Stosowanie kwasów w pielęgnacji twarzy stało się nieodłącznym elementem dbania o cerę. Coraz większa dostępność produktów kosmetycznych na rynku i pełen wachlarz możliwości pozwala na dobranie odpowiedniego kosmetyku do rodzaju i stanu skóry. Dobranie właściwego kwasu wymaga znajomości jego działania oraz potrzeb skóry. Jednym z bardziej popularnych kwasów do stosowania na skórę jest kwas azelainowy. Składnik ten ma szerokie zastosowanie w kosmetologii, a jego działanie wpłynie korzystnie na większość powszechnych problemów związanych z cerą.

Czym jest kwas azelainowy?

Kwas azelainowy to nasycony dziewięciowęglowy dikarboksylowy kwas, który naturalnie występuje w ziarnach zbóż. Substancja ta jest szeroko wykorzystywana w kosmetyce i ceniona za swoje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, odbarwiające i keratolityczne (złuszczające). Substancję tę można znaleźć w kosmetykach w formie żelu, czy kremu o różnych stężeniach. Minimalne stężenie kwasu azelainowego występujące w produktach dedykowanych cerze trądzikowej wynosi 1,25%, natomiast najbardziej powszechne i skuteczne stężenie kwasu to 15% w przypadku żelu lub 20% w postaci kremu. W kosmetologii kwas azelainowy może być wykorzystywany również, jako peeling chemiczny, wtedy jego stężenie może sięgać 30% i służyć on do zabiegów o średniej głębokości wykonywanych w gabinecie kosmetologicznym przez wykwalifikowanych pracowników.

Wskazania do stosowania kwasu azelainowego – u kogo sprawdzi się najlepiej?

Kwas azelainowy dzięki swoim właściwościom najlepiej sprawdzi się do pielęgnacji skóry trądzikowej, w przypadku trądziku różowatego oraz przebarwień (w tym przebarwień pozapalnych). Kwas azelainowy złuszcza martwe komórki naskórka, działa przeciwzaskórnikowo, przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie, dlatego polecany jest do pielęgnacji skóry objętej trądzikiem zwykłym. Substancja ta pomaga zredukować ilość zaskórników i stanów zapalnych. W przypadku trądziku różowatego kwas ten zmniejsza rumień, krostki i grudki widoczne na skórze. Stosowanie kwasu azelainowego w przypadku przebarwień zmniejsza ich powierzchnię, rozjaśnia je, redukuje oraz przeciwdziała powstawaniu nowych zmian.

Kwas azelainowy – działanie

Działanie kwasu azelainowego jest szeroko wykorzystywane w kosmetologii, jak i dermatologii. Kosmetyki i leki zawierające w swoim składzie ten kwas służą do codziennej pielęgnacji cery z przebarwieniami, trądzikiem, a także w celu uzupełnienia leczenia przeciwtrądzikowego prowadzonego przez lekarza dermatologa.

Kwas azelainowy w leczeniu trądziku i redukcji przebarwień

Kwas AZA polecany jest w kuracji przeciwtrądzikowej i redukującej przebarwienia, ze względu na swoje właściwości. Kwas ten przede wszystkim zmniejsza stany zapalne oraz zaskórniki. Kwas azelainowy może być zalecany w czasie leczenia trądziku w terapii skojarzonej, a kwas może być dodatkiem do leczenia prowadzonego przez lekarza dermatologa. Dodatkowo kwas AZA stosowany na skórę zmniejsza skłonność do powstawania blizn i przebarwień.

Kwas azelainowy jako pomoc w regulacji produkcji sebum

Kwas ten pomaga regulować wydzielanie sebum co przeciwdziała powstawaniu i nawrotom trądziku. Nadmierne wydzielanie sebum przyczynia się do namnażania bakterii, a w konsekwencji sprzyja pojawieniu się zmian na skórze w postaci trądziku.

Kwas azelainowy jako pomoc w walce z zapaleniami i bakteriami

AZA działa przeciwbakteryjne na bakterie Propionibacterium acnes oraz Staphylococcus Epidermidis, wykazuje również działanie przeciwzapalne, dlatego polecany jest do stosowania w przypadku zmian trądzikowych.

Jak stosować kwas azelainowy?

Sposób stosowania kwasu azelainowego może różnić się od rodzaju kosmetyku, jego stężenia oraz osobniczej reakcji skóry. Przede wszystkim najważniejsza jest obserwacja cery i jej odpowiedź na używanie produktu. W przypadku kosmetyku w formie kremu lub żelu kwas azelainowy należy nałożyć cienką warstwą na oczyszczoną i osuszoną skórę twarzy i aplikować na dzień i/lub na noc. Podczas stosowania produktu należy omijać okolice oczu i błon śluzowych. Kosmetyk z kwasem azelainowy można stosować samodzielnie lub w połączeniu z innymi składnikami aktywnymi. Jeśli zdecydujesz się na połączenie go z innymi składnikami aktywnymi należy pamiętać o odpowiedniej kolejności stosowania produktów, w tym przypadku kwas azelainowy powinno nakładać się rano, a pozostałe produkty w czasie wieczornej pielęgnacji cery. Podczas kuracji należy pamiętać o stosowaniu kosmetyków z filtrem przeciwsłonecznym SPF 50. Przed zastosowaniem wybranego produktu z kwasem azelainowym należy przeczytać informację na opakowaniu i przestrzegać zaleceń producenta. Należy pamiętać, aby nie stosować kwasu azelainowego na uszkodzoną i podrażnioną skórę. Ponad to w czasie kuracji zaleca się stosowanie delikatnych produktów do demakijażu i oczyszczania twarzy, tak, aby dodatkowo nie podrażniać skóry.

