Wspieraj Odporność

Wspieraj Odporność - zdjęcie

WITAMINA C O PRZEDŁUŻONYM UWALNIANIU – JAKIE KORZYŚCI WYNIKAJĄ Z JEJ STOSOWANIA?

Witamina C jest najbardziej rozpowszechnioną witaminą spośród wszystkich dostępnych na rynku farmaceutycznym. Nic w tym dziwnego, zważywszy na fakt, że zapotrzebowanie organizmu ludzkiego na ten właśnie związek jest największe z całej gamy witamin [1]. Szczególnie duże zainteresowanie tą witaminą przypada na okres infekcyjny. Jednak, czy każda witamina C jest taka sama? 

O SAMEJ WITAMINIE C SŁÓW KILKA

Dlaczego należy uzupełniać zasoby witaminy C w organizmie? Wynika to przede wszystkim z faktu, że należy ona do związków egzogennych, których organizm sam nie potrafi zsyntezować [1,2]. Powodem takiego stanu rzeczy jest konstrukcja genomu ludzkiego, która uniemożliwia przeprowadzenie końcowego etapu syntezy kwasu askorbinowego [2]. 

Źródłami witaminy C w pożywieniu są przede wszystkim owoce i warzywa. Niestety – ich przechowywanie oraz procesy obróbki termicznej, jak chociażby gotowanie zmniejszają znacząco zawartość kwasu askorbinowego [2,3]. Spadek ilości witaminy C w wyniku gotowania wynosi nawet 50-70% [1,3]. Proces gotowania powoduje, że aby dostarczyć do organizmu 60mg kwasu askorbinowego należy zjeść dla przykładu minimum 400g ugotowanych ziemniaków [1]. A warto w tym miejscu jeszcze zaznaczyć, że samo spożycie warzyw i owoców nie gwarantuje wchłonięcia całej zawartej w nich dawki witaminy C. Z pożywienia wchłania się około 70-95% tego związku [2]. Ponadto zmiany chorobowe w jelitach, przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej czy też duża zawartość cukrów w pożywieniu znacząco zmniejszają stopień przyswajania tej witaminy [2].

WITAMINA C W KONTEKŚCIE WYSTĘPOWANIA INFEKCJI

Kwas askorbinowy to związek niezwykle aktywny biologicznie [4]. W organizmie ludzkim pełni przede wszystkim rolę antyoksydantu. Jest również kofaktorem licznych enzymów [2]. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych i chroni DNA przed stresem oksydacyjnym [5]. 

A czy odgrywa jakąś rolę w profilaktyce i leczeniu chorób infekcyjnych? Jest to więcej niż pewne, jeśli wziąć pod uwagę, że:

  • Witamina C wpływa na aktywność układu immunologicznego poprzez stymulację fagocytów i limfocytów
  • Oddziałując na komórki układu odpornościowego zwiększa produkcję cytokin
  • Jej niedobór zmniejsza stopień przyswajania żelaza, a przecież spadek zawartości żelaza powoduje również obniżenie odporności na zakażenia [2,3,6].

Bezsprzecznie duże ilości witaminy C zużywają limfocyty, czyli komórki układu odpornościowego [1]. Stopień zapotrzebowania na kwas askorbinowy rośnie zatem w przebiegu infekcji. Udowodniono, że suplementacja witaminy C skraca czas infekcji o blisko 10% [1,2]. Co więcej – ryzyko wystąpienia takiej infekcji zredukowane jest o prawie połowę w przypadku osób narażonych na znaczny wysiłek fizyczny, zimno czy też stres [1,2]. Suplementacja witaminy C może zatem skracać czas infekcji i łagodzić jej przebieg [3].

CZY KAŻDA WITAMINA C JEST TAKA SAMA?

Zapotrzebowanie ludzkiego organizmu na witaminę C to co najmniej 90mg/dzień dla mężczyzn i 75mg/dzień dla kobiet [3]. Są to jednak dawki minimalne. A zważywszy na fakt, że polecana dla zdrowia dieta śródziemnomorska dostarcza do organizmu około 200-500mg/dobę tego związku spotkać można powszechnie opinie o zalecaniu dobowej dawki na poziomie przynajmniej 200mg [3]. 

Biorąc pod uwagę wzrost zapotrzebowania na kwas askorbinowy w przebiegu infekcji uzupełnianie jej ilości na poziomie 500mg/dobę jest czymś pożądanym. Dlaczego zatem nie więcej jak 500mg? Gdyż organizm ma ograniczone możliwości wchłaniania tej witaminy! [3].

