Kalarepa to pyszne, bardzo zdrowe, ale jednocześnie niedoceniane warzywo. W kalarepie znajdziemy witaminy, minerały oraz przeciwutleniacze, które zapobiegają rozwojowi wielu chorób oraz wspierają prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu.
Kalarepa – co to za warzywo?
Kalarepa to odmiana kapusty warzywnej. Jest rośliną dwuletnią, należącą do rodziny kapustowatych. Kalarepa była znana już w starożytności, ale nie występuje na stanowiskach naturalnych. W Polsce jest popularną rośliną uprawną – na naszych stołach najczęściej pojawiają się jej odmiany o zielonych lub fioletowych łodygach. Kalarepa ma delikatny, chrupiący miąższ, o lekko słodkawym, przypominającym surową kapustę smaku.
Kalarepa – wartości odżywcze
Kalarepa jest skarbnicą wielu witamin i minerałów, a przy tym jest niskokaloryczna i zawiera śladowe ilości tłuszczu. Jakie wartości odżywcze ma kalarepa?
Wartości odżywcze |
Zawartość w 100 g kalarepy surowej |
Zawartość w 100 g kalarepy gotowanej |
Wartość energetyczna |
27 kcal |
29 kcal |
Białko |
1,7 g |
1,8 g |
Węglowodany |
6,2 g |
6,69 g |
Tłuszcz |
0,1 g |
0,11 g |
Błonnik |
3,6 g |
1,1 g |
Witamina C |
62 mg |
54 mg |
Tiamina (witamina B1) |
0,05 mg |
0,04 mg |
Ryboflawina (witamina B2) |
0,02 mg |
0,02 mg |
Niacyna (witamina B3) |
0,4 mg |
0,39 mg |
Witamina B6 |
0,15 mg |
0,154 mg |
Kwas foliowy (witamina B9) |
16 µg |
12 µg |
Witamina A |
36 IU |
35 IU |
Witamina E |
0,48 mg |
0,52 mg |
Witamina K |
0,1 µg |
0,1 µg |
Wapń |
24 mg |
25 mg |
Żelazo |
0,4 mg |
0,4 mg |
Magnez |
19 mg |
19 mg |
Fosfor |
46 mg |
45 mg |
Potas |
360 mg |
340 mg |
Sód |
20 mg |
21 mg |
Cynk |
0,03 mg |
0,31 mg |
Kalarepa – właściwości zdrowotne
Podobnie jak inne zielone warzywa liściaste, również kalarepa wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Za te właściwości kalarepy odpowiadają glukozynolany, czyli związki siarkowe, które rozkładają się na dwie substancje: izotiocyjany i indole. Zmniejszają one ryzyko rozwoju chorób nowotworowych lub wspierają ich leczenie, choć naukowcy podkreślają, że mechanizm ich działania wymaga przeprowadzenia dalszych badań.
Kalarepa zawiera też luteinę – jest to substancja niezbędna do właściwego funkcjonowania wzroku. Luteina gromadzi się w plamce żółtej oka, która jest odpowiedzialna za prawidłowe widzenie. Chroni ona także oczy przed szkodliwym działaniem promieniowania UVA i UVB. Należy jednak pamiętać, że luteina może tracić swoje właściwości podczas długiego gotowania. Ponadto kalarepa wykazuje działanie grzybobójcze i bakteriobójcze, za które również odpowiadają izotiocyjany i indole. Zwalczają one między innymi bakterię Helicobacter pylori, która przyczynia się do rozwoju wrzodów żołądka i dwunastnicy.
Liście kalarepy – właściwości zdrowotne
Nie wszyscy wiedzą, że jadalna jest nie tylko kulista, zgrubiała łodyga kalarepy, przez specjalistów określana jabłkiem. Jeść można też liście kalarepy na długich ogonkach – co więcej, nawet powinno się to robić. Znajduje się w nich bowiem wiele substancji o prozdrowotnym działaniu, w tym witamina C, która jest jedną z witamin na potencję, a ponadto białko czy wapń – liście zawierają ich nawet więcej niż zgrubiała łodyga.
Po liście kalarepy powinny sięgać zwłaszcza osoby zmagające się z anemią – znajdują się w nich duże ilości żelaza, które pomaga uporać się z niedokrwistością. Liście kalarepy sprzyjają także oczyszczaniu organizmu. Dzięki obecności chlorofilu, związku o właściwościach detoksykujących, liście kalarepy wspierają odbywający się w wątrobie proces usuwania toksyn z organizmu. Regulują one również perystaltykę jelit, hamuje stany zapalne i przyspiesza gojenie ran.
Kalarepa a odchudzanie
Kalarepę do jadłospisu z powodzeniem mogą włączyć też osoby, które są na diecie odchudzającej. Warzywo to jest przede wszystkim niskokaloryczne – 100 g surowej kalarepy ma zaledwie 27 kcal, a gotowanej jedynie 2 kcal więcej. Można ją więc bez wyrzutów sumienia przegryzać między posiłkami zamiast niezdrowych, obfitujących w tłuszcz i cukier przekąsek. Ponadto kalarepa zawiera błonnik, który wspomaga redukcję wagi i zapewnia uczucie sytości na długo.
Kalarepa – przeciwwskazania. Kto nie powinien jeść kalarepy?
Choć kalarepa nie bez powodu uznawana jest za jedno z najzdrowszych warzyw, nie wszyscy mogą korzystać z jej niezwykłych prozdrowotnych właściwości. Jest ona niewskazana między innymi na diecie wątrobowej, którą stosuje się w ramach profilaktyki lub leczenia chorób wątroby. Surowa kalarepa u osób wyjątkowo wrażliwych może także powodować dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak wzdęcia lub zaparcia – w takim przypadku można spróbować ugotować ją na parze. Kalarepy w zbyt dużych ilościach nie powinny jeść również osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy.
Jak wybrać dobrą kalarepę?
Kupując kalarepę, najlepiej sięgać po warzywa małej lub średniej wielkości – te większe mogą okazać się twarde lub włókniste – ze sztywnymi, zielonymi liśćmi. Warto też wziąć ją w dłoń i sprawdzić, ile waży – dobra kalarepa powinna być cięższa, niż sugerowałby to jej rozmiar. Istotnym aspektem jest także prawidłowe przechowywanie kalarepy. Bulwę można trzymać w temperaturze pokojowej przez 2-3 dni, natomiast w lodówce, schowaną do foliowego woreczka, do tygodnia.
Kalarepa – jak jeść? Jak wykorzystać kalarepę w kuchni?
Wiele osób uważa, że najlepsza jest kalarepa na surowo. Trudno się z tym nie zgodzić, przynajmniej częściowo, szczególnie że w takiej postaci zachowuje najwięcej wartości odżywczych. Jeśli mamy starsze, twardsze kalarepy, świetnie będą smakować podane na ciepło – gotowane, zapiekane, duszone czy faszerowane. Warzywo to doskonale nadaje się również do surówek, zapiekanek czy zup. Do sałatek możemy śmiało dodawać też młode liście kalarepy pokrojone jak natkę pietruszki.
Kalarepa to znane od lat, ale często niedoceniane warzywo. Okazuje się jednak, że warto włączyć je na stałe do diety. Kalarepa ma liczne właściwości zdrowotne – wspiera profilaktykę chorób nowotworowych, działa grzybobójczo i bakteriobójczo, wspomaga funkcjonowanie wzroku oraz oczyszcza organizm z toksyn.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.