Z czym łączyć kwas azelainowy, aby uzyskać najlepszy efekt?

W celu osiągnięcia jeszcze lepszych efektów pielęgnacji twarzy, kwas azelainowy można łączyć z innymi składnikami aktywnymi. Należy jednak pamiętać, aby nie robić tego w jednym kroku pielęgnacyjnym, a trzymać się schematu stosowania kwasu azelainowego na dzień, a pozostałych kosmetyków na noc.

Kwas ten można z powodzeniem łączyć z witaminą C, która dzięki swoim właściwościom pomoże w walce z przebarwieniami. Witamina C to antyoksydant, który pomaga redukować zmarszczki i przebarwienia, a dodatkowo rozjaśnia i rozświetla cerę.

Kwas azelainowy można używać wraz z niacynamidem, który posiada właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, ponad to zapewnia skórze odpowiedni poziom nawilżenia.

Podczas kuracji można sięgnąć po kwas hialuronowy, który zapewni skórze nawilżenie i komfort.

Kwas azelainowy można łączyć z innymi składnikami o działaniu łagodzącym i nawilżającym, jak: trehaloza, alantoina, ceramidy.

Kurację kwasem można skojarzyć z lekami przeciwtrądzikowymi pod nadzorem i zaleceniem lekarza dermatologa.

Z czym nie łączyć kwasu azelainowego? Możliwe działania niepożądane

Kwas azelainowy należy do grupy kwasów łagodnie działających na skórę, ale jak każdy składnik aktywny może wywołać niepożądane reakcje na skórze.

Do najczęstszych działań niepożądanych występujących w czasie stosowania kwasu azelainowego należą:

• zaczerwienienie skóry,
• podrażnienie skóry,
• uczucie pieczenia,
• łuszczenie się skóry,
• swędzenie skóry i jej nadmierna suchość.

Uczucie pieczenia i zaczerwienienie skóry na początku kuracji jest jednym z najczęstszych skutków ubocznych i zazwyczaj ustępuje po kilku dniach stosowania produktu, dlatego warto kontynuować używanie kosmetyku i obserwować dalszą reakcję skóry. Ze względu na keratolityczne właściwości kwasu może dojść do łuszczenia się skóry oraz jej przesuszenia, jest to naturalny proces i powinien on ustąpić przy dalszym stosowaniu produktu.

Kwasu azelainowego nie powinno łączyć się z pochodną witaminy A – retinolem, zarówno stosowanym doustnie, jak i miejscowo.

W  przypadku wystąpienia innych niepokojących reakcji skóry należy zrezygnować ze stosowania kwasu i skonsultować się z lekarzem dermatologiem lub kosmetologiem.

Jednym z większych przeciwskazań do stosowania kwasu azelainowego jest ciąża. Mimo, że kwas ten powszechnie uznawany jest za bezpieczny dla kobiet w ciąży, to nie ma jednak badań potwierdzających tę tezę. Dlatego nie zaleca się podejmowania kuracji kwasem w czasie ciąży i karmienia piersią.

Kwas azelainowy a słońce – czy stosowanie go jest bezpieczne w okresie ekspozycji?

Większość kuracji kwasami w kosmetologii rozpoczyna się w sezonie jesiennym i kończy wraz z pojawieniem się pierwszych promieni słonecznych. Istnieją jednak kwasy, które można stosować na skórę przez cały rok, bez względu na pogodę. Należy do nich kwas azelainowy.

Kwas azelainowy może być stosowany również w okresie letnim. Należy jednak przestrzegać kilku zasad. Podczas kuracji konieczna jest ochrona skóry przed promieniowaniem UVA i UVB poprzez stosowanie kosmetyków z wysokim filtrem SPF. Stosowanie protekcji zabezpieczy skórę przed powstawaniem przebarwień posłonecznych oraz utrwalaniem już istniejących przebarwień, a także przed fotostarzeniem się skóry. Ponad to nie zaleca się bezpośredniej ekspozycji na słońce. Oprócz kosmetyków z filtrem zaleca się stosowanie odzieży ochronnej, w tym okularów przeciwsłonecznych, czapek z daszkiem, czy chust. Możliwość stosowania kwasu azelainowego przez cały rok nie powinno stanowić zachęty do nadmiernej ekspozycji na słońce.