Jod jest jednym z pierwiastków o kluczowym znaczeniu dla ludzkiego zdrowia. Znaleźć go można między innymi w preparatach takich jak płyn Lugola i jodyna. Większość osób myśli o jodzie jedynie w kontekście skażenia radioaktywnego, lecz jego spektrum działania jest dużo szersze. W zależności od sposobu zastosowania płyn Lugola daje nieco inne rezultaty.
Z poniższego artykułu dowiesz się:
- czym jest płyn Lugola
- płyn Lugola na rany - jak stosować
- płyn Lugola do picia - co warto wiedzieć
- czy suplementacja jogu przez skórę ma sens
- płyn Lugola - zastosowanie kiedyś i dziś
- czy płyn Lugola jest bezpieczny dla zdrowia
- płyn Lugola a jodyna - jakie są różnice
- płyn Lugola przeciwskazania do stosowania
- płyn Lugola - skutki uboczne, o których należy wiedzieć.
Wszystkie te informacje (i znacznie więcej) znajdziecie w poniższym artykule. Jeśli interesują Was zagadnienia dotyczące zdrowia zaciekawić Was może także artykuł na temat profilaktyki raka szyjki macicy.
Czym jest płyn Lugola? Najczęstsze zastosowania kiedyś i dziś
Płyn Lugola to wodny roztwór jodu w jodku potasu, dostępny w trzech stężeniach 1%, 2% oraz 5%. Nazwa preparatu pochodzi od nazwiska jego twórcy, francuskiego lekarza, Jeana Lugola. Ten produkt obecny jest w medycynie już od XIX wieku kiedy to rozpoczęto jego wykorzystywanie w leczeniu wola. Wiele osób z pewnością wciąż pamięta zastosowanie płynu Lugola (i jego charakterystyczny posmak) z powodu awarii reaktora atomowego w Czarnobylu. Jod zdołał ochronić tarczyce milionów Polaków przed radioaktywną chmurą, która już po kilku dobach dotarła do naszego kraju z terenów dzisiejszej Ukrainy.
Dziś płyn Lugola stosowany jest głównie jako środek odkażający i bakteriobójczy przy różnego rodzaju otarciach oraz lekkich skaleczeniach. Wciąż używa się go w leczeniu chorób tarczycy, na kilka dni przed planowaną operacją wycięcia tarczycy oraz podczas badań (badanie scyntygraficzne). Płyn Lugola polecany jest także w stanach zapalnych migdałków oraz jamy ustnej (zabiegi pędzlowania i płukania gardła). Przydaje się też w odkażaniu wody, wspomaga leczenie problemów skórnych np. grzybicy, a w przemyśle wykorzystywany jest do wykrywania... skrobi.
Płyn Lugola a jodyna – podstawowe różnice
Tak naprawdę nie ma wielkich różnic między płynem Lugola a jodyną. Wszystko sprowadza się właściwie do zawartości alkoholu lub jego braku. Płyn Lugola zawiera w swoim składzie poza jodkiem potasu wodę destylowaną. Jodyna zaś opiera się na alkoholu etylowym i jest stosowana przede wszystkim do dezynfekcji drobnych zadrapań. Płyn Lugola różni od jodyny także to, że może być on stosowany doustnie. Oczywiście najlepiej najpierw skonsultować się ze swoim lekarzem w celu uniknięcia skutków ubocznych po płynie Lugola i interakcji z przyjmowanymi lekami. Jeżeli zależy komuś wyłącznie na transdermalnym uzupełnianiu niedoborów jodu, (transdermalnie - przez skórę) sprawdzi się zarówno jodyna jak i płyn Lugola.
Kiedy zalecane jest doustne zastosowanie płynu Lugola?
Płyn Lugola do picia zalecany jest przy skażeniu promieniotwórczym, gdyż doskonale chroni tarczycę przed niezwykle groźnym i radioaktywnym izotopem I-131. Preparat ten można także zastosować doustnie (pod opieką lekarza! To bardzo ważne) przy chorobach tarczycy. W przypadku łagodnych niedoborów jodu w zupełności wystarczy dieta opierająca się na rybach i owocach morza, wodorostach (kombu, wakame, nori), regularne wakacje nad morzem i ewentualnie suplementacja jodu przez skórę (organizm przyjmie tyle jodu ile aktualnie potrzebuje, ryzyko przedawkowania w ten sposób praktycznie nie istnieje).
Płyn Lugola na rany – jak poprawnie stosować?
Płyn Lugola na rany stosowany jest już od wieków. Podczas dezynfekowania ran i otarć należy jednak pamiętać o kilku prostych zasadach. Z założenia płynu Lugola używa się jedynie do odkażania nieuszkodzonej skóry. Można go stosować do oczyszczenia brzegów rany, delikatnych zadrapań oraz niewielkich otarć. Nie poleca się wykorzystywania tego środka przy jątrzących się, otwartych ranach oraz oparzeniach.
By poprawnie odkazić ranę za pomocą płynu Lugola wystarczy nasączyć nierozcieńczonym produktem jałowy gazik i delikatnie przetrzeć miejsce, które tego wymaga. Warto dodatkowo zabezpieczyć skórę przy użyciu materiałów opatrunkowych, by uniknąć ponownego zanieczyszczenia wrażliwego fragmentu ciała.
Suplementacja jodu przez skórę przy pomocy płynu Lugola – czy to dobry pomysł?
Płyn Lugola zastosowany transdermalnie jest jedną z najpopularniejszych metod uzupełniania niedoborów jodu polecanych zwłaszcza przez osoby zajmujące się naturoterapią. Czy płyn Lugola jest bezpieczny? Przy stosowaniu transdermalnym na małe obszary skóry, jak chociażby zagięcia łokci, ryzyko jest minimalne. Oczywiście osoby nadwrażliwe na jod i posiadające jakiekolwiek przeciwwskazania nie powinny podejmować tego typu prób. Pozostałe osoby mogą spokojnie nałożyć odrobinę płynu Lugola na niewielki fragment skóry. Jeśli charakterystyczny brunatno-żółty ślad zniknie bardzo szybko, oznaczać to będzie spore niedobory jodu. W celu zwiększenia absorbcji, posmarowaną powierzchnię można zakleić plastrem. Suplementacja jodu przez skórę wyraźnie łagodzi trądzik i inne problemy skórne. Takiej terapii nie należy jednak stosować przez bardzo długi czas i jak w przypadku każdej suplementacji, przyjmowaniu leków bez recepty, czy podejmowanych próbach leczenia, warto skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu lub farmaceutą.
![podgląd produktu Centrum AZ Multiefekt witaminy i minerały 30 tabletek [Nowa formuła]]( https://www.wapteka.pl/produkty_zdjecia/centrum-az-multiefekt-witaminy-i-mineraly-30-tabletek-nowa-formula.webp )
Płyn Lugola i zagrożenie radioaktywne – czy profilaktyczne picie płynu Lugola jest wskazane i bezpieczne?
Aktualna sytuacja geopolityczna sprawia, że wiele osób rozważa profilaktyczne picie płynu Lugola w obawie przed ewentualnym atakiem atomowym lub awarią jednej z wielu elektrowni jądrowych w Europie. Oczywiście warto mieć w swojej domowej apteczce płyn Lugola. Nawet, jeżeli w naszej okolicy nie dojdzie do silnego skażenia radioaktywnego, zawsze możemy go użyć choćby do odkażenia ran. Nie jest jednak wskazane przyjmowanie ogromnych ilości jodku potasu w przypadku, gdy nasza tarczyca nie jest zagrożona przez radioaktywny izotop jodu I-131. W ten sposób można wyrządzić swojemu organizmowi wiele szkód, które trudno będzie później odwrócić. Nie ryzykujcie swoim zdrowiem i nie podejmujcie takich prób na własną rękę! Istnieje wiele znacznie bezpieczniejszych i dużo przyjemniejszych sposobów na uzupełnienie poziomu jodu w organizmie na przykład kuchnia japońska czy naturalne zażywanie jodu podczas długich wędrówek nad morzem. Leczniczych inhalacji można zaznać także w coraz popularniejszych w Polsce grotach solankowych.
Płyn Lugola - przeciwwskazania do stosowania i działania niepożądane
Skutki uboczne płynu Lugola to między innymi:
- rozregulowanie pracy tarczycy
- trądzik jodowy
- gorączka
- reakcje alergiczne
- odwodnienie
- problemy z przewodem pokarmowym (biegunka, wymioty, podrażnienia błony śluzowej żołądka)
- wysypka i uporczywy świąd
- powiększone węzły chłonne
- podrażnienie błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej
- zapalenie skóry.
Przeciwwskazania do stosowania płynu Lugola to między innymi:
- ciąża i okres karmienie piersią
- gruźlica płuc
- nadwrażliwość na jod
- choroby nerek
- nadczynność tarczycy.
Źródło:
- Lącka K. i wsp.: Leczenie nadczynności tarczycy. Farmacja Współczesna. 2008; 1: 69-78.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4495864/
- https://www.webmd.com/drugs/2/drug-20753/lugols-oral/details
- https://www.healthline.com/health/iodine-uses
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
