Maliny to pyszne, aromatyczne i soczyste owoce. Powinniśmy jednak cenić je nie tylko za ich wspaniały smak, ale również bogactwo cennych substancji odżywczych, za sprawą których wykazują prozdrowotne właściwości.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie są popularne odmiany malin,
- jakie są wartości odżywcze malin,
- jakie właściwości zdrowotne mają maliny,
- gdzie są stosowane maliny,
- jakie są popularne przepisy z malinami.
Przeczytaj też: Dieta dr Dąbrowskiej – skąd popularność tej diety i jakie są jej główne zasady? Dla kogo ta restrykcyjna dieta owocowo-warzywna?
Maliny – podstawowe informacje
Maliny to owoce występujące w klimacie umiarkowanym – można je spotkać przede wszystkim w Europie, Ameryce Północnej i Azji. Maliny rosną w lasach, ogrodach i na polach. Krzaki maliny osiągają do 2 metrów wysokości i mają drobne kolce. Owocują w drugim roku, wydają owoce od czerwca do późnej jesieni, kiedy usychają. Obecnie znanych jest ponad 200 gatunków malin, które różnią się wielkością owoców, barwą i smakiem. Najpopularniejsze w Polsce odmiany tej rośliny to:
- malina polana,
- malina polka,
- malina beskid,
- malina czarna,
- malina omszona.
Wartości odżywcze i prozdrowotne właściwości malin doceniano już w starożytności. Około IV wieku Rzymianie rozpoczęli proces udomawiania tych owoców, dzięki czemu uprawy rozprzestrzeniły się na obszarze całej Europy. Rozpowszechnienie malin, szczególnie w postaci dżemów i galaretek, to zasługa Brytyjczyków. Oni także w XVIII wieku przywieźli maliny do Nowego Jorku – rdzennie amerykańskie maliny zaczęły być uprawiane w kolejnym stuleciu.
Wartości odżywcze malin. Jakie witaminy znajdują się w malinach?
Owoce malin są prawdziwym skarbcem substancji odżywczych. Maliny są źródłem witaminy C i E, witamin z grupy B oraz minerałów, w tym potasu, magnezu, wapnia i żelaza.
|
Wartości odżywcze |
Zawartość w 100 g malin |
|
Wartość energetyczna |
52 kcal |
|
Białko ogółem |
1,2 g |
|
Węglowodany |
11,94 g |
|
Tłuszcze |
0,65 g |
|
Błonnik |
6,5 g |
|
Witamina A |
33 IU |
|
Tiamina (witamina B1) |
0,032 mg |
|
Ryboflawina (witamina B2) |
0,038 mg |
|
Niacyna (witamina B3) |
0,598 mg |
|
Witamina B6 |
0,055 mg |
|
Kwas foliowy (witamina B9) |
21 µg |
|
Witamina C |
26,2 mg |
|
Witamina E |
0,87 mg |
|
Witamina K |
7,8 µg |
|
Wapń |
25 mg |
|
Żelazo |
0,69 mg |
|
Magnez |
22 mg |
|
Fosfor |
29 mg |
|
Potas |
151 mg |
|
Sód |
1 mg |
|
Cynk |
0,42 mg |
Maliny – właściwości prozdrowotne. Na co pomagają maliny?
