - zdjęcie

Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę, który ma ogromne znaczenie w procesie regulacji poziomu glukozy we krwi. Jej podskórne podanie może pomagać kontrolować glikemię i uzyskać znaczną poprawę stanu zdrowia. Insulina w leczeniu cukrzycy odgrywa bardzo ważną rolę, ale może też powodować skutki uboczne.

Czytając ten artykuł, dowiesz się m.in.:

  • Czym jest insulina i dlaczego jest tak ważna dla każdego człowieka?
  • W jaki sposób produkowana jest insulina?
  • Kiedy powinniśmy przeprowadzić badanie poziomu insuliny i jak ono wygląda?
  • Jakie są normy poziomu insuliny u dzieci i dorosłych?
  • W jaki sposób podaje się insulinę?
  • Czy podawanie insuliny zawsze jest bezpieczne?

Warto przeczytać: Jakie są najczęstsze objawy cukrzycy typu 1 u dzieci i dorosłych?

Rola insuliny w organizmie człowieka

Insulina to hormon niezwykle ważny dla naszego organizmu, który odkryto przeszło 100 lat temu. Można powiedzieć, że był to swego rodzaju przełom w leczeniu cukrzycy. Do podstawowych funkcji tego hormonu zaliczyć można regulowanie poziomu glukozy we krwi, ale to nie jedyna funkcja insuliny. Bierze ona też udział w przetwarzaniu węglowodanów w tłuszcze oraz przyspiesza dostarczanie aminokwasów, poprawiając tym samym syntezę białek.

Skąd bierze się tak duża zależność występująca między glukozą a insuliną? Wszelkie niedobory insuliny sprawiają, że glukoza, zamiast wnikać do komórek, pozostaje we krwi. Efektem tego zjawiska jest hiperglikemia, którą zaobserwować można  w wynikach badań laboratoryjnych. Oczywiście stosowanie insuliny w procesie leczenia cukrzycy nie sprawia, że cukier całkowicie znika, jest on przecież potrzebny organizmowi w niewielkiej ilości do innych procesów, dlatego insulina powoduje jedynie jego obniżenie.

Fazy wydzielania insuliny: co pobudza produkcję insuliny?

Insulina wytwarzana jest przez trzustkę po spożyciu posiłku. Na jej poziom ma wpływ glukoza, kwasy tłuszczowe, aminokwasy oraz hormony jelitowe. Najwięcej tego hormonu produkujemy w godzinach porannych, mniej w porze nocnej. Jaką funkcję pełni insulina w leczeniu cukrzycy? Jej głównym zadaniem jest obniżenie stężenia glukozy we krwi.

Wydzielanie przebiega w 2 fazach:

  • faza 1 - powoduje szybki wzrost insuliny i występuje mniej więcej 2 minuty po wzroście poziomu glukozy,
  • faza 2 - tutaj insulina wydzielana jest znacznie wolniej, a jej poziom jest stały i trwa przez cały okres podwyższonego stężenia glukozy.

Jednym z głównych bodźców powodujących zwiększone wydzielanie insuliny jest podwyższone stężenie glukozy, a ta z kolei wytwarzana jest zaraz po spożyciu posiłku. Im większą porcję jedzenia zjemy, tym większa ilość glukozy oraz insuliny zostanie wytworzona. Jaki hormon powoduje uwolnienie glukozy z wątroby do krwi? Jest to glukagon, który wydzielany jest podobnie jak insulina przez trzustkę. Ma on zwiększyć stężenie cukru i może wywierać wpływ na tkankę mięśniową i tłuszczową, gdzie pobudza rozkład trójglicerydów.

Wskazania do badania insuliny: kiedy i kto powinien wykonywać pomiar?

