Gorączka, czyli podwyższona temperatura ciała, jest jednym z najczęstszych objawów infekcji bakteryjnej lub wirusowej. To sygnał, że organizm walczy z wrogiem, ponieważ podwyższona temperatura utrudnia rozmnażanie się patogenów i stymuluje aktywność układu odpornościowego. Chociaż jest to mechanizm korzystny i naturalny, zbyt wysoką temperaturę powinno się obniżać. Jak zbić gorączkę u dorosłego? Istnieją zarówno domowe, jak i farmakologiczne sposoby na poradzenie sobie z tym problemem.
Kluczowe wnioski z artykułu:
- Gorączka jest naturalnym mechanizmem, który ma przyspieszyć radzenie sobie z infekcją.
- Zbyt wysoka temperatura ciała jest niebezpieczna i należy ją obniżać, nie należy robić tego jednak zbyt szybko.
- Najskuteczniejsze jest połączenie leków przeciwgorączkowych z naturalnymi sposobami ochłodzenia ciała.
- Zawsze, gdy gorączka utrzymuje się dłużej niż kilka dni lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem.
Gorączka – mechanizm powstawania. Dlaczego występuje?
Kiedy do organizmu dostają się bakterie, wirusy lub inne patogeny, układ odpornościowy rozpoczyna walkę. Komórki układu odpornościowego wydzielają specjalne substancje zwane pirogenami, co daje organizmowi sygnał do podwyższenia temperatury ciała. Dzięki temu mechanizmowi wiele patogenów znacznie wolniej się namnaża, co pomaga szybciej pokonać infekcję. Gorączka pobudza też produkcję przeciwciał, które stają do walki z bakteriami i wirusami, a dodatkowo stymuluje procesy naprawcze w organizmie, pozwalając na szybszy powrót do zdrowia. Chociaż ta sytuacja jest teoretycznie korzystna dla organizmu, zbyt wysoka temperatura bywa niebezpieczna, w związku z czym warto wiedzieć, kiedy niezbędne jest zbijanie gorączki i jak obniżyć gorączkę u dorosłego, gdy zachodzi taka konieczność.
Jakie są normy temperatury ciała u dorosłych? Ile czasu może trwać gorączka u dorosłego?
Tradycyjnie uważa się, że normą u dorosłego jest temperatura ciała 36,6°C, jednak w rzeczywistości może on różnić się w zależności od rozmaitych czynników. Mają na nią wpływ między innymi: pora dnia, faza cyklu menstruacyjnego u kobiety, wiek, aktywność fizyczna i stan emocjonalny. Niektóre sytuacje, takie jak znaczne osłabienie, wychłodzenie organizmu lub przeziębienie, mogą też wywołać obniżenie temperatury. W takich momentach zalecany jest zazwyczaj odpoczynek.
Przyjmuje się, że gorączka jest wtedy, gdy temperatura ciała przekroczy 38°C. Jak długo może trwać gorączka u osoby dorosłej? Zazwyczaj trwa to kilka dni, a sytuacja daje się opanować lekami i naturalnymi metodami. Jeśli wysoka temperatura utrzymuje się dłużej niż tydzień lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy, należy zgłosić się do lekarza. Specyficzną sytuacją jest gorączka po szczepieniu, która pojawia się stosunkowo często, ale przechodzi zazwyczaj w ciągu 1–3 dni.
Kiedy należy zbijać wysoką gorączkę?
Od jakiej temperatury zbijać gorączkę u dorosłego? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Chociaż przyjmuje się, że temperaturą graniczną jest 38,5°C, zdarzają się osoby, które przy takiej temperaturze czują się normalnie, podczas gdy inne mają bardzo złe samopoczucie już przy lekkim stanie podgorączkowym. Jeśli choruje osoba o dobrej odporności, zazwyczaj do przekroczenia temperatury 38,5°C nie stosuje się środków farmakologicznych, ponieważ daje to szansę na szybsze pozbycie się infekcji. Wyjątkiem są sytuacje, gdy gorączce towarzyszy silny ból głowy, mięśni, dreszcze lub inne objawy, które znacznie utrudniają funkcjonowanie.
Jak zbić gorączkę u dorosłego – leki pierwszego rzutu
Jak szybko zbić gorączkę? Podstawowym środkiem są popularne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Najczęściej stosowane są środki zawierające paracetamol lub ibuprofen. Paracetamol (to między innymi Apap) jest bezpieczny i skuteczny, działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Jest dobrze tolerowany przez organizm i rzadko powoduje skutki uboczne. Ibuprofen (np. Ibuprom lub Nurofen) oprócz działania przeciwgorączkowego i przeciwbólowego wykazuje również właściwości przeciwzapalne. Jest szczególnie skuteczny w przypadku gorączki towarzyszącej stanom zapalnym. Niektórzy pozostają wierni popularnej dawniej Aspirynie (mogą ją stosować wyłącznie dorośli), aktualnie jednak zdecydowanie częściej sięga się po wyżej wymienione środki.
Jak zbić gorączkę 40 stopni u dorosłego?
Wyjątkowo nieprzyjemna, ale też niebezpieczna jest temperatura powyżej 40 stopni, dlatego wymaga błyskawicznego działania. Co zrobić, żeby gorączka szybko spadła? Oprócz środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych zalecane są wówczas dodatkowe sposoby na schłodzenie ciała. Należą do nich między innymi chłodne kąpiele i okłady.
Jak zbić gorączkę w czasie ciąży?
