Paraliż senny to tajemnicze zjawisko, które mimo wielu przeprowadzonych przez naukowców badań, nadal nie zostało do końca wyjaśnione. Każdy, kto chciałby dowiedzieć się więcej na jego temat, powinien zapoznać się z poniższym artykułem. Znajdują się w nim najważniejsze informacje dotyczące przyczyn oraz najczęstszych objawów paraliżu sennego.
Z artykułu można dowiedzieć się również:
- co powoduje paraliż senny?
- czym jest paraliż senny?
- jak uniknąć paraliżu sennego?
- jak leczyć paraliż senny?
Koniecznie zobacz także artykuł "Układ nerwowy".
Paraliż przysenny - co to jest?
Wiele osób zastanawia się, co to jest paraliż senny i z czym się on wiąże. Paraliż senny, nazywany niekiedy również paraliżem przysennym, jest chwilową utratą prawidłowego funkcjonowania mięśni podczas snu. Jednocześnie osoba, która go doświadcza pozostaje w pełni świadoma. Jest on zaliczany do parasomni, czyli nienormalnych zachowań występujących podczas snu. Paraliż najczęściej pojawia się podczas zasypiania, tuż po zaśnięciu lub podczas wybudzania się.
Co oznacza paraliż senny?
Paraliż senny to stan, w którym doświadcza się uczucia bezwładu całego ciała. Osoba, która go doświadcza nie może poruszać żadną z części swojego ciała, a jednocześnie jest świadoma tego, co dzieje się wokół niej. Zjawisku temu towarzyszy ogromny niepokój oraz lęk, mimo, iż nie jest to stan zagrażający życiu. Każdy, kto zastanawia się czy można umrzeć przez paraliż senny może być spokojny, gdyż mimo tego, że wywołuje on ogromny strach i przerażenie to nie jest niebezpieczny dla życia czy zdrowia. Paraliż trwa najczęściej kilka minut i samoistnie ustępuje. Może także zostać przerwany przez osoby trzecie poprzez delikatne dotknięcie lub poruszenie.
U kogo występuje paraliż senny?
Paraliż senny może pojawić się u każdej osoby, gdyż nie do końca znane są konkretne jego przyczyny. Szacuje się jednak, że największe ryzyko jego pojawienia się występuje u osób cierpiących na zaburzenia lękowe, borykających się z niską jakością snu oraz nadużywających alkoholu. Na zwiększone ryzyko wystąpienia paraliżu narażeni są również pacjenci z depresją, bezdechem sennym oraz narkolepsją. Nawet 50% osób z narkolepsją zmaga się bowiem również z nawracającym regularnie paraliżem sennym. Według przeprowadzonych badań może być on również związany z występowaniem stresu pourazowego. Występuje on także u osób, które nieregularnie śpią ze względu np. na pracę na zmiany. W pewnym stopniu może być on również związany z predyspozycjami genetycznymi. Może pojawić się w każdym wieku, ale pierwsze ataki pojawiają się najczęściej w dzieciństwie lub okresie dojrzewania. W okresie dorosłości napady paraliżu stają się zdecydowanie częstsze oraz bardziej gwałtowne.
Jak rozpoznać paraliż senny?
Wiele osób, które nigdy nie doświadczyły tego stanu zastanawia się jak wygląda paraliż senny. Jest to częściowy lub całkowity paraliż całego ciała, co jest jego głównym objawem. Dochodzi do nienaturalnego porażenia mięśni, a jednocześnie pacjent zdaje sobie sprawę z tego, że nie śpi i jest świadomy. Nie może poruszyć żadną z części swojego ciała, a dodatkowo ogarnia go ogromne i niewytłumaczalne uczucie paniki i przerażenia. Bardzo często zdarzają się również halucynacje dźwiękowe i wzrokowe, co dodatkowo potęguje strach. Podczas występowania zjawiska, jakim jest paraliż senny, mogą pojawiać się przed oczami nierzadko przerażające, a wręcz demoniczne postaci. Osoba doświadczająca takiego stanu może próbować krzyczeć, aby przerwać ten stan, ale ze względu na bezwładność mięśni ,nie jest to możliwe. Charakterystycznym objawem paraliżu jest strach przed kolejnym atakiem.
