Z artykułu dowiesz się:
- czym są choroby układu krążenia,
- jakie są przyczyny ich występowania,
- jakie są najważniejsze czynniki ryzyka,
- jakie są najczęściej występujące choroby układu krążenia,
- na czym polega profilaktyka i leczenie.
Zobacz także artykuł: "Choroba wieńcowa (zespół wieńcowy) – objawy, przyczyny, leczenie".
Czym są choroby układu krążenia?
Choroby układu krążenia obejmują szeroką grupę jednostek chorobowych występujących w obrębie serca i naczyń krwionośnych. Mimo licznych programów profilaktycznych i zaawansowanych metod leczenia śmiertelność chorób układu krążeniowo-naczyniowego w naszym kraju pozostaje jedną z najwyższych w krajach Europy. Każdego roku w Polsce na zawał serca umiera nawet 15 tys. osób. Główną przyczyną występowania schorzeń pozostaje nieprawidłowy styl życia oraz uwarunkowania genetyczne.
Jakie są przyczyny występowania chorób układu krążenia?
Jakie są najważniejsze przyczyny chorób układu krążenia? Najczęściej pojawiają się w wyniku prowadzenia niezdrowego stylu życia. Źle zbilansowana dieta oraz brak ruchu znacznie zwiększają ryzyko wystąpienia poważnych powikłań kardiologicznych. Ważną rolę odgrywają dodatkowo czynniki środowiskowe i zawodowe, które mogą stanowić źródło stresu i presji, wpływając na pogorszenie stanu zdrowia.
Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia?
Cukrzyca, wysoki poziom cholesterolu, zwiększona masa ciała, nadciśnienie tętnicze, zła dieta oraz brak ruchu to główne czynniki ryzyka chorób układu krążenia w naszym kraju. Występowaniu dolegliwości może sprzyjać także palenie tytoniu. Ograniczenie spożywania wyrobów tytoniowych stanowi jedno z pierwszych działań profilaktycznych oraz leczniczych. Warto pamiętać przy tym o konieczności unikania również biernego palenia.
15 najczęstszych chorób układu krążenia
Nadciśnienie tętnicze stanowi jedną z najczęściej występujących chorób, stając się przy tym istotnym czynnikiem ryzyka, sprzyjającym rozwojowi poważniejszych dolegliwości. Nieleczone może prowadzić do miażdżycy, niewydolności serca oraz zaburzeń mikrokrążenia.
Na liście najczęstszych chorób powinna znaleźć się miażdżyca, która rozwija się w wyniku pogorszenia gospodarki lipidowej. Pierwsze blaszki miażdżycowe pojawiają się już w dzieciństwie, jednak manifestacja objawów następuje przeważnie w okolicach 50-60. roku życia.
Zawał serca powoduje przede wszystkim niedokrwienie mięśnia sercowego, co może prowadzić do obumarcia komórek. Jest jednocześnie jedną z głównych przyczyn zgonów na całym świecie.
Poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia jest udar mózgu, który stanowi drugą przyczynę śmierci w populacji ogólnej. Definiowany jest jako nagłe naczyniopochodne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Najczęściej występuje po 40. roku życia.
Choroba wieńcowa, nazywana także chorobą niedokrwienną serca, prowadzi do niewydolności mięśnia sercowego wskutek niewystarczającego dotlenienia komórek. Wśród najczęściej występujących objawów możemy wymienić ból, duszności oraz osłabienie. Przewlekła niewydolność serca pojawia się natomiast w wyniku uszkodzenia mięśnia sercowego, co prowadzi do wolniejszego pompowania krwi. Do głównych symptomów należą obrzęki stóp, zmęczenie oraz duszności.
Przewlekła niewydolność żylna może być spowodowana przez żylaki oraz zakrzepicę żył głębokich. Choroba objawia się długotrwałym rozszerzeniem naczyń krwionośnych, prowadząc jednocześnie do wzrostu ciśnienia żylnego.
Tętniaki aorty to miejscowe poszerzenie aorty wynoszące co najmniej 50% objętości. Ryzyko wystąpienia choroby wzrasta wraz z wiekiem i może stanowić realne zagrożenie życia. Tętniaki mają bowiem tendencję do powiększania się i pękania. Poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia stwarza również zwężenie tętnic szyjnych i kręgowych.
