Karmienie piersią dla jednej kobiety może być spełnieniem najskrytszych marzeń, dla innej niestety bolesnym doświadczeniem. Niektóre z mam decydują się na karmienie piersią przez długie miesiące, a nawet lata, podczas gdy inne niemal od razu starają się wyciszyć laktację. Czy istnieje bezpieczny, naturalny i łagodny sposób na odstawienie dziecka od piersi?
Kluczowe wnioski z artykułu
- Mleko modyfikowane może stanowić zastępstwo za pokarm matki lub być uzupełnieniem diety dziecka. WHO podaje, że do 6. miesiąca życia dziecko powinno być karmione wyłącznie piersią, lecz z różnych przyczyn może się to okazać niemożliwe.
- Współczesne mleka modyfikowane, chociaż nie są identyczne z mlekiem matki, mają skład bardzo do niego zbliżony i wspomagają zdrowy wzrost oraz rozwój dziecka. Znajdziemy w nich witaminy, mikro- i makroelementy, w tym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, węglowodany, białka, tłuszcze czy prebiotyki.
- Istnieje kilka metod odstawienia dziecka od piersi – jedne z nich są łagodniejsze i mniej obciążające emocjonalnie, inne bardziej radykalne. Warto dostosować je do swojej sytuacji i potrzeb dziecka.
- Niektóre dzieci miewają problem z przejściem z kobiecej piersi na butelkę. Wiele zależy od rodzaju smoczka, panującej w domu atmosfery czy systematyczności w podejmowaniu prób.
Kiedy najlepiej odstawić dziecko od piersi?
Do 12. miesiąca życia dziecka to właśnie mleko (pochodzące z piersi mamy bądź modyfikowane) jest absolutną podstawą jego diety. W rzeczywistości jednak nawet dużo starsze dzieci wciąż potrzebują i domagają się mleka, które zawiera ogrom minerałów, białka, tłuszczów, a nawet przeciwciał czy żywych bakterii. Do około 2. roku życia powinno ono stanowić element diety, towarzyszący innym wprowadzanym pokarmom.
Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że do 6. miesiąca życia dziecko powinno być karmione wyłącznie piersią. Rzeczywistość bywa czasem zupełnie inna. Problemy z laktacją, choroba matki lub dziecka, kolejna ciąża bądź powrót do pracy to tylko część czynników, które wpływają na to, że matka nie może lub nie chce dłużej karmić piersią. To organizm kobiety i zachowanie dziecka najlepiej podpowiedzą, kiedy jest najlepszy moment na to, aby odstawić je od piersi. W głowach mam rodzi się wtedy strach i milion pytań o to, jak wyciszyć laktację albo jak odzwyczaić dziecko od piersi. Wielu rodziców decyduje się wówczas na wprowadzenie do diety niemowlęcia mleka modyfikowanego.
Kiedy można włączyć do diety maluszka mleko modyfikowane?
Mleko matki zmienia swój skład wraz z rozwojem dziecka, dlatego mleka modyfikowane wzbogacane są o liczne składniki odżywcze dostosowywane do jego wieku. Karmienie mlekiem modyfikowanym odbywa się zwykle na dwa sposoby: jako uzupełnienie diety, kiedy mleko matki jest dla pociechy niewystarczające i należy wzbogacić dietę, albo jako zastępstwo za mleko mamy.
Do 6. miesiąca życia pokarm matki jest w 100% wystarczający, zdarza się jednak, że ze względu na problemy z laktacją, brak pokarmu i inne czynniki konieczne jest zastąpienie pokarmu mlekiem modyfikowanym. Czasem jest ono włączane do diety, kiedy mama produkuje zbyt mało pokarmu lub gdy jest on za mało treściwy. Bardzo często mleko modyfikowane wprowadza się podczas odstawiania dziecka od piersi. Zdarza się, że pokarmu w piersiach ubywa nawet, jeśli dieta matki karmiącej i jej tryb życia oraz samopoczucie są w jak najlepszym porządku.
Jak odzwyczaić dziecko od piersi? Skuteczne sposoby na łagodne odstawienie
Wiele mam martwi się i rozmyśla nad tym, jak przestać karmić piersią oraz jak przejść na mleko modyfikowane, tak aby proces ten przebiegł łagodnie. Przede wszystkim należy obrać jedną ze strategii i być w tym bardzo konsekwentnym. Istnieje kilka sprawdzonych metod na skuteczne odstawienie maleństwa od piersi:
- Częściowe odstawienie – to redukcja liczby karmień piersią podczas całej doby do minimum. To dobra opcja dla mam, które nadal pragną karmić piersią, ale zdecydowanie rzadziej. Z czasem karmienie tą metodą może odbywać się wyłącznie przed popołudniową drzemką lub wieczornym usypianiem.
