Podrażnienia i otarcia okolic intymnych – przyczyny, objawy, jak zapobiegać

Najczęstsze przyczyny podrażnień intymnych

Najczęstszą przyczyną podrażnień intymnych nie są infekcje pochwy. Jest nią natomiast reakcja  zapalna wywołana uszkodzeniem mechanicznym lub kontaktem z substancją uczulającą.

Podrażnienie miejsc intymnych może być wynikiem golenia okolic bikini. Korzystanie z nieodpowiedniej golarki lub próby usunięcia owłosienia na sucho mogą skutkować otarciem i zaczerwienieniem naskórka. Podrażnienie może pojawić się również pod wpływem narażenia skóry na kontakt z substancjami, które wywołują reakcję uczuleniową. Może to być mydło lub płyn do higieny intymnej, a także proszek do prania.

Kolejną przyczyną podrażnień jest suchość pochwy, która pojawia się u kobiet w ciąży (szczególnie w I trymestrze), po porodzie, a także podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej. Jest to częsty problem również wśród kobiet będących w okresie okołomenopauzalnym. Obniżony poziom estrogenów jest przyczyną wielu dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego.  Kobiety po menopauzie częściej zmagają się z suchością pochwy, obecnością upławów i bólem podczas stosunku.⁵ Jednocześnie, niewystarczająco nawilżony nabłonek narządów intymnych sprzyja podrażnieniom i infekcjom intymnym. Dolegliwości dotyczące pochwy i sromu, odczuwane przez kobiety w okresie menopauzy, mogą obniżać jakość ich życia seksualnego.

Podrażnienie miejsc intymnych może wystąpić również w przebiegu grzybicy pochwy i sromu, a także zapalenia bakteryjnego lub wywołanego przez inne mikroorganizmy. Infekcja grzybicza może rozwinąć się pod wpływem nieprawidłowych nawyków higienicznych, stosowania antybiotyków, a także zmian hormonalnych i przebytych zabiegów ginekologicznych. Częściej od grzybicy pochwy występuje infekcja bakteryjna. Zmaga się z nią co druga kobieta w wieku rozrodczym. Mechaniczne uszkodzenia skóry w obrębie miejsc intymnych również sprzyjają rozwojowi infekcji bakteryjnej pochwy i sromu, a także zakażenia grzybiczego.

W zależności od przyczyny podrażnienia miejsc intymnych, są różne sposoby radzenia sobie z tymi dolegliwościami.

Otarcia i podrażnienia pochwy– objawy

Przy otarciu i podrażnieniu miejsc intymnych pojawia się zaczerwienienie, swędzenie, a także pieczenie skóry. Może wystąpić też ból i opuchlizna. Kobieta odczuwa wówczas znaczny dyskomfort. Pojawiające się objawy mogą utrudniać wykonywanie codziennych aktywności. Przy mechanicznym uszkodzeniu skóry często występuje też niewielkie krwawienie.

 Na otarcia i podrażnienia kobieta jest narażona szczególnie w okresie przedmenstruacyjnym. Wówczas błona śluzowa jest mocno przekrwiona, nabrzmiała, a wskutek działania hormonów również bardziej sucha. Warunki te sprzyjają urazom i podrażnieniom. Zmiany hormonalne zachodzące w okresie okołomenopauzalnym, podczas ciąży i po porodzie także zwiększają ryzyko pojawiania się otarć i podrażnień okolic intymnych.  W czasie menopauzy, cienka i sucha śluzówka pokrywająca narządy płciowe staje się bardziej podatna na różnego rodzaju uszkodzenia.

 Podrażnienie a infekcja okolic intymnych – jak je odróżnić?

Podrażnienia i infekcje intymne mogą mieć podobny przebieg. Nie zawsze łatwo jest je odróżnić. Prawidłowe rozpoznanie przyczyny odczuwanych dolegliwości jest jednak kluczowe dla wprowadzenia odpowiedniego leczenia. Na infekcję intymną mogą wskazywać takie objawy jak:

·         - swędzenie/pieczenie warg sromowych i pochwy,

·         - obrzęk miejsc intymnych,

·         - wydzielina o nieprzyjemnym zapachu i zmienionym wyglądzie.

