Badanie EEG to bardzo pomocne narzędzie w diagnozowaniu wielu chorób, szczególnie padaczki i innych zaburzeń neurologicznych. Jest całkowicie bezpieczne i bezinwazyjne. Wykonuje się je zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych.
Z naszego artykułu dowiesz się:
- czym jest badanie EEG głowy;
- kiedy zlecane jest badanie EEG;
- jak należy się przygotować do badania EEG;
- jakie choroby może ujawnić badanie EEG;
- jaką rolę odgrywa EEG w diagnozowaniu dzieci;
- jakie są rodzaje fal mózgowych w EEG;
- jak rozumieć wyniki oceny EEG.
Zobacz również: Bezsenność (insomnia) – jakie są sposoby na problemy z zaśnięciem? Przyczyny i leczenie bezsenności
Czym jest badanie EEG głowy?
Elektroencefalografia, inaczej EEG, to badanie, które pozwala na wykrycie patologicznych zmian w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. To nieinwazyjne badanie, które pozwala na uzyskanie zapisu czynności kory mózgu, dzięki czemu możliwe jest wykrycie wielu zaburzeń neurologicznych. Badanie EEG wykonuje się za pomocą urządzenia, jakim jest elektroencefalograf. W jego skład wchodzą elektrody, które rozmieszcza się na głowie pacjenta. Rejestrują one zmiany zachodzące w mózgu, spowodowane aktywnością komórek zlokalizowanych w korze mózgu. Komputer rejestruje zmiany za pomocą linii - elektroencefalogramu. Rejestracja czynności bioelektrycznej mózgu polega na odbieraniu sygnałów przekazywanych pomiędzy neuronami. Dzięki temu EEG wskazuje obszary mózgu, w których toczy się proces chorobowy.
Kiedy zlecane jest badanie EEG? Wskazania i sygnały, na które warto zwrócić uwagę
EEG głowy to badanie, które wykonywane jest najczęściej na podstawie skierowania od lekarza neurologa, który podejrzewa problemy z działaniem ośrodkowego układu nerwowego. Możliwe jest również wykonanie badania na własną rękę. Wskazaniem do badania EEG jest:
- padaczka;
- afazja;
- zaburzenia mowy;
- ADHD;
- choroby neurodegeneracyjne;
- nawracające omdlenia;
- problemy z nauką i koncentracją;
- zaburzenia świadomości;
- zaburzenia snu i bezsenność;
- bóle głowy;
- zatrucia neurotoksynami;
- śmierć mózgu;
- uraz czaszkowo-mózgowy;
- niedorozwój umysłowy.
Badanie EEG krok po kroku: jak się przygotować i czego oczekiwać?
Badanie EEG może być wykonywane po deprywacji snu lub w czuwaniu. Pierwsze wykonuje się po nieprzespanej nocy. Pacjent powinien czuwać przez 24 godziny, a samo badanie musi być wykonane rano. Co ważne, nie powinno się spożywać napojów energetyzujących, które mogą prowadzić do sztucznej aktywności mózgu. To np. alkohol, cola, energetyki, herbata, kawa i inne napoje z kofeiną. Zaleca się ich odstawienie na 8-12 godzin przed badaniem. W sytuacji, kiedy badanie wykonywane jest w czuwaniu, na badanie należy zgłosić się wyspanym i wypoczętym.
Ogólne wytyczne do badanie EEG:
- na badanie należy zgłosić się po lekkim posiłku, niezalecane jest bycie na czczo;
- w dniu badania lub dzień przed należy umyć włosy, ograniczając się do stosowania zwykłego szamponu. Należy unikać lakieru, wosku, żelu i innych kosmetyków;
- jeśli włosy były farbowane kilka dni przed badaniem, należy umyć je przynajmniej 3 razy;
- do badania nie powinno się przerywać przyjmowania stałych leków, o ile lekarz nie zaleci inaczej;
- przed badaniem należy odstawić leki stosowane na własną rękę. Najlepiej na kilka tygodni przed badaniem.
Badanie jest bezbolesne. Pacjent znajduje się w pozycji leżącej. Na głowę nakłada się żel, który pozwala na szybsze i lepsze przekazywanie sygnałów do elektrod. Następnie na głowę zakładany jest czepek z elektrodami. Badanie trwa kilkadziesiąt minut.
