
Działanie wrotyczu pospolitego jest wykorzystywane od setek lat w ziołolecznictwie, czyli dziedzinie medycyny alternatywnej stosującej naturalne sposoby leczenia opierające się na roślinach i ich częściach. Wrotycz pospolity występuje bez ograniczeń na terenie Europy, w tym także Polski. Nie ma więc problemów z pozyskaniem surowców, które następnie można wykorzystać w celach leczniczych czy profilaktycznych. Na co wrotycz będzie skutecznym rozwiązaniem i jak go stosować? Wskazań jest wiele - od infekcji grzybiczych, poprzez osłabienie organizmu, aż do problemów trawiennych czy skórnych. Zioła wrotyczu można stosować zewnętrznie oraz jako suplementy diety.
Zobacz także artykuł: Bylica piołun - właściwości zdrowotne - zastosowanie oraz przeciwwskazania
Wrotycz – zastosowanie
Wrotycz pospolity to roślina o intensywnym zapachu i silnym działaniu, która mimo kontrowersji związanych z bezpieczeństwem, nadal znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach życia – głównie w formie zewnętrznej lub jako składnik preparatów naturalnych.
- W naturalnych repelentach – odstrasza komary, kleszcze, mole
- Do oprysków ogrodowych – zwalcza mszyce i inne szkodniki roślin
- W kąpielach i okładach – łagodzi bóle mięśniowo-stawowe
- W kosmetyce – składnik toników i maseczek o działaniu oczyszczającym
- Dawniej używany wewnętrznie przy problemach trawiennych (obecnie niezalecane)
Wrotycz - właściwości
Wrotycz pospolity zawiera substancje aktywne, takie jak tujon, borneol i flawonoidy, które odpowiadają za jego intensywne działanie. To właśnie te składniki decydują o jego silnych właściwościach, które można wykorzystać zewnętrznie przy zachowaniu ostrożności.
- Przeciwzapalne – wspomaga leczenie stanów zapalnych skóry
- Przeciwbakteryjne – hamuje rozwój drobnoustrojów na powierzchni skóry
- Przeciwgrzybicze – pomocny przy infekcjach skórnych
- Przeciwświądowe – łagodzi podrażnienia i swędzenie
- Insektycydne – naturalnie odstrasza owady i pasożyty
Wrotycz wykazuje bardzo szerokie działanie prozdrowotne
Wrotycz pospolity znany jest od setek lat ze swojego wszechstronnego, niezwykle korzystnego dla zdrowia działania. To ziele, które można stosować zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Działa rozkurczowo, przeciwzapalnie i antybakteryjnie. Może zmniejszać wzdęcia i dolegliwości układu pokarmowego, przy czym skutecznie zwalcza pasożyty bytujące w organizmie człowieka, np. glistę ludzką. Napary z wrotyczu stosuje się przy nieżytach dróg żółciowych, a nawet przy padaczce. W przypadku stosowania zewnętrznego, roślina ma działanie antyseptyczne, przyspiesza gojenie się ran oraz poprawia kondycję włosów i skóry.
Wrotycz na włosy sprawdza się jako płukanka przy łojotoku, nadmiernym przetłuszczaniu się skóry głowy oraz łupieżu. Pomoże również pozbyć się wesz i innych pasożytów skóry głowy. Warto samodzielnie przygotować napar z kwiatów wrotyczu pospolitego, a następnie umieścić go w pojemniczku ze spryskiwaczem. Mgiełka doda włosom objętości u nasady oraz sprawdzi się jako baza nawilżająca pod olejowanie włosów. Wrotycz na zatoki zmniejsza częstotliwość ich infekcji i stanów zapalnych. Z kolei napar poprawia przepływ krwi i stymuluje syntezę hormonów płciowych, wpływa więc pozytywnie na libido.
Zastosowanie wrotyczu - występowanie i pora zbiorów
Roślina kwitnie od lipca do września, a jej kwiaty są drobne i żółte, układające się w baldachy. W celach leczniczych, kosmetycznych czy spożywczych wykorzystujemy zielone części wrotyczu oraz baldachy kwiatów. Surowce zbieramy w okresie kwitnienia, czyli od początku lipca. Chcąc wykorzystać w ziołolecznictwie same liście, zbiorów można dokonać nieco wcześniej, już od kwietnia. Wrotycz pospolity jest popularną rośliną, niekiedy uznawaną nawet za chwast. Powszechnie występuje na całym terenie naszego kraju, najczęściej w przydrożnych rowach, na łąkach, w lasach czy na wszelkich nieużytkach.
Dlaczego wrotycz jest zakazany?
Wrotycz pospolity, choć od wieków stosowany w medycynie ludowej jako środek przeciwpasożytniczy czy przeciwzapalny, zawiera toksyczną substancję – tujon – która w większych ilościach może prowadzić do poważnych zatruć, uszkodzeń wątroby, a nawet drgawek. To właśnie z tego powodu pojawia się pytanie, dlaczego wrotycz jest zakazany – jego niekontrolowane stosowanie może być niebezpieczne, szczególnie u dzieci i kobiet w ciąży.
