Tętniaki – jakie są rodzaje, objawy i przyczyny ich powstawania?

Tętniaki  - zdjęcie
Tętniak to choroba polegająca na patologicznym rozszerzeniu naczynia tętniczego, co prowadzi do zaburzenia przepływu krwi, sprzyjającego dalszemu uszkodzeniu ścian naczyń. Najczęściej przebiega bez objawów, stwarzając realne zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta.

W artykule wyjaśnimy:

  • czym jest tętniak wewnątrzczaszkowy,
  • jakie są przyczyny powstawania tętniaków,
  • jakie są objawy tętniaka aorty i mózgu,
  • w jakim tempie powiększają się tętniaki,
  • jakie są rodzaje tętniaków,
  • kiedy może dojść do pęknięcia tętniaka,
  • jak wygląda leczenie tętniaka,
  • kiedy można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności.

Zobacz także artykuł: "Udar mózgu (udar niedokrwienny) – jakie są przyczyny, objawy i leczenie?".

Czym jest tętniak wewnątrzczaszkowy lub tętniak naczyń mózgowych?

Tętniak wewnątrzczaszkowy, zwany także tętniakiem naczyń mózgowych, powstaje wskutek osłabienia jednej z warstw budujących tętnicę. Płynąca krew wypycha wspomniany fragment na zewnątrz, powodując jego stopniowe powiększanie, które może doprowadzić do niebezpiecznego dla zdrowia pacjenta pęknięcia. Tętniak mózgu rozwija się powoli, przez co najczęściej diagnozowany jest dopiero po 40. roku życia. Nie wiadomo dokładnie, ile osób cierpi na chorobę tętnic mózgu. Szacuje się, że problem ten może dotyczyć od 0,2 do 7,9% populacji. Najczęściej diagnozowane pozostają tętniaki workowate.

Jakie są najczęstsze przyczyny powstawania tętniaków?

Tętniak w głowie powstaje wskutek miejscowego rozszerzenia światła tętnicy, za które odpowiedzialne jest zmniejszenie mechanicznej odporności ściany naczynia. Za najważniejszą przyczynę uznaje się wrodzoną nieprawidłową budowę anatomiczną, która charakteryzuje się brakiem lub znacznym osłabieniem błony mięśniowej. Choroba może pojawić się również w wyniku zmian zapalnych w ścianach naczyń oraz nadciśnienia tętniczego. Rozwojowi tętniaków może sprzyjać także spożywanie alkoholu oraz palenie wyrobów tytoniowych.

Objawy tętniaka aorty i mózgu

Jak przebiega tętniak mózgu? Objawy pojawiają się najczęściej wskutek wystąpienia krwawienia podpajęczynówkowego i mini udaru. Do najważniejszych symptomów zaliczamy: silny ból głowy, utratę przytomności, światłowstręt, sztywnienie karku, nudności i wymioty. Wystąpienie objawów powinno skutkować niezwłocznym wezwaniem pogotowia ratunkowego. Czym jeszcze charakteryzuje się tętniak mózgu? Objawy przed pęknięciem pozostają nieswoiste, co znacznie może utrudniać wczesną diagnostykę. Chorzy mogą skarżyć się na bóle głowy, podwyższone ciśnienie tętnicze, poszerzenie jednej źrenicy oraz podwójne widzenie. W przypadku większych tętniaków mogą występować oznaki zbliżone do tych dawanych przez guza mózgu. Najczęściej choroba tętnic mózgowych przebiega jednak bez żadnych sygnałów.

Jak szybko rośnie tętniak mózgu?

Wielu lekarzy zwraca uwagę na fakt, że w większości przypadków zmiany pozostają małe, nie dając objawów oraz nie stwarzając ryzyka pęknięcia. Przeważnie zostają wykryte podczas innych badań diagnostycznych. Mogą rosnąć nawet przez kilka lub kilkanaście lat.

Tętniaki: klasyfikacja i rodzaje

Tętniaki możemy dzielić ze względu na miejsce występowania, budowę ścian naczyń, objawy oraz kształt.

