Oczopląs to określenie mimowolnego ruchu gałek ocznych, wykonywanego w rytmicznym cyklu. Może być rozpatrywany w kontekście objawu okulistycznego, lecz również schorzenia o charakterze neurologicznym lub laryngologicznym. Jakie są przyczyny oczopląsu i na czym polega leczenie tej przypadłości?
Z artykułu dowiesz się:
- co to jest oczopląs i jakie są jego objawy,
- jakie są przyczyny oczopląsu,
- czy oczopląs jest groźny,
- jak wygląda diagnostyka i leczenie tej przypadłości,
- jak stres wpływa na widzenie,
- jakie choroby neurologiczne mogą być związane z oczopląsem?
Czytaj także: Zawroty głowy - co oznaczają? Przyczyny i leczenie
Oczopląs - czym jest i jakie są jego objawy?
Oczopląs stanowi określenie mimowolnego ruchu gałek ocznych, powtarzanego w rytmicznym cyklu. Przyczyną oczopląsu jest zaburzenie równowagi w napięciu mięśni okoruchowych. Sprzyja on nie tylko pogorszeniu jakości widzenia, lecz również może powodować zaburzenia równowagi oraz koordynacji ruchowej. Podstawowym objawem oczopląsu jest niekontrolowany ruch gałek ocznych. Chory może próbować ustawiać głowę w sposób, który zapewni mu lepszą jakość widzenia, jednak czynność ta nie przynosi oczekiwanych rezultatów. W literaturze wyróżnia się następujące rodzaje oczopląsu:
- oczny,
- błędnikowy,
- móżdżkowy,
- ośrodkowy,
- mieszany.
Tymczasem ze względu na ruchy gałek ocznych można go podzielić na oczopląs poziomy, pionowy bądź rotacyjny. Możemy również mówić o oczopląsie samoistnym bądź indukowanym - ten drugi pojawia się jako reakcja na konkretny bodziec.
Jakie są przyczyny oczopląsu? Jakie choroby mogą być z nim związane?
Oczopląs może być zjawiskiem fizjologicznym, lecz często stanowi jeden z podstawowych objawów choroby o charakterze neurologicznym lub laryngologicznym. Przyczyną oczopląsu może być również nadmierne spożywanie alkoholu i substancji odurzających - pojawiają się wtedy oczopląs i zawroty głowy. Choroby związane z tą przypadłością to między innymi:
- zapalenie ucha wewnętrznego,
- hipoplazja nerwu wzrokowego,
- siatkówczak,
- bielactwo,
- krótkowzroczność,
- szczelina nerwu wzrokowego,
- stwardnienie rozsiane,
- udar,
- uraz.
Czy oczopląs jest groźny? Jak widzi osoba z oczopląsem?
Wiadomo już, co to jest oczopląs i jakie są jego objawy. Pozostaje pytanie, czy oczopląs jest groźny dla chorego oraz jak widzi osoba z tą przypadłością? Jak widzi osoba z oczopląsem? Wpływa on znacząco na jakość widzenia - pacjent nie potrafi skupić wzroku na danym obrazie, który często bywa też rozmazany. Oczopląs wpływa na koordynację ruchową, powoduje również zawroty głowy. Choć sam w sobie nie jest on groźny, to jednak skutki wymienionych objawów mogą być poważne. W skrajnych przypadkach dochodzi nawet do utraty przytomności.
Oczopląs: diagnostyka i leczenie krok po kroku
Pacjent, który zauważy u siebie mimowolne ruchy gałek ocznych, powinien udać się do okulisty. Jeśli chce skorzystać z porady w ramach NFZ, w pierwszej kolejności musi odwiedzić lekarza POZ, który wystawi skierowanie do specjalisty. Diagnostyka oczopląsu opiera się przede wszystkim na:
- wywiadzie medycznym,
- badaniu ostrości widzenia,
- badaniu reakcji źrenic na światło,
- ocenie tęczówki,
- badaniu dna oka,
- elektronystagmografi,
- wideonystagmografi.
W niektórych przypadkach okulista może zlecić konsultację laryngologiczną bądź neurologiczną. Leczenie oczopląsu zależy natomiast od jego przyczyny oraz rodzaju. Konieczne może okazać się wyrównanie wady wzroku, zwłaszcza jeśli ta zostanie zdiagnozowana u pacjenta. Czasami podawane są również leki (baklofen, karbamazepina). Pacjent może wspomagająco stosować żele do oczu oraz krople do oczu, choć same w sobie nie stanowią one środka leczniczego. Lekarz może zalecić wstrzyknięcie toksyny botulinowej. Jeśli jest to zasadne, przeprowadza się operację przesunięcia oczu w kierunku zwrotu głowy. Inaczej leczenie wygląda w przypadku, gdy przyczyną oczopląsu są choroby neurologiczne lub laryngologiczne. W takich sytuacjach decyzję o wdrożeniu konkretnej terapii podejmuje lekarz specjalista, choć w dalszym ciągu wskazane są regularne kontrole okulistyczne. Pacjenci często zadają sobie pytanie, czy oczopląs jest wyleczalny? Otóż można go wyleczyć, jeśli zostanie odpowiednio zdiagnozowany, a więc gdy lekarz trafnie rozpozna jego przyczynę i wdroży właściwą terapię. Warto jednak pamiętać, że oczopląs najczęściej jest objawem konkretnego schorzenia, które może wymagać długotrwałego leczenia.
Oczopląs a stres - jak natężenie nerwów wpływa na nasz wzrok?
Oczopląs a stres to temat, który wciąż jest przedmiotem badań naukowców. Dowiedziono, że nasilona ekspozycja na stres może wzmagać objawy, prowadząc nawet do utraty przytomności przez pacjenta. Niemniej jednak warto pamiętać, że natężenie nerwów nie pozostaje obojętne na funkcjonowanie narządu wzroku także w innych aspektach. Nieostre widzenie, rozmazany obraz, mroczki przed oczami - to tylko niektóre reakcje organizmu na stres. W leczeniu oczopląsu bardzo istotnym czynnikiem jest więc unikanie ekspozycji na stres - stanowi ono bardzo dobre uzupełnienie terapii, jednocześnie poprawiając znacząco komfort życia pacjenta.
Oczopląs a choroby neurologiczne - choroby neurologiczne związane z oczopląsem
Oczopląs to objaw, który dotyka narząd wzroku. Niemniej jednak przyczyną może być choroba związana bezpośrednio z układem nerwowym człowieka. Schorzenia, które najczęściej uwidaczniają się w ten sposób, to:
- uszkodzenia w okolicy podstawy czaszki oraz jądra nerwu odwodzącego,
- udar niedokrwienny,
- stwardnienie rozsiane,
- uszkodzenie śródmózgowia.
Oczopląs występuje również w różnego typu urazach głowy - objaw ten może pojawić się nawet po pewnym czasie. Wymienione choroby neurologiczne zwykle dają również inne symptomy związane z układem mięśniowym czy nerwowym. Okulista, który wstępnie rozpozna je u pacjenta (wykluczając schorzenia związane z narządem wzroku), kieruje go na konsultację neurologiczną. Ważne jest bowiem wdrożenie odpowiedniego leczenia, które pozwoli pozbyć się mimowolnych ruchów gałek ocznych. Należy jednak pamiętać, że schorzenia o podłożu neurologicznym zwykle wymagają podjęcia długotrwałej terapii, prowadzonej przez specjalistę, dlatego przykry objaw może zniknąć dopiero po pewnym czasie.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