Maliny mają liczne właściwości prozdrowotne, które były cenione już przed ludy starożytne. Napar lub sok z malin czy wywar z liści tego owocu wykorzystuje się zarówno w celach leczniczych, jak i w ramach profilaktyki lub wspomagająco w terapii różnych schorzeń. Maliny wykazują następujące właściwości:
- wspierają walkę z przeziębieniem i innymi infekcjami – zawierają duże ilości witaminy C i kwasu salicylowego, a zarazem są świetnym środkiem napotnym i zwalczającym gorączkę. W stanach osłabienia organizmu polecane są zwłaszcza soki malinowe i wywar z liści;
- wzmacniają odporność– po napar z malin można sięgnąć w razie wystąpienia kataru i kaszlu, towarzyszących osłabieniu układu immunologicznego. Maliny działają wykrztuśnie oraz rozrzedzają wydzielinę gromadzącą się w zatokach i oskrzelach;
- łagodzą bóle miesiączkowe – napary z liści i owoców malin przynoszą ulgę w trakcie bolesnej menstruacji;
- wspomagają odchudzanie – usprawniają procesy metaboliczne, przyspieszają spalanie tłuszczów i oczyszczanie organizmu;
- obniżają ciśnienie – są więc odpowiednie dla osób zmagających się z nadciśnieniem i innymi chorobami układu krążenia;
- mają niski indeks glikemiczny – bez obaw mogą jeść je osoby chorujące na cukrzycę.
Ponadto malinom przypisuje się właściwości przeciwnowotworowe. Jest to związane z obecnością kwasu ferulowego oraz beta sitosterolu w malinach, które mają zdolność do hamowania rozwoju nowotworów łagodnych i złośliwych. Substancje zawarte w czarnych malinach mogą łagodzić dolegliwości u pacjentów z rakiem przełyku. Wyciąg z malin natomiast może zmniejszyć namnażanie się komórek rakowych w wątrobie.
Gdzie stosuje się maliny?
Choć maliny znajdują zastosowanie przede wszystkim w kuchni jako składnik potraw czy deserów, wykorzystuje się je również w kosmetyce. Ekstrakt z malin dodany do preparatów pielęgnacyjnych wykazuje działanie tonizujące, zmiękczające, nawilżające, wygładzające i ujędrniające skórę. Maliny redukują też ilość wydzielanego sebum i zapobiegają powstawaniu niedoskonałości. Ponadto zawarty w malinach kwas salicylowy łagodzi stany zapalne oraz wspiera walkę z trądzikiem i łupieżem. Popularnym kosmetykiem jest także olejek z pestek malin, bogaty w kwasy omega-3 i omega-6 oraz witaminy A i E, który pomaga zmniejszać widoczność oznak starzenia się i opóźnia pojawianie się nowych.
Popularne przepisy z malinami
Maliny to doskonały dodatek do wielu dań i deserów. Można je dodawać do musli, sałatek owocowych, na przykład z pitają i borówkami, a ponadto galaretek, budyniów, ciast czy tart. Z malin przygotowuje się również przetwory, dzięki czemu pyszny smak tych owoców może nam towarzyszyć niezależnie od pory roku. Jednak jednym z popularniejszych przepisów jest nalewka z malin. Doskonale sprawdza się one zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym jako środek na przeziębienie i grypę, ale można ją też stosować przy problemach z układem pokarmowym lub bolesnym miesiączkowaniu.
Nalewka malinowa – przepis
Lista składników na 1 litr nalewki:
- 1 kg malin,
- 0,5 l spirytusu (60% lub 96%),
- 0,4 kg cukru.
Sposób przygotowania:
Przed przystąpieniem do robienia nalewki należy dokładnie przejrzeć owoce i odrzucić te zepsute lub uszkodzone. Następnie umieszczamy maliny w słoiku, zasypujemy cukrem i zakręcamy wieczko. Odstawiamy słoik na kilka dni w ciemne miejsce – co jakiś czas należy jednak sprawdzić, czy owoce nie zaczęły fermentować. Po kilku dniach zalewamy maliny spirytusem i odstawiamy słoik na około tydzień. Po upływie tego czasu przecedzamy maliny i wlewamy nalewkę do pojemników. Nalewkę można pić po kilku miesiącach, ale zdaniem niektórych najlepsza jest po upływie około pół roku.
Maliny przez wielu cenione są przede wszystkim za wspaniały, soczysty smak. Warto jednak wiedzieć, że te drobne, niepozorne owoce są bogatym źródłem wielu substancji odżywczych, dzięki czemu wykazują prozdrowotne właściwości i korzystnie wpływają na funkcjonowanie naszego organizmu.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