Badanie EEG może przebiegać w kilku etapach. Pierwszy pozwala na uzyskanie zapisu aktywności mózgu podczas stanu spoczynku. Wtedy, kiedy pacjent jest zrelaksowany, w pozycji leżącej lub siedzącej. Nie należy się poruszać, rozmawiać. Konieczne jest zamknięcie oczu.
Drugi etap polega na pobudzaniu pacjenta za pomocą hiperwentylacji, błysków świetlnych czy środków fizjologicznych.
W poszukiwaniu odpowiedzi: jakie choroby może ujawnić badanie EEG?
Ocena czynności bioelektrycznej mózgu pozwala na zdiagnozowanie wielu chorób i problemów zdrowotnych. Co wykrywa badanie EEG? Pozwala na diagnozę:
- guza mózgu;
- zaburzeń czynności mózgu;
- stanów po udarze;
- udaru;
- padaczki;
- zaburzeń snu;
- chorób metabolicznych.
Oprócz tego, jakie choroby może wykryć EEG warto dowiedzieć się, że EEG determinuje stopień aktywności mózgowej, dlatego często wykonywane jest u osób w śpiączce. Pozwala również sprawdzić, czy nie nastąpiła śmierć mózgu.
Diagnoza dziecięcych problemów neurologicznych: rola EEG w praktyce
Obrazowanie mózgu to badanie, które bardzo często wykonywane jest u dzieci. To nieinwazyjna metoda diagnostyczna, całkowicie bezpieczna i bezbolesna. U dzieci wykonuje się je w przypadku wielu problemów np. padaczki, utraty przytomności, omdleń, urazów głowy, w bólach głowy, zawrotach głowy, agresji, stanach lękowych czy problemach z obniżonym nastrojem. Badanie EEG jest również metodą, dzięki której u dzieci można zdiagnozować zapalenie opon mózgowych, zaburzenia układu nerwowego, zaburzenia snu, uwagi i koncentracji, a także guzy mózgu.
Rodzaje fal mózgowych w EEG: co oznaczają i jak je interpretować na wynikach elektroencefalografii?
To kiedy wykonuje się badanie EEG, ma ogromne znaczenie dla otrzymanych wyników. Możliwe jest wykonanie badania w czuwaniu, a także po deprywacji snu. Istnieje kilka rodzajów fal mózgowych w EEG. To:
- fale alfa - częstotliwość 8-13 Hz, amplituda 30-100 mcV/m. Charakterystyczne dla pacjentów z zamkniętymi oczami. Pojawiają się podczas odprężenia, spoczynku.
- fale beta - częstotliwość 12-30 Hz, amplituda >30 mcV/m. Pojawiają się w stanie skupionej uwagi. Niezbędne do logicznego myślenia.
- fale gamma - częstotliwość 25-100 Hz. Pojawiają się podczas zapamiętywania i przy angażowaniu bodźców zmysłowych.
- fale delta - częstotliwość 1-3 Hz. W czasie snu. Sprzyjają regeneracji organizmu.
- fale theta - częstotliwość 3,5-8 Hz. Pojawiają się podczas zaburzeń emocjonalnych, w czasie hipnozy i procesów pamięciowych. Sprzyjają wyobraźni.
Bioelektryczna aktywność mózgu w pigułce: jak rozumieć wyniki oceny EEG?
Bioelektryczna aktywność mózgu pozwala na zdiagnozowanie pacjenta pod kątem wielu chorób. Interpretacji wyników dokonuje neurolog, nie tylko w oparciu o badanie EEG, ale również przebieg choroby, objawy i leczenie. Konieczne może być wykonanie innych badań. Bardzo często zdarza się, że nieprawidłowy zapis badania EEG występuję u osób zdrowych, natomiast prawidłowy u osób chorujących na choroby neurologiczne czy padaczkę.
Patologiczna działalność mózgu sprawia, że amplituda i częstotliwość fal mózgowych zostaje zaburzona. Prawidłowy wynik EEG to:
- fale alfa przy płacie potylicznym i ciemieniowym,
- fale beta przy płatach przednich.
Często pojawiają się także fale theta. W nieprawidłowym wyniku pojawiają się najczęściej fale ostre, patologiczne, które w danym momencie nie powinny występować. Zły wynik EEG to także zniekształcenia rytmu, znikanie, asymetria zapisu.
Należy pamiętać, że wyniku badania EEG nie powinno się interpretować samodzielnie. O pomoc najlepiej zwrócić się do lekarza specjalisty.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.