Badanie insuliny zalecane jest w trakcie diagnostyki hipoglikemii, ale istnieje wiele innych wskazań i objawów, których występowanie może powodować skierowanie na tego typu badania. Bardzo często zleca się je pacjentom, u których występują zawroty głowy, problemy z widzeniem lub nadmierna potliwość. Stężenie insuliny powinny też sprawdzić osoby zmagające się z chorobami wątroby. Określenie poziomu tego hormonu może być pomocne w przypadku podejrzenia guzów i monitorowania ewentualnej wznowy wyspiaka.

Najpopularniejszym badaniem pozwalającym sprawdzić poziom insuliny jest tzw. krzywa insulinowa trzypunktowa. Polega ona na sprawdzenie poziomu insuliny przed podaniem glukozy oraz wykonaniem kolejnego badania godzinę, a następnie dwie godziny po jej podaniu. Badanie można wykonać w każdym laboratorium i nie jest ono specjalnie drogie. Ważne, by przeprowadzić je na czczo.

Insulina w leczeniu cukrzycy: wskazania do badania i normy

Stężenie insuliny w dużej mierze zależy od przyjętych danego dnia posiłków. Bazową wartością będzie więc zawsze jej poziom na czczo. Ważne jest jednak również sprawdzenie jej poziomu po 1 i 2 godzinach od posiłku, które przeprowadza się z wykorzystaniem glukozy.

Insulina normy:

  • insulina na czczo norma - do 10 mU/ml,
  • 1 godzinę od posiłku - do 50 mU/ml,
  • 2 godziny po posiłku - do 30 mU/ml.

Wynik powyżej normy bardzo często oznacza cukrzycę typu 2. W przypadku obniżonego poziomu insuliny przeważnie możemy mówić o cukrzycy typu 1.

Nikomu nie trzeba udowadniać, że insulina w leczeniu cukrzycy odgrywa bardzo ważną rolę, warto więc zbadać jej poziom, by przekonać się, czy trzustka produkuje jej wystarczającą ilość.

Jak wygląda sposób podawania insuliny?

Insulinę podaje się podskórnie, w okolice pęka, ale można to zrobić również w boczną część uda oraz tylną powierzchnię ramienia. Do iniekcji wykorzystuje się krótkie igły o długości od 4 do 8 mm. Odpowiednia technika podania sprawia, że zabieg jest bezbolesny i bardzo prosty do wykonania w warunkach domowych. Model podawania insuliny może różnić się w zależności od wieku pacjenta, jego trybu życia czy aktywności fizycznej. Nie bez znaczenia jest w tym przypadku ogólna kondycja i choroby towarzyszące. 

U większości pacjentów insulinę podaje się 2-4 razy na dobę, ale popularne są również inne schematy, które stosuje się np. u osób młodych. Dążenie do uzyskania idealnego stężenia glukozy wiąże się ze stosowaniem insulinoterapii intensywnej. Ma ona za zadanie naśladować wydzielanie tego hormonu przez trzustkę i polega na podawaniu insuliny o długim i pośrednim czasie działania. Wydzielanie poposiłkowe jest w tym przypadku równoważone wstrzyknięciami krótko działającymi.

U osób starszych przeważnie nie dąży się do idealnego wyrównania cukrzycy, dlatego bardzo często stosuje się schemat polegający na podaniu insuliny 2 razy na dobę. Podawanie może być wykonane za zgodą lekarza, który jest w stanie oprócz samej insuliny wprowadzić również inne leki na cukrzycę i zalecić suplementację np. kwasem alfa liponowym (ALA).

Insulina – przeciwskazania. Czy mogą wystąpić skutki uboczne?

Insulina ma ogromny wpływ na skuteczność leczenia cukrzycy wielu typów, ale w niektórych przypadkach może powodować skutki uboczne. Są one swego rodzaju kosztem, z którym musimy się liczyć w zamian za większy komfort życia. Jednym z podstawowych skutków ubocznych w insulinoterapii jest niedocukrzenie. Częstą przyczyną takiego stanu jest podanie zbyt dużej dawki insuliny lub nadmierna szybkość jej wchłaniania, która może powstać w sytuacji podania w miejsce o większym ukrwieniu lub wyższej ciepłocie ciała.

