
PDW to badanie, jedno ze składowych podstawowej morfologii, które pozwala ocenić zróżnicowanie płytek krwi pod kątem ich objętości. Innymi słowy, jest wskaźnikiem anizocytozy w wynikach morfologii krwi, który mierzy się przy okazji jej badań. Kiedy się go analizuje, jakie są normy i co oznacza jego obniżenie oraz podwyższenie? Jakie są przyjęte wskaźniki anizocytozy?
PDW – badanie krwi – na czym polega?
PDW, a więc Platelet Distribution Width jest jednym z kilku wskaźników weryfikowanych w czasie badania krwi. Na wynikach badań krwi widnieje obligatoryjnie, i choć jest mniej istotny od np. całkowitej liczby płytek krwi, nie może być lekceważony. Określa anizocytozę trombocytów, czyli płytek krwi. Anizocytoza to rozpiętość ich zróżnicowanej wielkości, którą obserwuje się pod mikroskopem. Badanie pokazuje różnice wielkościowe pomiędzy poszczególnymi płytkami. Dzięki niemu wiemy, jaki odsetek płytek odbiega od normy. Badanie wykonuje się na czczo, a krew do badania pobierana jest z żyły. Po wyniki zwykle należy zgłosić się następnego dnia. Badanie krwi PDW zwykle wykonywane jest wraz z oznaczeniem innych wskaźników płytek krwi.
Kompleksowe badania pozwalają wysunąć podejrzenia dot. wielu chorób, np. choroby nowotworowej czy niedokrwistości. Badanie warto przeprowadzić przy okazji krwawień z nosa bez wyraźnej przyczyny, wysypki oraz fioletowych plam na skórze, często pojawiających się silników, intensywnych krwawień miesiączkowych i przy długich krwawień z rany nawet przy niewielkim skaleczeniu. Sam wynik anizocytozy to jednak zbyt mało – stanowi on jedynie pomoc w diagnozie. W każdym przypadku konieczne jest zatem sprawdzenie także innych parametrów.
PDW – jakie są normy krwi?
Prawidłową wartością w badaniu PWD jest zakres 40-60 proc. Oznacza on, że właśnie taki odsetek płytek krwi ma odpowiednią, zgodną z normą wielkość. Zakres ten występuje osób zdrowych, które nie mają problemów z krzepliwością krwi. Osoby, u których pojawiają się zaburzenia krzepnięcia krwi, np. tworzą się nieprawidłowe zakrzepy, wartość wyniku będzie niższa bądź podwyższona.
Co istotne, tak jak w przypadku innych badań krwi, otrzymane wyniki należy zawsze porównać z normami przyjętymi w danym laboratorium diagnostycznym. Norma zależy bowiem nie tylko od sprzętu, na którym dokonano pomiaru, ale także od przyjętej metody mierzenia PDW. Morfologia, a konkretnie inne składniki badania wskażą, jak należy interpretować wynik PDW, gdyż nie jest on oceniany samodzielnie, a w połączeniu z parametrami: całkowitą liczbą płytek krwi (PLT) i średnią ich wielkością (MPV).
PDW – interpretacja wyniku
Jeśli wynik PDW jest prawidłowy, większość płytek krwi ma właściwą objętość. Przedział nigdy nie będzie wynosił 100 proc. przede wszystkim dlatego, że proces wytwarzania płytek jest wieloetapowy, a ich żywotność – bardzo krótka. Nie ma więc możliwości, by wszystkie były identycznej wielkości. Za prawidłowy uznaje się zatem wynik, który mieści się we wspomnianym wyżej przedziale 4-60 proc. Wynik ten możemy również wyrazić jednostkach objętość 6,1 do 11,0 fl.
PDW – obniżony poziom we krwi
Gdy poziom PDW jest niskie, obniżone, poniżej normy, zazwyczaj nie ma to istotnego znaczenia klinicznego, o ile pozostałe wyniki badań krwi mieszczą się w granicach normy. PDW (Platelet Distribution Width) to wskaźnik informujący o zróżnicowaniu wielkości płytek krwi, a jego niskie, obniżone, poniżej normy wartości mogą wystąpić w wyniku niewielkich odchyleń, które najczęściej nie świadczą o poważnych problemach zdrowotnych.
Niskie PDW może oznaczać:
- Naturalną zmienność organizmu: U zdrowych osób niskie, obniżone, poniżej normy PDW może być wynikiem chwilowych zmian w organizmie.
- Łagodną infekcję: Przejściowe obniżenie PDW może pojawić się w odpowiedzi na łagodne infekcje wirusowe lub bakteryjne.
- Brak istotnego znaczenia klinicznego: Jeśli inne parametry krwi są prawidłowe, niskie PDW zwykle nie wymaga leczenia ani dodatkowych badań.
