Przepuklina pępkowa u dorosłych i dzieci: przyczyny, objawy i leczenie

Czy wiesz, że przepuklina pępkowa jest jednym z najczęstszych schorzeń dotykających zarówno dorosłych, jak i dzieci? Przepuklina pępkowa objawia się wystającym guzkiem w okolicy pępka, który jest skutkiem osłabienia mięśni brzucha. Jest potencjalnie groźna, ponieważ może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak niedrożność przewodu pokarmowego, infekcje oraz uszkodzenie wystającej tkanki.

Przyczyny i objawy przepukliny pępkowej – kto jest w grupie największego ryzyka?

Przepuklina pępkowa u dorosłych – najczęstsze przyczyny:

• wrodzona słabość mięśni brzucha,
• zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, np. związane z ciążą, otyłością, przewlekłym kaszlem,
• urazy brzucha,
• zaburzenia hormonalne,
• choroby przewlekłe, takie jak przepuklina brzuszna, skolioza lub choroba Crohna.

 Przepuklina pępkowa – objawy:

• wystający guzek w okolicy pępka,
• ból w okolicy pępka,
• uczucie ciężkości w jamie brzusznej,
• trudności z oddychaniem,
• problemy z trawieniem.

Grupa największego ryzyka przepukliny pępkowej to przede wszystkim osoby starsze, osoby z nadwagą lub otyłością, palacze tytoniu, osoby z nadciśnieniem tętniczym oraz osoby z chorobami układu moczowego. Osoby starsze są bardziej narażone na rozwój przepukliny pępkowej, ponieważ ich mięśnie brzucha słabną z wiekiem, co zwiększa ryzyko rozwoju przepukliny. Osoby z nadwagą lub otyłością są dlatego w grupie największego ryzyka, ponieważ nadmiar kilogramów prowadzi do zwiększenia ciśnienia w jamie brzusznej, co tym samym zwiększa ryzyko rozwoju przepukliny pępkowej. Palenie tytoniu jest również czynnikiem ryzyka rozwoju przepukliny pępkowej – dym tytoniowy powoduje osłabienie mięśni brzucha oraz zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej.

Przepuklina pępkowa u dorosłych i u dzieci – charakterystyka schorzenia i przebieg choroby

Przebieg przepukliny pępkowej u dorosłych i dzieci może być różny, jednak zazwyczaj objawia się wystąpieniem guzka w okolicy pępka, który może być bolesny lub nie. W zależności od przyczyny, przepuklina może się pogarszać lub ustępować. W niektórych przypadkach, przepuklina może powodować problemy z jelitami, takie jak zaparcia lub bóle brzucha. Przepuklina pępkowa ma również wpływ na sprawność seksualną, co jest ważnym aspektem, a często z różnych przyczyn pomijanym przy omawianiu tego tematu. Dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia objawów przepukliny pępkowej i podjąć odpowiednie leczenie. 

Diagnostyka przepukliny pępkowej – konsultacje lekarskie i badania

Diagnostyka przepukliny pępkowej rozpoczyna się od konsultacji lekarskiej. Lekarz wykonuje badanie palpacyjne, podczas którego może wykryć wystający guzek w okolicy pępka. W celu potwierdzenia diagnozy oraz oceny rozmiaru i położenia przepukliny, lekarz może zlecić również badanie ultrasonograficzne. W przypadku małych przepuklin, leczenie może polegać na zastosowaniu leków przeciwbólowych oraz wsparciu mięśni brzucha. Jeśli jednak przepuklina jest większa, leczenie chirurgiczne, takie jak hernioplastyka jest zwykle konieczne. Operacja przepukliny pępkowej polega na zamknięciu otworu w mięśniu brzucha, przez który wystaje jelito lub inna tkanka. Jeśli przepuklina pępkowa jest nieleczona, może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak niedrożność przewodu pokarmowego, infekcje oraz uszkodzenie wystającej tkanki. Aby złagodzić objawy choroby, warto również zwrócić uwagę na leki bez recepty, które są dostępne w aptekach.

Leczenie przepukliny pępkowej u dzieci i dorosłych

Leczenie przepukliny pępkowej u dzieci zależy od wieku dziecka i rozmiaru przepukliny. W przypadku małych przepuklin u niemowląt i młodszych dzieci, leczenie może polegać na zastosowaniu specjalnych opasek wzmacniających mięśnie brzucha (tzw. opaski Kriegera).
W przypadku większych przepuklin u dzieci, leczenie chirurgiczne jest jedynym wyjściem. Po zabiegu dziecko powinno oczywiście odpoczywać przez kilka dni, unikać ciężkich ćwiczeń fizycznych przez kilka tygodni i stosować specjalny opatrunek wzmacniający mięśnie brzucha. Należy pamiętać, że przepuklina pępkowa u dzieci jest dość częstym schorzeniem, ale i często skutecznie leczona. Ważne jednak, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia objawów. 

Przepuklina pępkowa u dorosłych – leczenie w tym przypadku jest bardziej skomplikowane i często wymaga następujących działań:

• przepuklinę pępkową u dorosłych często leczy się przez chirurgiczne usunięcie tejże przepukliny, co jest bardziej skomplikowane niż jej zamknięcie u dzieci,
• operacja ta jest zwykle wykonywana w znieczuleniu ogólnym i może wymagać hospitalizacji,
• po zabiegu, pacjent może potrzebować dalszego leczenia, takiego jak rehabilitacja oraz leczenie farmakologiczne.

Profilaktyka przepukliny pępkowej – czy da się temu zapobiec?

Profilaktyka przepukliny pępkowej polega głównie na utrzymaniu prawidłowej masy ciała, unikaniu palenia tytoniu oraz na regularnym uprawianiu sportu. Osoby z nadwagą lub otyłością powinny zastanowić się nad obniżeniem wagi. Regularne uprawianie sportu (np. joga, pilates, pływanie), pomaga wzmocnić mięśnie brzucha i utrzymać prawidłowe ciśnienie w jamie brzusznej. Palenie tytoniu (czynne i bierne) jest również czynnikiem ryzyka rozwoju przepukliny pępkowej.
Jeśli jest się już po operacji lub po urazie, należy unikać ciężkiej pracy fizycznej przez kilka tygodni. Kobiety w ciąży powinny też w miarę możliwości unikać przybierania na wadze w tempie szybszym niż zalecany, unikać noszenie ciężkich przedmiotów, a także regularnie wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha. W przypadku przepukliny pępkowej u niemowląt i dzieci: dziecko powinno być noszone na rękach, a także regularnie – najlepiej pod wstępną kontrolą dorosłego – wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha. Ogólnie rzecz biorąc, profilaktyka przepukliny pępkowej polega na utrzymaniu prawidłowej masy ciała, regularnym uprawianiu sportu, unikaniu palenia tytoniu oraz unikaniu ciężkiej pracy fizycznej.