Zmiany skórne mogą mieć różnorodny charakter - niektóre z nich to tylko niegroźna wysypka alergiczna, inne mogą zwiastować poważną chorobę. Lekarzem, który diagnozuje i leczy choroby skórne, jest dermatolog. Kiedy należy się do niego udać? Jakiego rodzaju zmiany na skórze powinny w szczególności zaniepokoić?
Z artykułu dowiesz się:
- jakie rodzaje zmian skórnych wymagają obserwacji medycznej,
- jak odróżnić zmiany łagodne od atypowych,
- kiedy wskazane jest usunięcie pieprzyków,
- czym jest zmiana błyszcząca,
- czy łuszcząca się skóra stanowi powód do niepokoju,
- kiedy należy skonsultować niegojącą się ranę,
- które zmiany mogą mieć charakter nowotworowy.
Zobacz także: Jak badać znamiona?
Rodzaje zmian skórnych, które wymagają regularnych konsultacji dermatologicznych
Niepokojące zmiany na skórze zwykle skłaniają nas do wizyty u lekarza dermatologa. Ten, po dokładnym ich zbadaniu, może zlecić wykonanie poszczególnych zabiegów lub obserwację. W drugim przypadku co pewien czas będziemy musieli stawiać się w gabinecie specjalisty, który oceni, czy zmiany pogłębiają się, czy też należy w dalszym ciągu poprzestać na ich regularnym obserwowaniu. Mowa tutaj przede wszystkim o zmianach, które:
- mają nieregularny kształt,
- pojawiły się nagle,
- mają niejednolity kolor,
- mają poszarpane brzegi.
Lekarz może stwierdzić, że na chwilę obecną nie wymagają one wdrażania leczenia, jednak mogą predysponować do powstawania nowotworów skóry. Jeśli zmiana zacznie się powiększać, stanie się bolesna czy zmieni się jej barwa, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Znamiona barwnikowe – jak odróżnić łagodne od atypowych? Kiedy warto je skonsultować?
Znamię barwnikowe może mieć charakter wrodzony lub nabyty. W przypadku zmian wrodzonych mówimy o znamionach, które posiadamy na ciele już w momencie urodzenia. Tymczasem zmiany nabyte pojawiają się z wiekiem i mogą być zarówno łagodne, jak i złośliwe. Zmiany łagodne to najczęściej znamiona:
- płaskie,
- o regularnym kształcie,
- o gładkiej powierzchni.
W przypadku znamion barwnikowych atypowych złośliwych istnieje ryzyko przekształcenia się w czerniaka, dlatego wymagają regularnej kontroli dermatologicznej. Wśród zmian atypowych wyróżnia się:
- znamię błękitne - ma charakter łagodny,
- znamię Spitz - o grudkowej powierzchni,
- znamię Beckera - z obecnymi na powierzchni włoskami,
- znamię Suttona - w ciemnym kolorze, z odbarwieniem wokół skóry,
- znamię Clarka - komórki barwnikowe znajdują się bardzo powierzchownie na granicy naskórka.
Każda zmiana skórna o charakterze barwnikowym wymaga konsultacji lekarskiej, nawet jeśli wydaje się nam, że ma ona charakter łagodny. Bez odpowiedniej wiedzy oraz doświadczenia nie jesteśmy w stanie ocenić, czy znamiona są groźne, czy też nie.
Pieprzyki a ryzyko raka – kiedy wskazane jest usunięcie pieprzyka?
Pieprzyk na skórze nie bez powodu wzbudza niepokój - w wielu przypadkach może być to pierwszy objaw czerniaka. Tymczasem w większości przypadków zmiany tego rodzaju mogą pojawiać się na skórze po sezonie letnim, gdy jest ona eksponowana na słońce. Niemniej jednak w każdym przypadku należy skonsultować się z dermatologiem, zwłaszcza jeśli pieprzyk osiąga spore rozmiary. Pieprzyki możemy usuwać laserowo bądź chirurgicznie, w zależności od charakteru zmiany. Niektórzy decydują się na taki krok z powodów estetycznych, jednak w pewnych przypadkach usunięcie pieprzyka staje się koniecznością. Dotyczy to zmian, które:
- dają atypowy obraz widoczny w dermatoskopii,
- osiągają bardzo duże rozmiary.
