DHEA, czyli dehydroepiandrosteron, znany jest także jako hormon młodości. Jego odpowiedni poziom ma wpływ na samopoczucie i witalność. Zbyt wysoki poziom DHEA może powodować między innymi przedwczesne dojrzewanie płciowe. Zbyt niski poziom wpływa na spadek sił witalnych i pogorszenie samopoczucia. Niniejszy artykuł przybliży, czym jest DHEA i jak ważną rolę pełni w organizmie.
Czego dowiesz się z artykułu?
- Czym jest i jak działa DHEA?
- Kto powinien wykonać badanie na poziom DHEA?
- Jakie są skutki zbyt wysokiego poziomu DHEA?
- Czym grozi niedobór DHEA?
- Jak dbać o prawidłowy poziom DHEA?
Troska o zdrowie ma wpływ na kondycję i samopoczucie niezależnie od wieku. Zdarza się, że nasz organizm starzeje się szybciej lub wolniej, niż wskazywałaby na to data urodzenia.
Jeśli chcesz dowiedzieć się, czym jest wiek metaboliczny, przeczytaj artykuł: Co Twój wiek metaboliczny naprawdę mówi o Twoim zdrowiu?
DHEA - hormon młodości, który dba o witalność i prawidłową pracę mózgu
Hormon młodości DHEA (dehydroepiandrosteron) pełni niezwykle ważną rolę w organizmie człowieka. Jego najważniejszym zadaniem jest produkcja hormonów płciowych – testosteronu i estrogenu. Odpowiedni poziom DHEA to także sposób na zachowanie młodości.
Nazwa "hormon młodości" nie jest przypadkowa – DHEA wpływa bowiem korzystnie zarówno na kondycję fizyczną, jak i intelektualną. Można więc przyjąć, że wysoki poziom DHEA to oznaka młodości. DHEA produkowany jest przez korę nadnerczy. Wraz z rozwojem płciowym jego stężenie wzrasta, osiąga apogeum między 20 a 30 rokiem życia, a następnie produkcja DHEA spada.
Co jeść, by długo pozostać młodym i jakie cechy są oznaką młodości? To sprawność fizyczna, piękna cera i bystry umysł. Młody organizm szybko się regeneruje i ma ogromne pokłady sił witalnych. Chęć do działania, libidoi sprawny umysł to cechy związane z młodością i żywotnością. Warto dbać o zdrową dietę, ale także zadbać o poziom hormonów. Dzięki zachowaniu odpowiedniego poziomu DHEA w organizmie można się dłużej cieszyć się przywilejami młodości.
Na czym polega badanie DHEA? Normy hormonu młodości u dzieci, dorosłych i osób starszych
Warto kontrolować poziom hormonów w organizmie. W przypadku DHEA badanie nie jest zlecane często. Warto o nie poprosić lekarza, jeśli zauważymy niepokojące objawy. Często badanie poziomu DHEA łączy się z DHEA-SO4. Zarówno Dehydroepiandrosteron (DHEA), jak i siarczan dehydroepiandrosteron (DHEA-SO4) są prekursorami hormonów płciowych. Ich nadmiar może być powodem:
• przedwczesnego dojrzewania płciowego,
• wystąpieniem pewnych cech męskich u kobiet,
• rozwoju zespołu policystycznych jajników.
DHEA i DHEA-SO4 są prekursorami takich hormonów płciowych jak: testosteron, dihydrotestosteron, androstendion, estradiol czy estron. Badanie poziomu DHEA zleca się także przy podejrzeniu przerostu kory nadnerczy, jak również w diagnostyce nowotworów. Często łączy się to badanie z badaniem poziomu innych hormonów: FSH, LH czy prolaktyny. Dzięki temu można zidentyfikować źródło zaburzeń hormonalnych - czy dotyczy jajników, jąder czy nadnerczy.
Odpowiedni poziom DHEA i DHEA-S04 może być różny w zależności od wieku i innych czynników. Interpretacja wyników zawsze powinna być wykonana przez lekarza zlecającego badanie.
DHEA normy:
-
DHEA niezależnie od płci: 7 -31 nmol/l,
-
DHEA-S dla kobiet: 2-10 μmol/l; dla mężczyzn: 3-12 μmol/l
Do badania poziomu DHEA i DHEA-SO4 pobierana jest próbka krwi żylnej. Pacjent nie musi być na czczo, jednak dobrze jest, aby badanie wykonane było rano, gdyż o tej porze dnia poziom hormonu jest najwyższy. Warto podkreślić, że badanie DHEA nie jest refundowane przez NFZ.
Co oznacza DHEA podwyższone? Choroby, na które wskazuje wysoki poziom hormonu
Dbając o zdrowie, często suplementujemy witaminy i minerały. Warto jednak pamiętać jak ogromny wpływ na funkcjonowanie organizmu ma gospodarka hormonalna. W przypadku hormonów kłopoty oznacza zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki ich poziom. O czym świadczy wysoki poziom DHEA i jakie mogą być jego konsekwencje?
Poziom DHEA wykorzystuje się w diagnostyce. Podwyższony poziom może świadczyć o rozwoju różnych chorób i dolegliwości. Wśród nich są:
-
guzy i nowotwory kory nadnerczy,
-
przerost kory nadnerczy,
-
guzy jajników,
-
zespół policystycznych jajników,
-
guzy wydzielające ACTH,
-
przedwczesne dojrzewanie (chłopców przed 9. rokiem życia, u dziewcząt przed 8. rokiem życia),
-
wirylizacja, hirsutyzm, a także brak miesiączki u dziewczynek,
-
niepłodność,
-
menopauza,
-
zespół Cushinga
-
obojnaczość.