Kwas askorbinowy ulega wchłanianiu głównie w dwunastnicy i jelicie cienkim na drodze transportu aktywnego. Niezbędny jest do tego właściwy nośnik, który przy zażyciu nadmiernej dawki ulega wysyceniu. Oznacza to, że pozostała przyjęta część zostaje wydalona [3]. Dodatkowo – wysycenie krwi witaminą C sprawia, że jej nadmiar również usuwany jest przez nerki. Skuteczność absorpcji przy zażyciu 200mg waha się między 70 a 90% i spada w miarę wzrostu dawki do nawet 40% przy jednostkowym przyjęciu 3g [3]. Bezsprzecznie widać więc, że nie należy jednorazowo stosować dużych dawek, gdyż ich nadmiar jest i tak usuwany z organizmu [5]. Co zatem można zrobić, aby zagwarantować właściwy stopień absorpcji?

PRZEDŁUŻONE UWALNIANIE SPOSOBEM NA SKUTECZNĄ TERAPIĘ

Metodą na dostarczenie do organizmu niezbędnej dawki witaminy C i jednocześnie utrzymanie wysokiego jej stężenia we krwi przez odpowiednio długi czas jest modyfikacja sposobu jej uwalniania w przewodzie pokarmowym. Przedłużone uwalnianie pozwala osiągnąć stopień jej wchłaniania na poziomie ponad 90% (nawet 98,6%) [7,8]. Dotyczy to dawki 500mg, której normalne dostarczenie do organizmu i długotrwałe utrzymanie wysokiej zawartości we krwi jest przy standardowej diecie wręcz niemożliwe [9]. 

Jakie korzyści wynikają z przedłużonego uwalniania witaminy C?

Organizm otrzymuje większą dawkę kwasu askorbinowego

We krwi utrzymuje się stałe jej stężenie, bez momentów szczytowych i następujących po nich spadków zawartości

Nie dochodzi do wydalania znacznej części przyjętej dawki – korzyść ekonomiczna i zdrowotna (nadmiar nieprzyjętej witaminy C w dolnym odcinku przewodu pokarmowego wiąże się często z efektem przeczyszczającym) [2,3,8,9].

Kiedy zatem stosować witaminę C o przedłużonym uwalnianiu? Szczególnie w sytuacji:

Chęci uzupełnienia jej niedoborów (u osób starszych, kobiet w ciąży, palaczy i alkoholików, w momencie narażenia na nadmierny stres, osób chorych na cukrzycę)

Chęci utrzymania podwyższonego poziomu odporności czy też ograniczenia nieprzyjemnych dolegliwości związanych z przebiegiem przeziębienia

Spadku odporności i chęci jej wzmocnienia [8].



Autor: mgr farm. Mateusz Jabłoński.

Literatura:

1. Współczesne poglądy na rolę witaminy C w fizjologii i patologii człowieka, Kalina Maćkowiak, Lech Torliński, Nowiny Lekarskie 2007, 76, 4, 349-356

2. Witamina C w leczeniu nowotworów i profilaktyce chorób niezakaźnych, Małgorzata Kalemba-Drożdż, Państwo i Społeczeństwo 2018 (XVIII), nr 3

3. Znaczenie witaminy C dla organizmu człowieka, Katarzyna Zawada, Herbaslim, nr 1(2)/2016

4. Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie, Katarzyna Janda, Magdalena Kasprzak, Jolanta Wolska, Pom J Life Sci 2015, 1, 4, 419-425

5. Witamina C – fakty i mity, Arkadiusz Dobosz, Świat Przemysłu Farmaceutycznego 1/2016

6. Udział laktoferryny w gospodarce żelazem w organizmie. Część I. Wpływ laktoferryny na wchłanianie, transport i magazynowanie żelaza, Jolanta Artym, Postepy Hig Med Dosw. (online), 2008; 62: 599-611

7. Witamina C – rola i znaczenie dla organizmu, Agnieszka Kantorska, Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej, woia.pl

8. Dwukierunkowe działanie witaminy C a degradacja i suplementacja, Katarzyna Kaliś, Postepy Hig Med Dosw. (online), 2015; 69: 1239-1244

PM-PL-RSN-20-00002

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Oczy, wady wzroku

Jak łagodzić objawy infekcyjnego zapalenia spojówek? Domowe sposoby na piekące i czerwone oczy
Infekcyjne zapalenie spojówek to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wdrożenie odpowiedniego postępowania już przy pierwszych objawach choroby pozwoli na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwo...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem