Zastrzał palca to przyjęte określenie dla stanu zapalnego skóry. Powstaje w wyniku przeniknięcia bakterii pod powierzchowną warstwę skóry na skutek urazu. W większości przypadków odnotowuje się go w obrębie rąk, a w szczególności paznokci. Choć zastrzał palca zdarza się dość często, to jednak wiąże się z silnym bólem. Dodatkowo nieleczony zastrzał palca może być przyczyną powikłań i wymaga pilnej konsultacji z lekarzem. Przedstawiamy, jak rozpoznać zastrzał w palcu, a także wskazujemy dostępne metody leczenia.
Z niniejszego artykułu dowiesz się:
- czym jest zastrzał palca,
- czym zastrzał palca różni się od zanokcicy,
- jakie są rodzaje zastrzałów,
- jak powinno przebiegać leczenie,
- jak postąpić w przypadku dostrzeżenia zastrzału palca u dziecka,
- jak domowymi sposobami można złagodzić zastrzał palca.
Zachęcamy także do zapoznania się z artykułem o domowych sposobach przyspieszających gojenie ran.
Zastrzał palca – czym jest i jak wygląda?
Zastrzał palca, czyli ropne zapalenia palca, powstaje w wyniku stanu zapalnego spowodowanego przez uszkodzenie ciągłości skóry. W praktyce wystarczający może być nieduży uraz, który doprowadza do przeniknięcia bakterii do podskórnych tkanek. Wówczas dochodzi do namnażania bakterii i rozwoju infekcji ropnej.
Ten stan zapalny charakteryzuje się zaczerwienieniem i ropniem w obrębie dłoniowej powierzchni palca. Odczuwalny jest spory dyskomfort i ból, dlatego może zachodzić konieczność przyjęcia środków przeciwbólowych. Zastrzał najczęściej rozwija w palcach ręki, jednak może być również w obrębie stopy, na dużym paluchu. Zastrzał palca u nóg może utrudnić chodzenie.
Zastrzał palca a zanokcica – jak odróżnić obie przypadłości?
Zarówno w przypadku zastrzału palca, jak i w zanokcicy dostrzegalny jest cały szereg podobieństw. Obie dolegliwości są spowodowane przez infekcję bakteryjną i towarzyszą im następujące objawy: ból, zaczerwienie i obrzęk. Różnica pomiędzy zastrzałem palca a zanokcicą to lokalizacja przypadłości. Zastrzał może rozwinąć się w dowolnym miejscu na palcu i poprzedzony jest uszkodzeniem skóry. Z kolei zanokcica rozwija się w wale paznokcia. Spowodowana jest poprzez wrastanie płytki, zazwyczaj na skutek obgryzania paznokci lub nieprawidłowego obcinania paznokci. Dodatkowo może powstać także jako efekt uszkodzenia paznokcia.
Rodzaje zastrzałów palca: zastrzał skórny, podskórny, ścięgnisty, kostny i stawowy
Klasyfikacji zastrzałów dokonuje się w oparciu o objęty zakres zakażenia. W rezultacie wyróżnia się:
- zastrzał skórny - powstaje w warstwie naskórka i nie obejmuje głębszych warstw skóry. Ropień powstaje tuż pod powierzchnią warstwy zrogowaciałego naskórka.
- zastrzał podskórny - spowodowany jest poprzez rozwój zakażenia obejmującego także tkankę podskórną. Możliwy jest do zaobserwowania na grzbietowe powierzchni palców.
- zastrzał ścięgnisty - postępujący proces zapalny rozszerza się aż do pochewki ścięgnistej. Powstały ropień powoduje dolegliwości bólowe, które potęgowane są w trakcie poruszania i opuszczania ręki.
- zastrzał stawowy - spowodowany jest przez zaniechanie płytszych rodzajów zastrzału i zainfekowanie przez bakterie głębszych tkanek. Zastrzał stawowy znacząco ogranicza ruchomość palca, a w niektórych przypadkach może doprowadzić do utrudnień w poruszaniu ręką.
- zastrzał kostny - kolejny rodzaj powikłań nieleczonych zastrzałów w obrębie płytszych warstw skóry. Towarzyszy mu silny ból, który może występować w całym śródręczu. Zastrzał kostny i stawowy doprowadzają do powstania przetoki ropnej. W jego przypadku obowiązkowa jest wizyta u specjalisty i wdrożenie antybiotykoterapii.
