Witamina E – jaką funkcję spełnia w organizmie? Objawy niedoboru i przedawkowania

Nazywana jest witaminą młodości i płodności, znajduje też szerokie zastosowanie w medycynie i kosmetyce. Witamina E – bo o niej mowa – odgrywa szereg istotnych funkcji w organizmie, dlatego nie powinno jej zabraknąć w naszej diecie. Za co odpowiada witamina E, gdzie można ją znaleźć i czym grozi jej niedobór?

Czym jest witamina E?

Witamina E to grupa organicznych związków chemicznych, którą określa się mianem tokoferoli – w nie przekształcane są niektóre substancje zawarte np. w owocach rokitnika. Witamina E pełni rolę niezbędnego składnika pokarmowego i jest jedną z tych witamin, która rozpuszcza się w tłuszczach. Oznacza to, że jest ona magazynowana w organizmie – głównie w tkance tłuszczowej i nadnerczach – a nie wydalana z moczem czy potem.

Witamina E, podobnie jak witaminy A i C, jest silnym przeciwutleniaczem, zwalczającym wolne rodniki – dzięki temu chroni organizm przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem komórek. Witamina E wspomaga także zachowanie prawidłowej krzepliwości krwi – utrzymuje odpowiednią przepuszczalność błon komórkowych i ogranicza zlepianie się płytek, tym samym zapobiegając zakrzepom. Witamina E wpływa również na wydolność mięśni, obniża stężenie złej frakcji cholesterolu we krwi i wspiera funkcjonowanie wzroku.

Witamina E nie bez przyczyny jest też nazywana witaminą młodości. Opóźnia procesy starzenia się skóry, odżywia ją, nawilża, regeneruje i natłuszcza, widocznie poprawiając jej kondycję – z tego powodu można ją znaleźć w wielu kosmetykach do pielęgnacji twarzy, zwłaszcza o działaniu przeciwzmarszczkowym. Witamina E jest również naturalnym filtrem UV, dlatego wybierając balsamy do opalania, warto zdecydować się na kosmetyk z nią w składzie.

Witaminę E określa się także witaminą płodności. Czemu zawdzięcza ten przydomek? U kobiet wspiera owulację i właściwy rozwój płodu – jest więc niezbędna w ciąży. U panów zaś wpływa na wytwarzanie nasienia i produkcję hormonów oraz wspomaga krążenie krwi. Wspiera też leczenie męskiej bezpłodności, dlatego jest zaliczana do grupy najważniejszych witamin na potencję dla mężczyzn.

Witamina E w ciąży – dlaczego jest tak ważna?

Witamina E jest niezbędna dla prawidłowego przebiegu ciąży. Bierze ona udział w kształtowaniu wzroku dziecka, wpływa na masę urodzeniową noworodka, a razem z kwasem foliowym pozwala zapobiegać uszkodzeniom układu nerwowego i powstawaniu wad wrodzonych. Niedobór witaminy E w ciąży może więc prowadzić do niewłaściwego rozwoju dziecka, przedwczesnego porodu, a w skrajnych przypadkach – poronienia i obumarcia płodu.

Niedobór witaminy E – jak się objawia?

Mimo że do niedoboru witaminy E dochodzi rzadko, niekiedy się on zdarza. Brak odpowiedniej jej ilości w organizmie najczęściej stwierdza się u osób zmagających się z zaburzeniami wchłaniania tłuszczu, mukowiscydozą oraz celiakią.

Główne objawy niedoboru witaminy E to:

• zmęczenie i rozdrażnienie,
• anemia,
• kłopoty z koncentracją,
• pogorszenie widzenia,
• wypadanie włosów,
• podatność na infekcje,
• zaburzenia neurologiczne,
• bolesność i zanik mięśni.

Czy witaminę E można przedawkować?

Witaminę E trudno przedawkować – zwłaszcza tę przyswajaną z pożywienia. Warto jednak zachować ostrożność przy stosowaniu leków i suplementów diety, choć i w tym przypadku jej ewentualny nadmiar jest metabolizowany i usuwany z organizmu. Do przedawkowania witaminy E może dojść jedynie na skutek długotrwałego przyjmowania dawki wynoszącej powyżej 1000 mg/dobę. Jej nadmiar może przejawiać się bólami głowy, zmęczeniem, zaburzeniami jelitowym, osłabieniem mięśni i pogorszeniem widzenia.

Jak dawkować witaminę E?

Zapotrzebowanie na witaminę E jest zróżnicowane i zależy przede wszystkim od wieku, płci oraz stanu fizjologicznego. Jakie są zatem jej bezpieczne dzienne dawki?

W stanach niedoboru witaminy E oraz w celu ich zapobiegania można ją uzupełniać przyjmując suplementy. Zawierające ją witaminy i minerały najczęściej są dostępne w formie tabletek lub kapsułek. Dobrym rozwiązaniem jest również witamina E w kroplach, która świetnie sprawdza się zwłaszcza w przypadku dzieci.

W jakich produktach występuje witamina E? Najlepsze źródła

Witamina E może być dostarczana do organizmu także z pożywieniem. Wyjątkowo bogate w nią są: olej słonecznikowy, oliwa z oliwek, migdały, orzechy laskowe, zarodki nasion zbóż czy kiełki. Duże ilości witaminy E znajdują się też w:

• rybach – łosoś, mintaj, makrela, śledź, tuńczyk;
• otrębach i płatkach owsianych;
• mleku i jego przetworach;
• drobiu – kurczak, indyk;
• warzywach – szpinak, papryka, pomidory, brokuły, marchew, brukselka;
• owocach – czarna porzeczka, brzoskwinia, morela.

Witamina E odgrywa szereg ważnych funkcji w organizmie, bierze udział w wielu procesach fizjologicznych, a ponadto wpływa na kondycję skóry. Warto zatem zadbać, by nie dopuścić do jej niedoboru – najlepiej stosując zawierające ją suplementy lub wzbogacając dietę o bogate w nią składniki.