Podział patogenetyczny: tętniak prawdziwy, rzekomy, rozwarstwiający

Tętniak prawdziwy najczęściej związany jest z wrodzonymi nieprawidłowościami budowy ścian naczyń. Mówimy o nim w przypadku występowania workowatego poszerzenia światła tętnicy, przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości ściany. Leczenie polega najczęściej na zaklipsowaniu tętniaka w przypadku ryzyka pęknięcia. Mniejsze zmiany pozostają przeważnie nieleczone. Tętniak rzekomy powstaje w konsekwencji przerwania ciągłości ściany naczynia. Dalszy krwotok jest zatrzymany przez ucisk sąsiadujących tkanek. Z czasem krwiak przekształca się, tworząc osłonkę łącznotkankową. Do tętniaków zaliczamy także zmiany rozwarstwiające, które w rzeczywistości są krwiakami śródściennymi tętnic. Najczęściej jest to tętniak aorty, który powstaje wskutek wysokiego nadciśnienia i wad budowy naczyń.

Podział ze względu na kształt zmiany

Tętniaki możemy podzielić również ze względu na kształt zmiany. Jakie tętniaki wyróżniamy?

  • Workowate – zbudowane z szyi i worka, który kształtem przypomina kulę. Najczęściej charakteryzuje się cienką ścianą. Z czasem mogą jednak pojawiać się dodatkowe zmiany miażdżycowe. Wyróżniają się wyższym ryzykiem pęknięcia niż tętniaki wrzecionowate. Szacuje się, że dotyczą nawet 80% przypadków.
  • Prosowate – nazywane bywają także mikrotętniakami. To niewielkie zmiany chorobowe, powstające w obrębie gałązek tętnic mózgu. Najczęściej pojawiają się w wyniku zmian zapalnych.
  • Wrzecionowate – wyróżniają się symetrycznym kształtem. Najczęściej występują w obrębie aorty i kończyn dolnych.

Tętniak a jego lokalizacja

Ze względu na lokalizację wyróżniamy tętniaki:

  • mózgu;
  • aorty – występują najczęściej w okolicy odcinka piersiowego powyżej przepony oraz odcinka brzusznego; mogą wystąpić przy tym na granicy dwóch obszarów; mówimy wtedy o tętniakach piersiowo-brzusznych;
  • serca;
  • tętnicy udowej;
  • tętnicy podkolanowej;
  • tętnicy nerkowej i trzewnej.

Tętniak a ryzyko pęknięcia - czy tętniak może się wchłonąć?

Czy tętniak może się wchłonąć? Niestety zmiany nie mają charakteru odwracalnego. W przypadku większych tętniaków konieczne może okazać się wdrożenie leczenia chirurgicznego. Pęknięcie tętniaka zależy przede wszystkim od wielkości zmiany oraz ciśnienia krwi. Przyjmuje się, że nadciśnienie może sprzyjać wystąpieniu krwawienia podpajęczynówkowego. Czy tętniak to rak? Tętniak nie jest nowotworem, jednak może sprzyjać rozwijaniu się raka wątroby, płuc i trzustki.

Jak zdiagnozować i leczyć tętniaka?

Leczenie tętniaka aorty i mózgu

Sposób leczenia zależeć będzie przede wszystkim od wielkości i lokalizacji zmiany. W przypadku tętniaka aorty najczęściej stosuje się terapię chirurgiczną. Alternatywnie można wdrożyć także farmakoterapię przeciw nadciśnieniu.

Leczenie tętniaka aorty brzusznej

Jak leczony jest tętniak aorty brzusznej? Gdzie boli? Pacjenci skarżą się na pulsowanie oraz ból brzucha i dolnego odcinka pleców. Terapia polega najczęściej na przeprowadzeniu otwartej operacji. Niekiedy stosowane są również naprawcze zabiegi wewnątrznaczyniowe.

Leczenie tętniaka aorty piersiowej

Tętniak serca objawia się silnym bólem w klatce piersiowej i plecach. Terapia może polegać na przyjmowaniu leków lub operacyjnym usunięciu zmiany i wszczepieniu protezy naczyniowej. Leczenie obejmuje jednocześnie zmianę stylu życia. Pacjent powinien zrezygnować ze spożywania alkoholu i palenia papierosów. Konieczne jest równoczesne monitorowanie nadciśnienia. Jak niebezpieczny jest tętniak aorty piersiowej? Rokowania są niepokojące. Nawet 50% przypadków pęknięcia tętniaka może zakończyć się zgonem.