- Możliwe problemy zdrowotne: Jeśli niskie, obniżone, poniżej normy PDW towarzyszy innym nieprawidłowym wynikom krwi (np. niska liczba płytek krwi, obniżony poziom hemoglobiny) lub objawom takim jak siniaki, krwawienia czy osłabienie, warto skonsultować się z lekarzem.
W większości przypadków niskie PDW nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, jednak zawsze należy analizować wyniki w kontekście całej morfologii krwi i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
PDW obniżone u dziecka
Warto pamiętać, że PDW obniżone u dziecka nie zawsze musi oznaczać poważne problemy zdrowotne, zwłaszcza jeśli pozostałe wyniki morfologii krwi są prawidłowe. U dzieci wskaźnik PDW może być niższy z powodu naturalnych wahań organizmu, łagodnych infekcji lub przejściowego osłabienia odporności.
Jednak w sytuacjach, gdy PDW obniżone u dziecka występuje w połączeniu z innymi nieprawidłowościami, takimi jak niska liczba płytek krwi, bladość skóry, częste siniaki czy krwawienia, konieczna jest dalsza diagnostyka. Lekarz może zalecić dodatkowe badania w celu wykluczenia takich stanów jak niedokrwistość, zaburzenia krzepnięcia czy infekcje wirusowe. Regularna kontrola wyników badań i konsultacja ze specjalistą są kluczowe dla prawidłowej oceny zdrowia dziecka.
PDW – podwyższony poziom we krwi
Kiedy poziom PDW jest za wysokie, powyżej normy, podwyższone, może to wskazywać na różne stany chorobowe, zwłaszcza jeśli jednocześnie wzrastają inne współczynniki, takie jak MPV, które określa średnią objętość płytek krwi. Wysokie wartości PDW mogą pojawić się w wyniku infekcji bakteryjnej we wczesnej fazie, przewlekłej białaczki, plamicy małopłytkowej lub innych zaburzeń związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu krwiotwórczego. Warto jednak zauważyć, że jeśli PDW jest za wysokie, powyżej normy, podwyższone, a jednocześnie liczba płytek krwi (PLT) jest zbyt niska, może to sugerować anemię hipoplastyczną lub niedokrwistość megaloblastyczną. Taki wynik bywa również typowy dla pacjentów poddawanych leczeniu chemioterapią.
Podwyższone PDW nie zawsze oznacza poważne schorzenia. Może być wynikiem bardziej prozaicznych przyczyn, takich jak:
- Niedobory witamin: Szczególnie witaminy B12, co jest często związane z nieprawidłowym sposobem odżywiania.
- Obfite menstruacje: U kobiet poziom PDW może wzrosnąć po intensywnych miesiączkach, ale powinien stopniowo wrócić do normy.
- Ciąża: W okresie ciąży anizocytoza może być zaburzona ze względu na zmiany zachodzące w organizmie kobiety.
- Infekcje bakteryjne: Wczesna faza infekcji może powodować przejściowy wzrost PDW.
- Leczenie chemioterapią: Może wpływać na poziom PDW i innych wskaźników krwi.
Warto pamiętać, że za wysokie, powyżej normy, podwyższone PDW nie zawsze musi wskazywać na poważne schorzenia. Niekiedy nieprawidłowy wynik jest zupełnie niegroźny i może wynikać z naturalnych wahań organizmu. Dlatego w przypadku otrzymania nieprawidłowego wyniku należy skonsultować się z lekarzem, który trafnie zinterpretuje wyniki, postawi diagnozę i ewentualnie zleci dodatkowe badania. W wielu przypadkach wystarczy suplementacja lub niewielkie zmiany w stylu życia i diecie, aby przywrócić prawidłowe wartości PDW.
PDW podwyższone w ciąży
Podwyższone PDW w ciąży nie zawsze oznacza poważny problem zdrowotny, ponieważ w tym okresie organizm kobiety przechodzi liczne zmiany mające na celu wspieranie rozwijającego się płodu. PDW podwyższone w ciąży może być naturalnym wynikiem zwiększonej produkcji płytek krwi i ich intensywniejszego zużywania, co jest związane z adaptacją organizmu do nowych warunków. Warto jednak kontrolować ten wskaźnik, szczególnie jeśli towarzyszą mu inne nieprawidłowości w morfologii krwi lub objawy takie jak zmęczenie, zawroty głowy czy łatwo powstające siniaki. W takich przypadkach lekarz może zlecić dodatkowe badania w celu wykluczenia niedoborów witamin, anemii lub innych stanów, które mogą powodować podwyższone wyniki w ciąży. Regularne badania krwi i monitorowanie zdrowia przyszłej mamy są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno jej, jak i dziecka.
Źródła:
- Kościelniak B., Kowalczyk P, Manda A., Sztefko K., Tomasik P.: Wpływ czynników przedanalitycznych na wynik badania morfologii krwi, Diagn Lab 2015; 51(4): 271-276
- J. Wallach, Interpretacja badań laboratoryjnych, Medipage Warszawa 2011, wyd.1, ISBN 978-83-61104-38-4
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.