- Odstawienie planowane – polega na powolnym i dobrze zaplanowanym zakończeniu laktacji. Na początku sprowadza się do eliminowania jednego karmienia w ciągu doby. Z czasem rezygnuje się z kolejnych karmień, aż po kilku tygodniach, a nawet miesiącach zostaje przy jednym, najważniejszym dla mamy i dziecka karmieniu, które zwykle odbywa się przed snem. Nazywa się je planowanym, ponieważ należy precyzyjnie określić czas, w którym dziecko ma zostać odstawione od piersi, na przykład do powrotu do pracy czy wspólnych wakacji.
- Nagłe odstawienie – towarzyszą mu spore emocje, ale czasem to jedyna skuteczna opcja, szczególnie w trudnych i nagłych sytuacjach, takich jak konieczność służbowego wyjazdu, pobyt matki w szpitalu itp.
Już na etapie planowania karmienia piersią należy zastanowić się, jak długo zamierzamy to robić, a także kiedy pragniemy wrócić do pracy i ile czasu dziennie jesteśmy w stanie poświęcić na karmienie. Zmniejsza to stres związany z decyzją o odstawieniu dziecka od piersi i daje sporo czasu na wdrożenie swoich planów w życie. Już w ciąży warto zgłębić temat laktacji i czytać artykuły na ten temat: „Karmienie piersią – jak się przygotować?”.
Mleka modyfikowane najczęściej wybierane przez mamy
W dzisiejszych czasach mleka modyfikowane to bardzo starannie dobrane kompozycje, które mimo iż nie są w stanie w 100% zastąpić pokarmu matki, to dostarczają maleństwu składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego rozwoju. Zawierają one odpowiednią ilość białka, tłuszczów, mikro- i makroelementów, a także węglowodanów, które zaspokajają zapotrzebowania dziecka. Nawet struktura i skład białek czy dodawane prebiotyki i probiotyki mają maksymalnie zbliżyć je do naturalnego mleka kobiecego.
Matki posiadają dziś ogromną wiedzę i świadomość w temacie zdrowia. Łatwy dostęp do internetu, literatury i lekarzy pediatrów sprawia, że sięgają po najnowocześniejsze mleka modyfikowane sprawdzonych marek, takich jak Nestle czy Bebilon. Warto wiedzieć, że między mlekami modyfikowanymi istotne są subtelne różnice w składzie, które zmieniają ich właściwości i ilość zawartych substancji odżywczych. Kiedy wiemy już, jak wyciszyć laktację, warto zastanowić się, które mleko modyfikowane wybrać.
- NESTLE NAN OPTIPRO Plus 2 5HM-O Mleko modyfikowane w proszku dla niemowląt powyżej 6 miesiąca (800 g) – zawiera kompleks aż 5 oligosacharydów, identycznych jak w mleku matki. Oligosacharydy mleka matki mają za zadanie wspomóc pracę jelit. Poprawiają funkcje odpornościowe i wzmacniają barierę jelitową. To jeden z głównych tematów badań nad żywieniem niemowląt i małych dzieci. Ich obecność w mleku modyfikowanym może zapobiec powstaniu alergii. Poza tym mleko to zawiera wiele składników odżywczych oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (DHA) z rodziny omega-3. Duża pojemność mleka sprawia, że starcza ono zdecydowanie na dłużej.
- Bebilon Prosyneo HA 3 mleko modyfikowane powyżej 1. roku (400 g) – powstało z myślą o kontynuacji żywienia po mleku następnym Bebilon PROSYNEO HA 2. Zawiera szereg dobroczynnych składników, a wśród nich szczep bifidobakterii naturalnie występujących u niemowląt karmionych piersią. Znajdziemy w nim także szereg witamin: A, C, D oraz kwas alfa-liponowy (ALA), który należy do grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Odpowiada za prawidłowy wzrost, rozwój mózgu, wzroku oraz układu sercowo-naczyniowego.