Leczenie tętniaka mózgu

Tętniaki wewnątrzczaszkowe leczy się chirurgicznie oraz poprzez zabieg neuroradiologiczny. Embolizacja ma na celu wyłączenie odcinka naczynia z krążenia i doprowadzenie do jego wykrzepiania. Tętniak tętnicy szyjnej jest natomiast leczony poprzez umieszczenie stentu lub usunięcie zmiany.

Na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Większość tętniaków przebiega bezobjawowo. Powikłania związane z pęknięciem mogą powodować jednak szereg dolegliwości, pozwalających na otrzymanie orzeczenia o niepełnosprawności. Możemy wśród nich wymienić m.in.: zaburzenia mowy, wzroku, pamięci oraz niedowład kończyn.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Przeziębienie i grypa

Ranking skutecznych leków przeciwbólowych, które musisz mieć pod ręką, gdy "coś Cię bierze”
Ból to jeden z najczęstszych objawów towarzyszących infekcjom wirusowym, takim jak przeziębienie czy grypa. W takich sytuacjach wybór odpowiedniego środka przeciwbólowego może zadecydować o sz...

Układ rozrodczy i moczowy

Zespół nerczycowy — czym jest? Jak go rozpoznać i leczyć?
Zespół nerczycowy to poważna choroba nerek, która może znacząco obniżyć jakość życia i prowadzić do licznych powikłań zdrowotnych. Charakteryzuje się dużą utratą białka przez nerki oraz objawami takimi jak ...

Serce i układ krążenia

Zapalenie wsierdzia — objawy, przyczyny, leczenie i możliwe powikłania
Zapalenie wsierdzia to poważna choroba serca, która dotyka wewnętrznej warstwy serca i zastawek, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Choroba ta, choć stosunkowo rzadka, wymaga szybkiej...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Co brać w okresie przeziębień i grypy, aby wzmocnić odporność?
Okres jesienno-zimowy to czas, kiedy infekcje wirusowe i bakteryjne stają się szczególnie uciążliwe. Dlatego warto zadbać o wzmocnienie odporności poprzez prawidłowo zbilansowaną dietę...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Zakażenie Clostridium difficile – przebieg, leczenie, dieta
Zakażenie bakterią Clostridium difficile to jedno z najczęstszych powikłań po antybiotykoterapii, które może prowadzić do poważnych proble...

Serce i układ krążenia

Jak dbać o organizm przy cukrzycy typu 2? Suplementy i preparaty w walce z insulinoopornością. Berberyna vs metformina – co wybrać?
Cukrzyca i insulinooporność stanowią jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Szacuje się, że zaburzenia metaboliczne diagnozowane są u co 5. osoby powyżej 65. roku życia....

Informacje dla pacjenta

MCH – podwyższone, obniżone, zakres norm. Co oznacza i czy musisz się obawiać?
Badanie krwi to jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych w medycynie. W ramach morfologii krwi analizowane są różne parametry, które pomagają w ocenie stanu zdrowia pacjenta. Jednym z tych parametrów jest MCH, czyli śred...

Układ nerwowy

Jak utrzymać zdrową psychikę w pracy i życiu prywatnym? Rola psychosomatyki w medycznym podejściu do work-life balance
W dzisiejszych czasach pytanie „jak utrzymać zdrową psychikę” zadaje sobie coraz więcej osób. Niezależnie od tego, czy jesteśmy na początku swojej kariery, czy mamy już za sobą wiele lat doświadczeń zawodowych, dbałość o zdrowi...

Dieta i odchudzanie

Dieta norweska – zasady, efekty i przykładowy jadłospis
W poszukiwaniu skutecznych metod odchudzania, wiele osób natrafia na różne diety, które obiecują szybkie i efektywne rezultaty. Jedną z takich diet jest dieta norweska, która zdobywa coraz większą popularność......

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem