Kluczowe wnioski z artykułu
- Pomiar ciśnienia tętniczego stanowi podstawę diagnostyki nadciśnienia oraz pozwala na skuteczne monitorowanie postępów leczenia.
- Ciśnienie należy mierzyć w pozycji siedzącej z ręką opartą na stole na wysokości serca.
- Podczas badania należy pamiętać o prawidłowym dopasowaniu wielkości mankietu.
- Ciśnienie należy mierzyć na ręce niedominującej lub tej, na której w przeszłości uzyskano wyższe wyniki.
Pomiar ciśnienia – dlaczego jest istotny dla zdrowia?
Choroby układu krążenia stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Unii Europejskiej. Wśród najpoważniejszych czynników ryzyka należy wymienić nadciśnienie tętnicze, które definiowane jest jako podwyższenie ciśnienia skurczowego i (lub) rozkurczowego powyżej prawidłowych wartości. Pomiar ciśnienia stanowi podstawową metodę diagnostyki. Badanie można przeprowadzić zarówno w gabinecie lekarskim, jak i samodzielnie w domu. Regularne mierzenie ciśnienia umożliwia stworzenie profilu ciśnienia krwi w dłuższych okresach, co znacznie ułatwia ocenę reakcji organizmu na leki hipotensyjne.
Warto pamiętać o tym, że poziom ciśnienia krwi jest ściśle związany z prowadzonym trybem życia. Czynniki ryzyka wpływające na wzrost ciśnienia mogą sprzyjać także rozwijaniu się miażdżycy i innych poważnych chorób układu krążeniowo-naczyniowego. Dlatego właśnie tak ważna staje się systematyczna profilaktyka.
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie?
Kluczowe znaczenie ma technika badania, która warunkuje wiarygodność wyniku. Na jego zafałszowanie może wpływać szereg czynników, takich jak:
- nieprawidłowo działający ciśnieniomierz,
- źle dopasowany mankiet,
- czynniki zewnętrzne,
- brak przygotowania do badania,
- niedokładny zapis wyników.
Odpowiedzmy teraz na pytanie, jak mierzyć ciśnienie. Przed badaniem przyjmij wygodną pozycję przy stole, na którym będziesz mógł oprzeć rękę. Pamiętaj o tym, że ramię musi znajdować się na wysokości serca, a ubranie nie może być zbyt obcisłe i blokować przepływu krwi. Zadbaj o to, aby pomiaru dokonywać w spokojnym otoczeniu w spoczynku. Badanie powinien poprzedzać kilkuminutowy odpoczynek.
Następnie dobierz właściwy mankiet. W przypadku pacjentów, których obwód ramienia przekracza 32 cm, należy sięgnąć po rękaw w większym rozmiarze. Badanie należy przeprowadzać na ręce niedominującej lub tej, na której stwierdzono wcześniej wyższe ciśnienie. Ogólne zasady pomiaru znajdują zastosowanie zarówno w tradycyjnych aparatach sprężynowych, wykorzystywanych przez lekarzy, jak i w nowoczesnych elektronicznych ciśnieniomierzach naramiennych do użytku domowego.
Na której ręce mierzyć ciśnienie – lewej czy prawej?
Zastanawiasz się, na której ręce mierzyć ciśnienie? Podstawowa zasada głosi, że ciśnienie należy mierzyć na ręce niedominującej. Oznacza to, że osoby praworęczne powinny założyć mankiet na lewe przedramię i odwrotnie. Pacjent może jednak zdecydować się na pierwszy pomiar na obu rękach. Wyższy wynik uważany jest za miarodajny. Kolejne testy należy przeprowadzać właśnie na tej ręce. Najczęściej będzie to strona niedominująca. Należy w tym miejscu podkreślić, iż fakt ten nie powinien budzić niepokoju, a różnica ma charakter fizjologiczny. Odchylenia nie powinny być jednak zbyt duże. Mogą wtedy wskazywać na inne choroby układu krążenia.
Kiedy mierzyć ciśnienie? Optymalne momenty na pomiary
Nie wiesz, jak zbadać tętno? Nie jesteś pewien, kiedy mierzyć ciśnienie? Ciśnienie tętnicze nie ma wartości stałej. Typowym zjawiskiem są dobowe wahania w jego wartościach. Zaraz po przebudzeniu ciśnienie powinno być wyższe niż w nocy. To właśnie o 3:00 nad ranem osiąga najniższą wartość dobową. Przyjmuje się, że w nocy może być nawet o 15% niższe niż w ciągu dnia.
Około 11:00 w dzień ciśnienie osiąga najwyższą wartość, po czym stopniowo spada, aby ponownie wzrastać aż do wieczora. Prawidłowe ciśnienie w dzień nie powinno przekraczać jednak 140/90 mm Hg. Właśnie po przekroczeniu tych norm można mówić o nadciśnieniu tętniczym. Przeczytaj również artykuł: "Jak interpretować wyniki pomiaru ciśnienia?".
Mierzenie ciśnienia dwa razy pod rząd – dlaczego jest ważne?
Mierzenie ciśnienia dwa razy pod rząd może okazać się przydatne w przypadku stosowania nowego urządzenia. W ten sposób upewnisz się, czy aparat daje dokładny i powtarzalny wynik. Badanie należy powtórzyć także w przypadku złej techniki pomiaru oraz wystąpienia czynników zewnętrznych, które mogły wpłynąć na wiarygodność pierwszego wyniku.
Jak odczytać ciśnienie z ciśnieniomierza? Interpretacja wyników krok po kroku
Jak odczytać ciśnienie z ciśnieniomierza? Wynik zawiera ciśnienie skurczowe i rozkurczowe. Pierwsze z nich powinno mieścić się w przedziale od 120 do 140 mm Hg. Prawidłowe ciśnienie rozkurczowe wynosi natomiast od 80 do 90 mm Hg. Nadciśnienie diagnozuje się, jeśli ciśnienie skurczowe jest większe niż 140 mm Hg, a rozkurczowe przekracza 90 mm Hg. Pamiętaj o tym, że znaczenie ma także saturacja krwi, którą sprawdzisz za pomocą pulsoksymetru.
Jak zmierzyć ciśnienie bez ciśnieniomierza? Alternatywne metody pomiaru
Wiele osób zastanawia się, jak zmierzyć ciśnienie bez ciśnieniomierza. Niestety niemożliwe jest dokładne zmierzenie ciśnienia bez specjalistycznego urządzenia. W codziennym życiu przydatne mogą okazać się smartwatche wyposażone w funkcję ciśnieniomierza. Warto pamiętać jednak, że ich dokładność jest mocno ograniczona i nie są w stanie zastąpić tradycyjnego sprzętu. Nie pełnią tym samym funkcji diagnostycznej.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.