- Bebilon 2 Pronutra Advance mleko modyfikowane po 6 miesiącu 200 ml – jest gotowe do spożycia, bez konieczności zagotowywania czy mieszania z mlekiem w postaci proszku. To bardzo wygodna propozycja mleka, które możemy z łatwością podać dziecku w podróży, na spacerze czy podczas rodzinnych wizyt. Pronutra+ odpowiada za zwiększenie poziomu kwasów DHA z grupy omega-3 dla zdrowego rozwoju maluszka.
Jak odstawić dziecko od karmienia piersią, gdy nie chce butelki?
Problem, jak przestać karmić piersią, pojawia się wówczas, gdy dziecko odmawia ssania z butelki. Karmienie mlekiem modyfikowanym może wtedy wydawać się rodzicom wyjątkowo trudne czy wręcz niemożliwe do realizacji. Nie istnieje jedna sprawdzona odpowiedź na pytanie, jak odstawić dziecko od karmienia piersią, gdy nie chce butelki, ale można sugerować się kilkoma radami. Warto pamiętać, że dzieci są bardziej chętne do picia z butelki tuż po przebudzeniu. Zaspane dziecko być może przyjmie tę formę podania pokarmu. Inna metoda to podanie dziecku mleka przez inna osobę, na przykład tatę, starsze rodzeństwo czy dziadków. Maleństwo szybko przyzwyczaja się, że mama = pierś. Kolejna bardzo ważna zasada to zorganizowanie przyjemnego, relaksującego środowiska. Przygaszone światło, cisza lub dźwięk białego szumu i spokojna, uśmiechnięta mama mogą sprawić, że dziecko poczuje się odprężone, bezpieczne i chętnie podejmie współpracę z rodzicem.
Jeśli problem pojawia się nadal, warto zadać sobie pytanie, jaka butelka dla noworodka sprawdzi się w tym momencie najlepiej. Na początek można pomyśleć o smoczku o anatomicznej budowie, przypominającej sutek matki. Warto również wiedzieć, jak karmić butelką, aby zachęcić dziecko do odstawienia piersi. Najlepiej robić to naprzemiennie – raz podając mleko za pomocą butelki, a raz karmić pociechę piersią.
Jak wyciszyć laktację? Naturalne i bezpieczne metody ograniczania produkcji mleka
Wiele kobiet, które pragną wyciszyć laktację, sięga po poradę swojego położnika, doradcy laktacyjnego lub lekarza rodzinnego. Warto wiedzieć, że u niektórych kobiet sprawdza się stosowanie naturalnych metod, np. ziół takich jak szałwia, podczas gdy inne mamy wymagają podania specjalnych leków hamujących proces laktacji. Istotne są także odciąganie nadmiaru pokarmu, zimne okłady i obserwacja piersi. Warto być konsekwentnym w swoim postanowieniu. Ból piersi, nadmiar pokarmu, spadek samopoczucia, płacz dziecka i presja otoczenia sprawiają, że niektóre mamy wracają do karmienia, powtarzając cały proces kilkukrotnie.
Źródła:
- Alicja Jaczewska, Odstawienie od piersi, czyli wzajemne słuchanie siebie, https://mamaginekolog.pl/dziecko/karmienie-piersia/odstawienie-od-piersi-czyli-wzajemne-sluchanie-siebie/ [dostęp: 15.10.2024].
- Alicja Jaczewska, Karmienie butelką – wszystko, co warto wiedzieć, https://mamaginekolog.pl/dziecko/zywienie-dzieci/karmienie-butelka/ [dostęp: 15.10.2024].
- Ewa Miśko-Wąsowska, Mleko modyfikowane pod lupą, https://1000dni.pl/dziecko-1-3-lata/mleko-modyfikowane-pod-lupa [dostęp: 15.10.2024].
- Joanna Neuhoff-Murawska, Czym są oligosacharydy mleka kobiecego?, https://1000dni.pl/zywienie-i-rozwoj-niemowlecia/czym-sa-oligosacharydy-mleka-kobiecego [dostęp: 15.10.2024].
- Anna Maria Bartosińska, Jak łagodnie zakończyć karmienie piersią?, https://dziecisawazne.pl/jak-lagodnie-zakonczyc-karmienie-piersia/ [dostęp: 15.10.2024].
- Forum Pediatrii Praktycznej, Zalety mleka modyfikowanego dla niemowląt, https://forumpediatrii.pl/artykul/zalety-mleka-modyfikowanego-dla-niemowlat [dostęp: 15.10.2024].
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.