O to, jak pozbyć się gorączki w czasie ciąży, najlepiej zapytać lekarza lub farmaceutę, którzy dopytają o objawy i wszelkie dodatkowe okoliczności towarzyszące infekcji. Najczęściej zalecane są wówczas uznawane za najbezpieczniejsze ibuprofen lub paracetamol, przyjmowane w odpowiednich dawkach, z zachowaniem zalecanych odstępów.
Jak szybko obniżyć gorączkę? 5 sprawdzonych metod!
Nie wiesz, jak zbić gorączkę? Poznaj 5 sprawdzonych metod, które ułatwią przejście przez infekcję. Wiele z nich to domowe sposoby, które bardzo pomagają w dojściu do pełnego zdrowia.
Naturalne metody obniżania temperatury
Istnieje kilka sposobów na to, jak obniżyć temperaturę ciała podczas choroby, zwłaszcza jeśli gorączka nie spada u dorosłego. Co najlepsze na gorączkę spośród domowych sposobów?
- Chłodne okłady – chłodne kompresy warto przykładać na kark i nadgarstki. Mogą to być specjalne żelowe okłady zawinięte w ręcznik, które są bardzo wygodne w użytku. Niektórzy stosują okłady z octu na gorączkę, jednak nie jest to zalecane, może on podrażniać skórę, bezpieczne są natomiast zimne okłady na gorączkę u dziecka lub dorosłego.
- Kąpiel w letniej wodzie – ulgę podczas gorączki przyniesie kąpiel w wodzie o temperaturze o 2 stopnie niższej niż temperatura ciała. Taka kąpiel powinna trwać około 10–15 minut.
- Przyjmowanie płynów – wskazane są ciepłe (ale nie gorące) napoje, takie jak herbaty ziołowe z lipy, maliny czy mięty, a także letnia woda.
- Odpoczynek – podczas choroby organizm potrzebuje dużo czasu na regenerację. Najlepsze, co można zrobić, to wypoczywać.
Bezpieczne dawkowanie leków przeciwgorączkowych
Piątym sposobem jest oczywiście stosowanie leków przeciwgorączkowych. Bez względu na to, czy zastanawiasz się, jak zbić gorączkę 39 stopni, czy większą, popularne leki szybko przyniosą ulgę, zwłaszcza w połączeniu z domowymi sposobami. Ważne jest odpowiednie dawkowanie, ponieważ zależą od niego skuteczność i bezpieczeństwo całej kuracji. Nie można przekroczyć dawki 2400 mg ibuprofenu i 4000 mg paracetamolu na dobę.
Niebezpieczne objawy towarzyszące
Zazwyczaj na gorączkę u dorosłych wystarczą podstawowe sposoby radzenia sobie z sytuacją, jeśli jednak oprócz niej występują inne niepokojące objawy, jest to sygnał wskazujący na konieczność zgłoszenia się do lekarza. Co powinno zaniepokoić?
- sztywność karku,
- silne bóle głowy,
- omdlenia,
- trudności z oddychaniem,
- wysypka,
- niewielka ilość moczu świadcząca o odwodnieniu.
Kiedy gorączka wymaga konsultacji lekarskiej?
W przypadku wystąpienia wymienionych objawów konsultacja z lekarzem jest konieczna. Kiedy jeszcze? Przede wszystkim jeśli wysoka temperatura utrzymuje się dłużej niż kilka dni i żadne sposoby na to, jak zbić gorączkę, nie działają. Ponadto wizyta jest wskazana, jeśli choruje niemowlak, osoba starsza lub z chorobami przewlekłymi.
Profilaktyka i wzmacnianie organizmu podczas gorączki
Chcesz wiedzieć, jak szybko wyleczyć gorączkę? Pamiętaj nie tylko o leczeniu objawowym, ale też o wzmacnianiu organizmu, który potrzebuje wsparcia w postaci dużej ilości wypoczynku i snu. Ważna jest też zdrowa dieta, bogata w witaminy i inne ważne składniki, a także nawadnianie. W trosce o dobre samopoczucie należy też łagodzić inne objawy, na przykład ból gardła i katar występujące przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Żeby rzadziej łapać choroby, na co dzień warto dbać o zdrowy i aktywny tryb życia. Istotne są również szczepienia ochronne, które mogą uchronić między innymi przed grypą.
Najczęstsze błędy w leczeniu gorączki
Lecząc gorączkę, popełniamy niekiedy błędy. Należy do nich między innymi pochopne zbijanie gorączki, dzięki której organizm mógłby szybciej zwalczyć infekcję. Niebezpieczne jest stosowanie zbyt dużych dawek leków oraz ignorowanie niepokojących objawów, mogących wskazywać na poważniejsze schorzenie.
Gorączka jest sygnałem, że coś dzieje się w organizmie. W większości przypadków mija samoistnie, a odpowiednie postępowanie przyspieszy powrót do zdrowia.
Źródła:
- W. Kasperczyk, J.T. Marcinkowski, Gorączka – mechanizmy powstawania, znaczenie kliniczne i leczenie, „Medycyna Praktyczna” 2015, 10(7), s. 678–685.
- P. Kopiński, Gorączka, stan podgorączkowy – przyczyny i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175394,goraczka.
- J. Kucharz, Diagnostyka różnicowa stanów gorączkowych, „Rocznik Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie” 2010.
- N. Wrzesińska, Gorączka u dorosłych – przyczyny, diagnostyka, jak zbijać, https://wylecz.to/uklad–oddechowy/goraczka–u–doroslych/.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