Do mniej poważnych skutków ubocznych zaliczyć można pojawienie się bąbla w miejscu wstrzyknięcia, świądu skóry, nacieku czy mocnego zaczerwienienia. U niektórych pacjentów podanie insuliny prowadzi do wystąpienia rumienia. Warto pamiętać, że zbyt duża jej ilość w organizmie może skutkować otyłością. Bardzo często zyski z jej podawania są zdecydowanie większe od strat, dlatego insulina w leczeniu cukrzycy jest podstawową formą leczenia tej dolegliwości. Jej połączenie ze zdrowym odżywianiem może przynieść naprawdę dobre efekty w bardzo krótkim czasie.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Układ nerwowy

Zaburzenia lękowe: diagnoza, leki i terapia CBT w atakach paniki
Zaburzenia lękowe to powszechny problem dotykający milionów ludzi na całym świecie, często utrudniający codzienne funkcjonowanie. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, jakie leki przeciwlękowe mogą pomóc oraz dlaczego terapia poznawczo...

Układ rozrodczy i moczowy

Inkontynencja: przyczyny, rodzaje i skuteczne leczenie nietrzymania moczu (NTM)
Inkontynencja, czyli nietrzymanie moczu i kału, dotyczy coraz większej liczby ludzi. To problem, o którym trzeba mówić głośno, ponieważ znacznie obniża on jakość życia milionów osób oraz negatywnie wpływa na ich zdrowi...

Układ pokarmowy

Leki na problemy trawienne – ranking preparatów na wzdęcia, zaparcia i biegunki
Problemy trawienne, takie jak wzdęcia, zaparcia czy biegunki, mogą znacząco obniżać komfort życia. Na szczęście istnieje wiele skutecznych sposobów na szybkie uporanie się z tymi dolegliwościami....

Choroby kobiece

Badania na tarczycę FT3, FT4, TSH – jak i kiedy je wykonać? Interpretacja wyników i normy pracy tarczycy
Brak energii, złe samopoczucie, zbyt niska lub wysoka masa ciała – każdy z tych objawów może wiązać się z zaburzeniami hormonalnymi. Regularne badanie tarczycy, a zwłaszcza poziomu hormonów przez nią produkowanych, to pierwszy...

Choroby skóry

Jak powstają zaskórniki zamknięte? Jak się ich pozbyć?
Zaskórniki zamknięte są jednym z najczęstszych problemów skórnych, które dotykają osoby w różnym wieku. Chociaż najczęściej pojawiają się w okresie dojrzewa...

Układ pokarmowy

Szukasz dobrego suplementu wspierającego funkcjonowanie wątroby?
Wątroba to jeden z najważniejszych organów wewnętrznych człowieka. W prawidłowo funkcjonującej wątrobie zachodzi ponad 500 reakcji chemicznych i metabolicznych. Aby...

Kosmetyki i uroda

Zbawienna moc odżywek - czyli walka z wypadającymi włosami
Niedobory witamin i minerałów, zaburzenia hormonalne, geny, a także brak odpowiedniej ochrony i przesadna stylizacja to najczęstsze przyczyny osłabienia i utraty włosów. Walkę z tym problemem można prowadzić n...

Choroby męskie

Zakola problem wielu mężczyzn – kilka rad jak sobie z nimi poradzić?
Wielu mężczyzn zmaga się łysieniem. Przypadłość ta nie dotyczy tylko mężczyzn w dojrzałym wieku, ale i tych około 20-30. roku życia. Jak sobie z tym radzić?...

Kosmetyki i uroda

Sucha skóra w zimę? Razem sobie poradzimy!
Gdy przychodzą chłodne dni, skóra szczególnie na naszych buziach zaczyna być nieprzyjemnie ściągnięta, szczypie i piecze. Na dworze mróz i zimny w...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem