Słuch i szumy uszne

Zdrowy słuch – porady, jak dbać o słuch

Uszy to złożone narządy, dzięki którym możemy przebywać w świecie dźwięku. Warto wiedzieć, że każdy dźwięk to fala akustyczna, czyli innymi słowy, drgające powietrze. Fala ta przepływa przez przewód słuchowy i dociera do błony bębenkowej. Stamtąd, poprzez trzy kostki o wdzięcznych nazwach młoteczek, kowadełko i strzemiączko, drganie jest przenoszone do ucha wewnętrznego. W tym miejscu następuje przetworzenie go w impuls nerwowy, który w ślimaku wypełnionym płynem ustrojowym przechwytywany jest przez rzęski, a następnie trafia do mózgu, który dokonuje transkrypcji na zrozumiałą dla nas informację.

Problemy ze słuchem zazwyczaj pojawiają się u większości ludzi jako następstwo procesów starzenia się organizmu, jednak obecnie diagnozuje się je również u coraz to młodszych osób. Nawet kilkoro dzieci na 1000 urodzeń ma wrodzone wady słuchu, a w czasie dorastania, u przynajmniej 10% młodzieży dochodzi do uszkodzeń słuchu wynikającej ze stałej ekspozycji na hałas. Kolejną przyczyną ubytku słuchu są przebyte choroby, jak np. nieleczone zapalenie ucha, ale także długotrwałe zapalenia zatok, czy uszkodzenia mechaniczne, do których dochodzi na skutek nieodpowiedniej higieny.

W poradniku Wapteka.pl znajdziesz wiele sprawdzonych informacji, jak dbać o słuch. Poniżej znajdują się niektóre z nich.

Jak dbać o słuch, aby służył nam jak najdłużej?

Przede wszystkim, chcąc zachować jak najdłużej doskonały słuch, powinniśmy unikać hałasu. Najważniejsze jest ograniczenie używania słuchawek (szczególnie dokonałowych). Jeśli z różnych przyczyn nie mamy możliwości oddzielić się od źródeł głośnych dźwięków, powinniśmy stosować stopery, które chronią błoną bębenkową przed uszkodzeniami.

Bardzo istotne są również badania kontrolujące jakość słuchu. Prawidłowa higiena uszu także przykłada się do zachowania dobrej jakości słuchu. Zdaniem laryngologów, uszu nie powinno się czyścić patyczkami (jedynie zewnętrzną małżowinę), a do usuwania woskowiny stosować specjalne preparaty dostępne w aptece bez recepty.

Niektórzy specjaliści polecają także świecowanie uszu, które - chociaż nie ma medycznych badań potwierdzających skuteczność tego zabiegu - z pewnością nie zaszkodzi, jeśli jest wykonywane przez specjalistów.

Badanie słuchu – rodzaje, wskazania, przebieg

Standardowe badanie słuchu jest w pełni bezbolesne i nieinwazyjne. Do jego przeprowadzenia używa się słuchawek, przez które emitowane są dźwięki o różnej częstotliwości. Pacjent w czasie badania przebywa w wygłuszonym, zaizolowanym pomieszczeniu. Specjalista obsługuje audiometr, który oprócz emitowania dźwięków pozwala ocenić, jak dobrze działa każde z uszu osoby badanej. Przed samym badaniem zdolności słyszenia, laryngolog dokonuje jeszcze oceny funkcjonowania ucha środkowego. Badanie słuchu można wykonać nieodpłatnie w wielu punktach prywatnych, specjalizujących się w doborze aparatów słuchowych, a także na NFZ po wydaniu skierowania od lekarza. Warto również wiedzieć, że Polska jest jednym z niewielu krajów na świecie, w którym profesjonalnej oceny słuchu dokonuje się w pierwszej dobie od narodzin.

Choroby uszu u dorosłych – najczęstsze choroby, objawy i leczenie

Najczęstszą chorobą atakującą uszy jest zapalenie, które może dotyczyć ucha wewnętrznego, środkowego i zewnętrznego (tzw. ucho pływaka). Najbardziej na infekcje tego typu narażone są dzieci, ale i dorośli często zapadają na to bolesne zapalenie. Kolejną chorobą uszu jest perforacja błony bębenkowej i zapalenie wyrostka sutkowatego.

Typowym objawem rozwijającego się zapalenia ucha jest ucisk zlokalizowany tuż przy uszach lub uchu, swędzenie wewnątrz kanału słuchowego, wrażenie "zatkania" ucha, a także bardzo wysoka gorączka i ból. Może pojawić się także obrzęk ucha, a nawet wysięk. Do najczęstszych przyczyn zapalenia uszu zalicza się przewlekłe przeziębienie i grypę, zapalenie zatok, zaburzenia działania układu odpornościowego, refluks, a także palenie tytoniu. Na zapalenie ucha narażone są osoby uczęszczające na basen i nieodpowiednio suszące uszy przed wyjściem na zewnątrz.

Leczenie zapalenia uszu odbywa się za pomocą podawania do przewodu słuchowego kropli z antybiotykiem, a jeśli zachodzi taka konieczność, również doustnie. Oprócz tego choremu podaje się środki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Konieczne jest unikanie wychłodzenia uszu i przebywania w przeciągu.

Nawracające infekcje uszu – jak im przeciwdziałać?

Nawracające zapalenie ucha może być konsekwencją nieodpowiednio leczonej infekcji pierwotnej, a także wskazywać na inne, ogólnoustrojowe choroby. Przede wszystkim, jak przy wszystkich dolegliwościach nawracających, konieczna jest ocena działania układu immunologicznego oraz wdrożenie działań profilaktycznych mających na celu wzmocnienie organizmu. Po drugie, warto skonsultować infekcje z laryngologiem, który oceni stan zatok i gardła: niekiedy przerost trzeciego migdałka może wpływać na rozwój infekcji uszu.

Warto również wprowadzić zmiany w codziennym życiu: unikać ekspozycji na głośne dźwięki, stosować stopery, nosić czapki chroniące przed wiatrem, nie przebywać długo z głową pod wodą, dokładnie osuszać przewody słuchowe po kąpieli (poprzez wytrząsanie wody przy ruchu głową na boki). Bardzo istotne jest również usuwanie zalegającej wydzieliny, ale wyłącznie przy użyciu preparatów laryngologicznych, które złożone są z bezpiecznych dla słuchu wosków i olejów roślinnych. Dodatkowo pomagają one chronić błonę bębenkową, tworząc w kanale słuchowym osłonę przed czynnikami zewnętrznymi.

Szumy uszne – skąd biorą się dźwięki w uszach?

Szumy uszne, czyli inaczej tinnitus, dzielone są na obiektywne i subiektywne. Obiektywne zdarzają się stosunkowo rzadko i są słyszane przez inne osoby: mogą to być dźwięki emitowane przez głośniki, mikrofony czy inne urządzenia audio.

Natomiast przyczyną subiektywnych szumów usznych są najczęściej zaburzenia naczyń krwionośnych znajdujących się w okolicach usznych i wewnątrz czaszki. Oprócz tego również wszelkie dolegliwości związane z ubytkiem słuchu, jak np. perforacja błony bębenkowej. Szum uszny bywa także jednym z objawów zapalenia ucha i ustępuje po jego wyleczeniu. Jeśli szum w uszach utrzymuje się przez kilka dni, konieczne jest skonsultowanie jego przyczyny z lekarzem.