Są to główne objawy, które pomagają odróżnić infekcję intymną od zwykłego podrażnienia. Jednocześnie, podczas zakażenia grzybiczego lub bakteryjnego może wystąpić zaczerwienienie i ból okolic intymnych. Pojawienie się wymienionych symptomów, powinno skłaniać kobietę do wizyty u ginekologa.

Po uszkodzeniu mechanicznym lub kontakcie z substancją uczulającą, skóra w obrębie warg sromowych jest wyraźnie zmieniona. Pojawia się zaczerwienienie, obrzęk i pieczenie. Kobieta może odczuwać też ból i swędzenie. Nie pojawią się natomiast upławy. Dodatkowo, jeśli wystąpienie tych dolegliwości poprzedzone było depilacją, użyciem nowego kosmetyku lub chociażby dłuższą jazdą na rowerze, prawdopodobnie doszło do otarcia lub podrażnienia miejsc intymnych.

Podrażnienia intymne w ciąży

W okresie ciąży okolice intymne są bardziej narażone na otarcia, podrażnienia i rozwój infekcji. Wpływają na to zmiany hormonalne zachodzące w organizmie, zmiana pH pochwy, a także silne przekrwienie błony śluzowej miejsc intymnych.

Jeśli przyczyną dolegliwości jest zwykłe otarcie lub podrażnienie skóry, można zastosować preparat łagodzący, który jest bezpieczny dla kobiety ciężarnej. W przypadku jednak pojawienia się uporczywego swędzenia,  upławów lub krwawienia, konieczna jest pilna wizyta u lekarza. Infekcje intymne, szczególnie w okresie w ciąży, wymagają sprawnego wdrożenia leczenia. Brak odpowiedniej terapii stwarza zagrożenie dla rozwijającego się w łonie dziecka.

Podrażnienia pochwy w czasie menopauzy

Okres okołomenopauzalny to czas w życiu kobiety, kiedy dochodzi do zmian zanikowych w obrębie śluzówki pochwy, znacznego spadku elastyczności jej ścian i suchości narządów płciowych. Na skutek zmniejszonej produkcji wydzieliny wiele kobiet doświadcza bólu podczas stosunku. Częściej też pojawiają się uszkodzenia mechaniczne nabłonka pochwy, które powodują dyskomfort i inne typowe objawy.

Podrażnienia i otarcia miejsc intymnych można leczyć stosując preparaty nawilżające i wspomagające regenerację skóry. Pomocne mogą okazać się również globulki dopochwowe o działaniu nawilżającym i wspierającym proces gojenia się uszkodzeń śluzówki. Podczas współżycia, warto sięgnąć po intymny żel nawilżający, który zmniejszy ryzyko pojawienia się otarć, bólu i dyskomfortu. Jeśli natomiast w związku z podrażnieniem błony śluzowej pojawiły się oznaki stanu zapalnego, można zastosować preparat z benzydaminą, który uśmierzy te dolegliwości.

W okresie menopauzy pojawia się też zwiększone ryzyko rozwoju infekcji intymnej. Wynika to z przesuszenia błony śluzowej, co osłabia jej mechanizmy obronne i stwarza możliwość namnażania się niechcianych grzybów lub bakterii. Po zaobserwowaniu objawów infekcji intymnej, warto udać się do lekarza i wdrożyć odpowiednie leczenie. Jednym ze skutecznych leków, który łagodzi objawy infekcji intymnych jest Tantum Rosa. Zmniejsza on obrzęk, ból, świąd i zaczerwienienie. Może być stosowany niezależnie od tego, jaki rodzaj patogenów wywołał infekcję. 

Co na podrażnienia okolic intymnych warto mieć w domowej apteczce?