Decyzję o usunięciu pieprzyków ze względu na ryzyko transformacji nowotworowej podejmuje lekarz.
Błyszczący guzek na skórze – nietypowa zmiana skórna, która wymaga wizyty u dermatologa
Groźne pieprzyki zwykle jednoznacznie kojarzą się z nowotworami skóry, jednak niewiele osób podejrzewa o to zmianę w postaci błyszczącego guzka. Może pojawić się on w każdym wieku, choć najczęściej występuje u osób starszych. Guzek zazwyczaj umiejscawia się na twarzy bądź na plecach, rzadko natomiast na kończynach górnych czy dolnych. Perełkowaty guzek zazwyczaj jest objawem podstawnokomórkowego raka skóry - nowotworu, który rozwija się bardzo powoli i stosunkowo rzadko daje przerzuty. Zmiana może przypominać bąbel, który pojawia się po ugryzieniu komara, jednak jeśli nie znika przez dłuższy czas, należy skonsultować się z dermatologiem.
Łuszcząca się zmiana skórna – czy to powód do niepokoju?
Swędzące zmiany skórne oraz wysypki alergiczne często mogą się łuszczyć, zwłaszcza jeśli nie dbamy o odpowiednie nawilżenie naskórka. Nie jest to powodem do niepokoju, choć stanowi swego rodzaju defekt natury estetycznej. Łuszcząca się skóra może być też efektem przebytych zabiegów kosmetycznych czy chirurgicznych. Powodem do niepokoju może być natomiast łuszcząca się zmiana, która nie znika z czasem, a dodatkowo zwiększa swoją powierzchnię. Jeśli dbamy o naskórek, a pomimo tego w dalszym ciągu ulega on złuszczaniu, należy udać się do dermatologa. Tego typu zmiany mogą być objawem raka podstawnokomórkowego lub płaskonabłonkowego.
Niegojąca się rana – po jakim czasie należy ją skonsultować?
Rany, powstałe na skutek uszkodzeń skóry, powinny prędzej czy później zacząć się goić. Tempo gojenia ran zależy od wielu czynników, jednak już po kilku dniach powinniśmy zauważyć, że nasza skóra rozpoczęła proces regeneracji. Nie zawsze jednak tak się dzieje - istnieją różne przyczyny niegojących się ran, w tym choroby układu krążenia czy niewłaściwa pielęgnacja (rozdrapywanie rany, aplikowanie bezpośrednio na nią nieodpowiednich preparatów). Niemniej jednak jeśli pomimo prawidłowego obchodzenia się z raną ta nie goi się, należy zasięgnąć porady lekarza. Niegojąca się rana powinna zostać skonsultowana po około dwóch tygodniach, jeśli w tym czasie nie rozpoczął się proces regeneracji skóry. Zazwyczaj pacjenci zgłaszają się do lekarza nieco później, po około miesiącu czy dwóch. Warto jednak pamiętać, że może być to jeden z objawów raka skóry bądź poważnych problemów z funkcjonowaniem układu krążenia, dlatego z wizytą u specjalisty nie należy zwlekać. W przypadku, gdy dodatkowo pojawia się gorączka czy zaczerwienienie rany, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Które zmiany skórne mogą mieć charakter nowotworowy?
Twardy guzek pod skórą, naczyniaki, włókniaki, pieprzyki, wysypka - czy wszystkie te zmiany mogą mieć charakter nowotworowy? Pacjentom trudno jednoznacznie stwierdzić, czy konkretne zmiany są nieszkodliwe dla zdrowia, czy też świadczą o poważnej chorobie, dlatego tak ważna jest konsultacja ze specjalistą. Wbrew pozorom zmiany skórne mogą świadczyć nie tylko o nowotworach skóry - przykładowo, swędząca wysypka może być objawem chłoniaka, natomiast twardy guzek pod skórą może świadczyć o mięsaku. Charakteru nowotworowego nie ma natomiast:
- wysypka alergiczna - tak zwana pokrzywka,
- ostuda - zmiana skórna w postaci brązowych plam na twarzy,
- kurzajka,
- brodawka łojotokowa,
- rogowiak.
Niemniej jednak niepokojące objawy skórne powinny być każdorazowo konsultowane z dermatologiem, bowiem nawet, jeśli nie mają one charakteru nowotworowego, mogą wymagać specjalistycznego leczenia.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.