Objawy, które mogą wskazywać na zbyt wysoki poziom DHEA, to przede wszystkim zbyt wczesne dojrzewanie płciowe. Uwagę powinno zwrócić: u dziewczynek powiększenie gruczołów piersiowych przed 8. rokiem życia, a u chłopców obniżenie głosu przed 9. rokiem życia.
Inne niepokojące objawy występują zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Wymienić należy: trądzik, zanik miesiączki, problemy z zajściem w ciążę, nadwagę. Poziom hormonów ma wpływ nie tylko na zdrowie fizyczne. Odbija się także na samopoczuciu, kondycji psychicznej i wpływa na układ nerwowy. W przypadku podwyższonego poziomu DHEA zaobserwować możemy nagłe zmiany nastrojów i przewlekłe zmęczenie.
Dehydroepiandrosteron – wysoki i niski poziom. Co oznacza obniżone DHEA?
W przypadku hormonów ważna jest równowaga - DHEA obniżone jest tak samo niekorzystne jak DHEA podwyższone. Poziom DHEA stopniowo spada wraz z wiekiem. Z tego względu często nazywany jest hormonem młodości. Co wiąże się z niskim poziomem DHEA?
Niedobór DHEA wiąże się z gorszymi reakcjami na stres, kłopotami ze snem, rozdrażnieniem i przygnębieniem. Spadek poziomu DHEA można wiązać także ze spadkiem witalności i brakiem energii. Kiedy przybywa lat, warto zatroszczyć się o swoją kondycję fizyczną, pamięć i sprawność umysłową, ale także o układ hormonalny. Przy zbyt niskim poziomie DHEA warto zapytać lekarza o możliwość suplementacji.
Niedobór DHEA może świadczyć o rozwoju poważnych chorób, takich jak:
-
gruczolak nadnerczy,
-
niewydolność kory nadnerczy,
-
infekcja nadnerczy,
-
niedoczynność przysadki mózgowej,
-
niedoczynność tarczycy,
-
inne choroby autoimmunologiczne.
Niepokojące objawy w przypadku zbyt niskiego poziomu DHEA trudno zaobserwować. Mogą one wiązać się z innymi dolegliwościami i nie są tak charakterystyczne jak te związane z podwyższonym poziomem DHEA. Objawiają się one pogorszeniem kondycji skóry i przyspieszonym procesem starzenia, wzrostem masy ciała i spadkiem masy mięśniowej, gorszą pamięcią, brakiem koncentracji, drażliwością i ogólnym spadkiem odporności i nastroju. Zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom DHEA, wymaga diagnozy i leczenia.
Jak dbać o prawidłowy poziom DHEA? Nie lekceważ hormonu, który dba o Twoją witalność
Hormon młodości pełni bardzo ważną funkcję w organizmie i odpowiada za wiele bardzo licznych życiowych procesów. Dbanie o równowagę hormonalną sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu. Nie powinno się bagatelizować tych kwestii.
DHEA ma wiele ważnych zadań. Stymuluje proces dojrzewania płciowego. Ma wpływ na poprawne funkcjonowanie układu rozrodczego. Wpływa na poziom libido i potencji, a także na ogólną sprawność fizyczną i umysłową. Odpowiedni poziom DHEA wpływa na utrzymanie odpowiedniej masy ciała i zwiększenie odporności organizmu. Hormon młodości dba o wszystkie życiowe procesy, które swoje apogeum osiągają w wieku produkcyjnym.
Produkcja DHEA zaczyna się około 7. roku życia, a po 30. roku życia zaczyna powoli spadać. Wraz ze spadkiem DHEA powoli zmniejsza się sprawność fizyczna i popęd seksualny. Spada także umiejętność uczenia się i sprawność intelektualna. Pogorszeniu ulega stan skóry. Krótko mówiąc, hormon młodości odpowiada za wszystko to, co w młodości kochamy – dbajmy, aby utrzymać ją jak najdłużej.
Suplementacja DHEA – czy faktycznie działa? Po jakim czasie widoczne są efekty?
W przypadku niedoborów DHEA czasem niezbędna jest suplementacja. Nie zaleca się podejmowania decyzji w tej kwestii samodzielnie. Konieczna jest konsultacja z lekarzem. Równowaga hormonalna ma ogromny wpływ na wiele układów w organizmie – jej poziom jest kluczowy dla naszego zdrowia i samopoczucia. Niedobory DHEA wiążą się z ryzykiem poważnych chorób. Pierwszym krokiem powinno być zawsze zdiagnozowanie problemu.
Aby spowolnić proces starzenia się, stosuje się często suplementy na pracę mózgu. Warto pomyśleć także o odpowiedniej diecie bogatej w antyoksydanty. Czy można znaleźć DHEA w pożywieniu? Nie jest to możliwe, można jednak zwiększać obecność DHEA w organizmie przez dbanie o odpowiedni poziom witaminy D3, a także dodawanie do posiłków takich przypraw jak: kurkuma, imbir czy cynamon.
W przypadku niskiego poziomu DHEA suplement nie zawsze jest konieczny. Niemniej, niektórzy lekarze skłaniają się, aby stosować DHEA jako leki wspomagające pracę mózgu. Suplementacja zapobiegać może chorobom układu sercowo-naczyniowego, otyłości, depresji czy osteoporozie. Na zachowanie równowagi hormonalnej ma wpływ zdrowy styl życia i odpowiednia dieta. Jest to kwestia poważna, dlatego wszelkie nieprawidłowości związane z układem hormonalnym i podjęte w celu leczenia kroki powinny być konsultowane z lekarzem.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.