Wśród innych najczęściej występujących chorób układu krążenia możemy wymienić także: zatorowość płucną, zapalenie osierdzia, zapalenie wsierdzia oraz wady zastawkowe -obecnie najczęściej występują te o charakterze zwyrodnieniowym, które rozpoznawane są w podeszłym wieku.
Profilaktyka i leczenie chorób układu krążenia - co zawsze powinno być sygnałem ostrzegawczym?
Objawy chorób układu krążenia zależą od rodzaju dolegliwości. Niepokój pacjenta powinny wzbudzić problemy z oddychaniem, nagły ból w klatce piersiowej, bóle głowy i omdlenia oraz kołatanie serca. Zaawansowane metody diagnostyczne chorób układu krążenia pozwalają na rozpoznanie nieprawidłowości na wczesnym etapie rozwoju. Dzięki temu umożliwiają leczenie przy zastosowaniu farmakologii oraz zmiany stylu życia.
W codziennym życiu najważniejsza pozostaje profilaktyka chorób układu krążenia. W pierwszej kolejności powinieneś zadbać o dietę oraz odpowiednią dawkę ruchu. Doskonałym pomysłem może okazać się zastosowanie diety śródziemnomorskiej, która opiera się na jedzeniu ryb i warzyw. Pamiętaj jednocześnie o zdrowym urozmaicaniu jadłospisu oraz aktywności fizycznej, która nie tylko zmniejszy ryzyko występowania chorób układu krążenia, ale także pomoże w utrzymaniu prawidłowej masy ciała.
Źródła:
- Marzena Frołow, Przewlekła niewydolność żylna, https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/zylaki/66180,przewlekla-niewydolnosc-zylna (dostęp 05.04.2024).
- Zbigniew Gąsior, Janina Stępińska, Postępy w diagnostyce i leczeniu nabytych zastawkowych wad serca, Warszawa, 2011, https://eu.cmkp.edu.pl/css_bart/dok_eu/Postepy%20w%20diag%20A-V.pdf (dostęp 05.04.2024).
- Piotr Jankowski, Zasady profilaktyki chorób układu krążenia w 2018 roku, Kardiologia Inwazyjna, vol. 12, nr 15/2017.
- Kamila Ludwikowska, Tętniak aorty: przyczyny, objawy i leczenie, https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/155892,tetniak-aorty (dostęp 05.04.2024).
- Profilaktyka chorób serca, Materiały informacyjne udostępnione przez Narodowy Fundusz Zdrowia, https://www.nfz-lodz.pl/attachments/article/5712/%C5%9Aroda%20z%20profilaktyk%C4%85%20-%20Profilaktyka%20chor%C3%B3b%20serca.pdf (dostęp 05.04.2024).
- Profilaktyka chorób układu krążenia (CHUK), Materiały informacyjne udostępnione przez Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia, http://pacjent.gov.pl/programy-profilaktyczne/program-profilaktyki-chorob-ukladu-krazenia-chuk (dostęp 05.04.2024).
- Filip Raciborski, Mariusz Gujski, Udary mózgu – rosnący problem w starzejącym się społeczeństwie, https://spartanska.pl/wp-content/uploads/raport_udary-m%C3%B3zgu.pdf (dostęp 05.04.2024).
- Anna Ślifirczyk, Choroby układu sercowo-naczyniowego – działania profilaktyczne i edukacyjne w ramach powiatowego programu profilaktyki i prewencji zdrowia „Razem dla serca” wśród mieszkańców powiatu bialskiego, Rozprawy Społeczne, t. 12, nr 4/2018, https://rozprawyspoleczne.edu.pl/pdf-110897-41145?filename=DISEASES%20OF%20THE.pdf (dostęp 05.04.2024).
- Jarosław Wołoszyn, Zawał mięśnia sercowego- przyczyny, leczenie i rola ratownika medycznego w postępowaniu przedszpitalnym, https://repozytorium.ka.edu.pl/items/01f00038-45c0-4a4f-a328-68f30b319989 (dostęp 05.04.2024).
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.