Pandemia COVID-19 trwa, ale w obszarze zainteresowań lekarzy pozostają już nie tylko metody leczenia tej choroby czy skuteczność opracowywanych szczepionek. Poważnym problemem stały się bowiem powikłania po koronawirusie, które mogą utrzymywać się przez długi czas po przejściu zakażenia.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie są najczęstsze powikłania po koronawirusie,
- kto jest szczególnie narażony na powikłania po COVID-19,
- jakie choroby mogą wystąpić po koronawirusie,
- jakie badania warto wykonać po przejściu COVID-19,
- jakie są zasady postępowanie po przebytej infekcji koronawirusem.
Przeczytaj też: Iwermektyna – co to jest i kiedy się ją stosuje? Iwermektyna a COVID-19 – czy działa na koronawirusa?
Najczęstsze powikłania po koronawirusie
Wielu pacjentów po przechorowaniu COVID-19 wraca do zdrowia i normalnej aktywności, jednak u części z nich pewne objawy mogą utrzymywać się przez kolejne tygodnie, a nawet miesiące. Choć głównie dotyczy to osób starszych lub cierpiących na choroby współistniejące, na powikłania po koronawirusie skarżą się nawet młodzi ludzie, u których zakażenie przebiegło łagodnie. Najczęstsze powikłania występujące po COVID-19 to:
- ciągłe zmęczenie,
- uczucie duszności,
- utrzymujący się kaszel,
- bóle stawów,
- ból w klatce piersiowej.
Inne zgłaszane przez ozdrowieńców objawy to:
- spowolnienie procesów poznawczych,
- trudności z myśleniem i koncentracją,
- depresja,
- bóle mięśni,
- bóle głowy,
- nawracająca gorączka,
- przyspieszone bicie serca,
- utrzymujące się zaburzenia węchu i smaku.
Osoby, które przeszły zakażenie koronawirusem, skarżą się także na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak bóle brzucha, nudności, biegunka czy zaburzenia apetytu. Często pojawiają się również problemy natury psychicznej – depresja i towarzyszące uczucie lęku.
Kto jest szczególnie narażony na powikłania po COVID-19? Grupy ryzyka
Na zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań po zakażeniu koronawirusem narażone są przede wszystkim:
- osoby starsze,
- osoby cierpiące na nadwagę i otyłość,
- osoby chorujące na astmę,
- osoby, u których w pierwszym tygodniu choroby pojawiły się liczne objawy.
Choroby występujące po koronawirusie
Choć wirus SARS-CoV-2 wywołujący COVID-19 atakuje głównie płuca, może on przyczynić się też do uszkodzenia innych narządów. Z tego powodu, oprócz utrzymujących się wymienionych wcześniej dolegliwości, w konsekwencji zakażenia koronawirusem mogą rozwinąć się inne choroby.
Rodzaj schorzenia |
Charakterystyka |
Choroby układu sercowo-naczyniowego |
Na skutek infekcji u chorego może dojść do
trwałego uszkodzenia mięśnia sercowego – dotyczy to także osób, które COVID-19
przeszły łagodnie. Oznacza to zwiększone ryzyko niewydolności serca lub
innych schorzeń, na przykład zapalenia mięśnia sercowego. Powikłania mogą
obejmować ponadto zaburzenia rytmu pracy serca, ostry zespół wieńcowy, zmiany
zapalne w naczyniach oraz powikłania zakrzepowo-zatorowe. |
Choroby układu oddechowego |
Zapalenie płuc występujące w przebiegu
COVID-19 może spowodować długotrwałe uszkodzenie tkanki płucnej i niewydolność
tego narządu, która objawia się utrzymującymi się problemami z oddychaniem. |
Choroby nerek |
Zakażenie wirusem SARS-CoV-2 może prowadzić
do uszkodzenia nerek. |
Choroby układu nerwowego |
Konsekwencją COVID-19 mogą być udary,
drgawki oraz zespół Guillaina-Barrego, któremu towarzyszy tymczasowy paraliż.
Przebyta infekcja koronawirusem może również zwiększać ryzyko rozwoju choroby
Parkinsona i choroby Alzheimera. |
Choroby o podłożu psychicznym |
U osób, które ciężko przeszły zakażenie
koronawirusem i musiały być leczone na oddziale intensywnej terapii,
obserwuje się też objawy zespołu stresu pourazowego. |
Badania po koronawirusie – jakie warto wykonać?
Powikłania po koronawirusie obejmują wiele narządów i układów w organizmie. Z tego powodu osoby, u których mimo ustąpienia infekcji utrzymują się niepokojące objawy, powinny wykonać kompleksowe badania pozwalające na rzetelną ocenę stanu zdrowia. Specjaliści sugerują, by w pierwszej kolejności udać się do lekarza rodzinnego, który powinien przeprowadzić pełny wywiad chorobowy – ustalić, kiedy pojawiły się symptomy, w jakiej kolejności i jakie mają nasilenie. W trakcie wizyty lekarz powinien wykonać podstawowe badania – pomiar temperatury, ciśnienia, tętna oraz poziomu wysycenia krwi tlenem.
Na podstawie stwierdzonych nieprawidłowości lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak:
- morfologię z oceną odsetka białych krwinek,
- poziom elektrolitów,
- troponinę,
- białko CRP,
- enzymy wątrobowe,
- parametry funkcji nerek,
- TSH i hormony tarczycy,
- badanie ogólne moczu.
W razie potrzeby przeprowadzone powinny zostać także badania obrazowe, na przykład tomografia klatki piersiowej oraz RTG klatki piersiowej, które umożliwiają ocenę stanu płuc po przebytej chorobie.
Zasady postępowania po przejściu COVID-19
Oprócz postępowania medycznego po przejściu COVID-19 niezwykle istotne jest również prowadzenie zdrowego stylu życia. Zalecenia obejmują przede wszystkim stosowanie zbilansowanej diety, regularny sen, rezygnację z palenia tytoniu oraz ograniczenie spożywania napojów alkoholowych i zawierających kofeinę. Początkowo ozdrowieńcy powinni też więcej czasu przeznaczać na odpoczynek i relaks, a dopiero po pewnym czasie stopniowo zwiększać aktywność fizyczną. W celu monitorowania stanu zdrowia warto także codziennie wykonywać badanie pulsoksymetrem, który służy do pomiaru saturacji krwi, czyli wysycenia jej tlenem.
Powikłania po COVID-19 są coraz poważniejszym problemem. Zakażenie wirusem SARS-CoV-2 może wywołać prawdziwe spustoszenie w organizmie również u osób, które przeszły chorobę łagodnie. Jeśli więc zauważymy u siebie niepokojące objawy, utrzymujące się nawet po ustąpieniu infekcji, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.