Zastrzał palca – leczenie. Do jakiego specjalisty się udać?
Osoby dostrzegające nieprawidłowość w obrębie swojego ciała, w pierwszej kolejności powinny udać się do lekarza pierwszego kontaktu, czyli swojego lekarza rodzinnego. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu i wykonanego badania określi, czy konieczne jest zastosowanie kuracji antybiotykiem. W razie wystąpienia konieczności może zalecić stosowanie maści lub tabletek. W przypadku pilnym przypadku może skierować pacjenta na konsultację chirurgiczną.
Wdrożone na zastrzał palca leczenie opiera się przede wszystkim na zdecydowaniu, czy dany przypadek może być leczony zachowawczo, czy konieczna jest interwencja chirurgiczna. Decydujący jest stopień zaawansowania choroby. Zastrzał zlokalizowany przy paznokciu, obejmujący powierzchowne części skóry, można leczyć za pomocą środków z oktenidyną. To, jaka maść na zastrzał palca będzie najlepsza, decyduje lekarz lub posiadane możliwości dostępu. Może to być ichtiolowa, która ma działanie ściągające i przeciwbakteryjne lub maść z antybiotykiem. W nagłych sytuacjach można zastosować dostępną bez recepty maść z antybiotykiem na rany.
W przypadku zastrzału podskórnego niezastąpiona jest interwencja chirurgiczna. Lekarz przeprowadza nacięcie i drenuje zmianę za pomocą sączka. W dalszym etapie wdrożona jest antybiotykoterapia. W niektórych przypadkach zachodzi konieczność usunięcia martwiczo zmienionych tkanek i czasowego unieruchomienia chorej kończyny.
Zastrzał palca u dziecka – delikatne podejście do opieki i leczenia
Dzieci odczuwające dolegliwości bólowe, zaliczają się do jednych z trudniejszych pacjentów. Zastrzał palca u dziecka może rozwijać się w każdym wieku, także u niemowlaków. Wówczas należy bezzwłocznie udać się do lekarza, aby zapobiec rozwojowi ewentualnych powikłań i jak najszybciej wdrożyć prawidłowe leczenie. Warto udać się do lekarza, który posiada łagodne usposobienie i wyróżniające się podejście do dzieci. Szczególnie, jeżeli zachodzi konieczność przeprowadzenia interwencji chirurgicznej.
Do czasu wizyty lekarskiej można stosować okłady z rumianku czy z liści babki lancetowatej lub szałwii.
Zastrzał palca – domowe sposoby łagodzące dolegliwości bólowe
Na zastrzał palca domowe sposoby okazują się skuteczne w przypadku, gdy jego stadium nie jest mocno nasilone. Ewentualnie można je także zastosować w przypadku oczekiwania na wizytę u specjalisty. Rekomendowane jest stosowanie ziołowych okładów na zainfekowany palec. Może być zastosowany napar z rumianku, szałwii czy babki lancetowatej, ponieważ te zioła wykazują właściwości ściągające. Ponadto można dodać do naparu odrobinę sody, który łagodzi obrzęki. Alternatywnie można palec z zastrzałem moczyć w wodzie z szarym mydłem, ponieważ działa kojąco i jest tym, co wyciąga ropę z palca.
Kluczowe jest, aby nie zwlekać z wizytą u lekarza, ponieważ brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić do poszerzenia stanu zapalnego i czasowego unieruchomienia kończyny.
Co wyciąga ropę z palca? Preparaty łagodzące ból i obrzęk
Zarówno zioła, jak i środki dostępne w aptece wykazują działanie łagodzące ból i obrzęk, jednak nie zawsze ziołowe napary przynoszą długofalowe efekty. Stosowane są z reguły doraźnie. W pierwszej kolejności można zastosować okłady z ciepłej wody i szarego mydła lub z naparów ziołowych. Po ich przeprowadzeniu można dostrzec złagodzenie stanu zapalnego, opuchlizny i zmniejszenie poziomu odczuwalnego bólu. Osoby zmagające się z zastrzałem mogą zastosować maść ichtiolową, która umożliwia przyspieszenie wyciąganie ropy z palca. Osoby odczuwające dolegliwości bólowe mogą zdecydować się na przyjęcie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, np. zawierających ibuprofen.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.