Otarcia i podrażnienia intymne mogą zdarzyć się w każdym momencie. Warto więc wyposażyć domową apteczkę w podstawowe środki, które pomogą szybko uśmierzyć nieprzyjemne dolegliwości. Pomocna może być maść łagodząca podrażnienia, którą można stosować na zewnętrzne okolice intymne. Przy powtarzającej się suchości pochwy można zaopatrzyć się w globulki nawilżające i żel, który można wprowadzać do pochwy.

W sytuacji, gdy oprócz podrażnienia rozwinęła się infekcja intymna, wymagane jest leczenie pod okiem lekarza. Kobiety, u których pojawiają się infekcje intymne, w szczególności nawracające, niezależnie od ich przyczyny mogą zastosować po konsultacji z lekarzem Tantum Rosa roztwór dopochwowy. W składzie tego leku znajduje się benzydamina, która łagodzi ból, pieczenie, swędzenie, zaczerwienienie i obrzęk miejsc intymnych objętych stanem zapalnym. Tantum Rosa na łagodzenie objawów infekcji intymnych może być stosowany również przez kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią (po konsultacji z lekarzem). Do płukania pochwy roztworem przeciwzapalnym, antyseptycznym i przeciwbólowym można wykorzystać Tantum Rosa butelkę wielokrotnego użytku lub pojedyncze aplikatory do jednorazowego użycia.

Jak zapobiegać podrażnieniom okolic intymnych?

 Zauważając podrażnienie skóry krocza warto zastanowić się, co mogło być tego przyczyną. Jeśli pojawiło się ono po goleniu, pomocna może okazać się zmiana golarki, nawilżenie skóry przed goleniem lub aplikacja maści natłuszczającej po usunięciu owłosienia. Można też sprawdzić, czy do podrażnienia skóry nie doszło w wyniku zastosowania nowego proszku do prania lub korzystania z nowych wkładek higienicznych. Ich wyeliminowanie może zapobiec występowaniu uciążliwych objawów w przyszłości.

 Warto również zwrócić uwagę na odpowiednią higienę miejsc intymnych i noszenie bielizny, wykonanej z naturalnych materiałów. Przy skłonności do podrażnień można korzystać z łagodnych preparatów do higieny intymnej, w których składzie zawarte są substancje łagodzące, kojące i nawilżające. W razie wystąpienia objawów mogących świadczyć o rozwoju infekcji intymnej, można sięgnąć (po konsultacji z lekarzem) po skuteczny preparat przeciwzapalny i odkażający, który złagodzi pojawiające się dolegliwości.

Okolice intymne są bardzo wrażliwe, a tym samym podatne na podrażnienia. Pod wpływem wielu czynników może dojść do otarcia warg sromowych i pochwy. Warto mieć pod ręką skuteczne preparaty, które szybko złagodzą swędzenie, suchość i zaczerwienienie skóry.

Podrażnienia i otarcia miejsc intymnych mogą powodować dyskomfort i pogorszenie jakości także życia seksualnego. Prawidłowa pielęgnacja okolic narządów płciowych, a w razie potrzeby również stosowanie preparatów dostępnych bez recepty, mogą przyspieszyć ustąpienie odczuwanych dolegliwości i poprawić samopoczucie kobiety.

Bibliografia:

1. Zimmer M., Huras H., Kamiński P., Karowicz-Bilińska A., Drews K., Fuchs T., Pomorski M., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników – zastosowanie antyseptyków w przypadkach nieswoistych stanów  zapalnych pochwy, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2020, tom 5, nr 2, s. 90-97

2. Farage M.A., Sensitive Skin in The Genital Area, Front Med (Lausanne), 2019, 6, 96, doi:  doi: 10.3389/fmed.2019.00096

3. Miller M., Nawrotowe zapalenie sromu i pochwy – porady dotyczące leczenia, Ginekologia po Dyplomie, 2014, 05

4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Tantum Rosa, proszek do sporządzania roztworu dopochwowego

5. Sobczuk A., Wrona M., Pertyński T., Stany zapalne pochwy u kobiet w wieku menopauzalnym, Przegląd Menopauzalny, 2007, 3, s. 155-161