Jakie są przyczyny paraliżu sennego?
Paraliż senny do tej pory nie został jeszcze dokładnie przebadany, dlatego bardzo ciężko jest podać konkretne przyczyny jego występowania. Jednym z czynników przyczyniających się do występowania tego zjawiska jest nieprawidłowa higiena snu. Może więc spotkać osoby, które zbyt mało śpią, ich sen jest nieregularny, a do łóżka kładą się codziennie o innych porach. Wywoływać go może silny i nieprzerwany stres oraz napięcie emocjonalne. Pojawia się często także u osób borykających się z uzależnieniem od alkoholu, środków psychotropowych i różnego rodzaju silnych leków. Może towarzyszyć także innym chorobom, a przede wszystkim narkolepsji, depresji, chorobie dwubiegunowej.
Jak leczy się paraliż senny?
Paraliż senny nie jest jednostką chorobową, dlatego ciężko mówić o jego leczeniu. Stosuje się jednak pewne środki zapobiegawcze mające na celu złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwości, jakie wywołuje. Jednym ze sposobów na radzenie sobie z paraliżem jest zgłębienie tajników odpowiedniego oddychania. Warto zadbać także o prawidłową higienę snu, co może pomóc łagodzić ataki paraliżu. W sypialni powinna panować odpowiednia temperatura, która nie może być zbyt wysoka. W pomieszczeniu tym powinna panować cisza oraz ograniczony dostęp do światła. Pomoże to uniknąć występowania dodatkowych bodźców, które mogłyby wywoływać halucynacje. Przed położeniem się do łóżka nie powinno się jeść zbyt obfitych i ciężkich posiłków. Zaleca się również zrezygnowanie z korzystania z urządzeń elektronicznych emitujących niebieskie światło, które może negatywnie wpływać na proces zasypiania oraz jakość snu. Osoby cierpiące na problemy z zasypianiem mogą sięgać po delikatne środki zawierające melatoninę, które pomogą wyciszyć się i zrelaksować przed snem. W skrajnych przypadkach niezbędna może okazać się wizyta u neurologa lub psychiatry.
Sposoby leczenia paraliżu przysennego przez odpowiednie oddychanie
Osoby cierpiące na powracający paraliż senny powinny poznać tajniki odpowiedniego oddychania. Warto nauczyć się panowania nad swoim oddechem oraz kontrolowania go. Głębokie wdechy i wydechy skutecznie pomagają zmniejszać ataki paniki, a także mogą przerwać paraliż. Dobrym sposobem jest również skupienie się na mocnym i gwałtownym poruszaniu palcami u stóp i rąk, co może przywrócić kontrolę nad całym ciałem. Mimo tego, że zjawisko to dla zdecydowanej większości osób jest nieprzyjemne, a wręcz traumatyczne, istnieją także osoby, które zastanawiają się, jak mieć paraliż senny, gdyż bardzo chcą doświadczyć tego stanu. Są to głównie zwolennicy świadomego snu, którzy wierzą, że zapanowanie nad tym zjawiskiem pozwoli skutecznie kontrolować sny.
Fazy snu - jak spać, żeby się wyspać?
Sen każdego człowieka podzielony jest na kilka faz. Dwie główne to faza NREM oraz REM. Podczas pierwszej z nich mózg stopniowo przechodzi w stan odprężenia i zaczyna pracować zdecydowanie wolnej, co pozwala się wyciszyć i odpocząć. Jest to czas najintensywniejszej regeneracji całego organizmu. Najczęściej trwa około 90 minut. Po tym czasie sen wchodzi w fazę REM. Mózg zaczyna być bardziej aktywny i to właśnie wtedy pojawiają się marzenia senne. Trwa ona około 15 minut i ponownie rozpoczyna się faza REM. Cały taki cykl powtarza się około 4-5 razy w ciągu nocy. Najlepszym czasem na to, aby wstać jest właśnie faza REM, gdy mózg zdąży już odpocząć i nieco się zregenerować. Całkowity stan snu powinien być więc wielokrotnością 90 minut, co odpowiada zakończonej fazie NREM. Dzięki temu organizm będzie wypoczęty i gotowy do działania.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.