Maść, nalewka czy napar - jak stosować wrotycz?
To, jak stosować wrotycz pospolity, zależy wyłącznie od naszych preferencji, ponieważ opcji jest wiele. Maść z wrotyczu przygotowujemy, mieszając 1 łyżkę nalewki z wrotyczu z 3 łyżkami maści nagietkowej oraz 2 łyżkami maści propolisowej. Otrzymujemy w pełni naturalny i bezpieczny produkt, który można stosować miejscowo na skórę nawet kilka razy dziennie. Na ogół wskazaniami do zastosowania maści są ropnie, łuszczyca i wyjątkowo sucha skóra.
Nalewkę z wrotyczu przygotowujemy, zalewając 70% alkoholem suche i zmielone ziele w stosunku 5:1. Następnie całość odstawiamy na 7 dni i macerujemy. Ważne, aby słój stał w zacienionym miejscu. Po upływie wskazanego czasu całość przecedzamy i możemy stosować. Uwaga - nalewka nie służy do spożywania, lecz znacznie częściej do użytku zewnętrznego, np. wcierania w obolałe stawy. Z kolei napar czy wywar z wrotyczu możemy bez obaw spożywać codziennie, np. zmagając się z pasożytami. Wystarczy łyżeczkę suszonego ziela zalać szklanką wrzącej wody.
Biobójcze właściwości wrotyczu na wirusa HSV-1 i HSV-2
Udowodniono, że wrotycz pospolity działa biobójczo w stosunku do wirusa HSV-1, prowokującego rozwój opryszczki wargowej czy okolic spojówki oka oraz HSV-2, będącego przyczyną opryszczki narządów płciowych. Dzieje się tak, ponieważ posiada w swoim składzie aksylarynę i partenolid - substancje o silnym działaniu przeciwwirusowym oraz przeciwzapalnym. Dodatkowo zawiera liczne przeciwutleniacze, które przyspieszają procesy gojenia się uszkodzonych tkanek, w tym także zmienionych opryszczką.
Zastosuj wrotycz pospolity przy opryszczce
Chcąc pozbyć się opryszczki wargowej, wystarczy nanieść olejek wrotyczowy na czysty wacik kosmetyczny, a następnie przyłożyć go na chwilę do zmienionego miejsca. Można również zastosować odwary czy wywary, jednak wówczas kontakt wacika z opryszczką powinien trwać nieco dłużej, do kilku minut. Należy pamiętać, aby nie moczyć w przygotowanym naparze użytego wcześniej wacika, lecz wykorzystać czysty. Gdy napar lub jakikolwiek inny produkt zostanie zanieczyszczony wirusem opryszczki, należy przygotować świeży.
Wrotycz pospolity - właściwości przeciwgrzybicze
Mało kto wie, że wrotycz na grzybicę to jeden ze skuteczniejszych sposobów z zakresu ziołolecznictwa, pomagającego wyleczyć tę chorobę. Właściwości wrotyczu wykorzystuje się w leczeniu chorób skórnych o podłożu grzybiczym, troficznym czy wirusowym. Ziele potrafi skutecznie rozprawić się z nużycą, świerzbem oraz wszawicą. Jednocześnie łagodzi świąd i zmniejsza stany zapalne - działa zarówno objawowo, jak i przyczynowo. Można stosować zarówno okłady z naparów, wywarów i odwarów, jak i maści. Terapię warto uzupełnić popijaniem naparów - wówczas tak kompleksowe działanie pozwoli jeszcze szybciej pozbyć się grzybów z organizmu.
Wrotycz na podniesienie odporności
Właściwości wrotyczu pospolitego obejmują również poprawę odporności poprzez stymulację układu immunologicznego do działania oraz korzystny wpływ na mikroflorę jelitową, która - jak już powszechnie wiadomo - bezpośrednio wiąże się z naszą odpornością. Roślina zawiera w składzie m.in. laktony, terpeny i inne antyoksydanty, które warunkują działanie wrotyczu. Wystarczy regularnie pić szklankę naparu, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Olejek z wrotyczu stosuje się również do aromaterapii, chcąc uzyskać poczucie wzmocnienia, odprężenia i relaksu. Zgłębiając temat wrotyczu - opinie na forum czy grupach tematycznych jednoznacznie wskazują, że roślina rzeczywiście wykazuje skuteczność. Jest przy tym bezpieczna - jedynymi przeciwwskazaniami są uczulenie na ziele wrotyczu oraz okres ciąży i laktacji.
Źródła:
- Bazylko A., Substancje roślinne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu, Farmacja Polska 2010; 66 (7): 478-483
- Coté H., Boucher M. A., Pichette A. i wsp., Anti-Inflammatory, Antioxidant, Antibiotic, and Cytotoxic Activities of Tanacetum vulgare L. Essential Oil and Its Constituents, Medicines (Basel) 2017; 4 (2): 34
- Derda M., Hadaś E., Thiem B., Tanacetum Vulgare L. jako roślina o potencjalnych właściwościach leczniczych, Nowiny Lekarskie 2012; 81 (6): 620-625
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.